VII Festiwal Ekodzieło, łączący działania artystyczne z ekologią, rozpocznie się w piątek w Bielsku-Białej – podają organizatorzy z Klubu Gaja. Jego prezes Jacek Bożek mówi, że inspiracją do wydarzeń będzie tworzenie parku na niegrzebalnej części bielskiego kirkutu.
„W tym roku wydarzenia Festiwalu nawiązują do historii Bielska-Białej, jego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego, które wpisują się w 70. rocznicę połączenia Bielska i Białej. Inspiracją jest zabytkowy cmentarz żydowski i jego dzieje złączone z mieszkańcami miasta. Jest on także ostoją dzikiej przyrody, która za murami kirkutu tworzy unikalną przestrzeń. Dzięki inicjatywie Klubu Gaja, bielskiej gminy żydowskiej i samorządu Bielska-Białej w części niegrzebalnej kirkutu powstanie Tajemniczy Ogród” – powiedział Jacek Bożek.
Festiwal rozpocznie się w piątek wieczorem. W zabytkowej Willi Sixta w centrum miasta Galeria Bielska BWA przygotowała czytanie performatywe „Kol isze - głos kobiet w poezji jidysz” Małgorzaty Czyżewskiej z Fundacji Pogranicze. Słowu towarzyszyła będzie muzyka Apostolisa Anthimosa.
„Poezja kobiet w języku jidysz ma długą tradycję. Tworzona jest od ponad sześciu wieków. Jej rozkwit przypadł na 20. stulecie. To twórczość dojrzała i niejednokrotnie eksperymentatorska w formie, a jednocześnie będąca zapisem głęboko przeżytego, ludzkiego doświadczenia. Znajdziemy w niej portrety i autoportrety matek, żon, sióstr, kobiet zaangażowanych społecznie, zagłębionych w kręgach tradycji i domu, miłości i obcości. Bogaty i fascynujący świat kobiet tworzących w języku jidysz stał się dla nas dostępny dzięki znakomitym tłumaczeniom Joanny Lisek, Beli Szwarcman-Czarnoty i Karoliny Szymaniak” – powiedziała Małgorzata Czyżewska.
W piątek odbędzie się też spotkanie z Krzysztofem Czyżewskim, pisarzem, reżyserem i animatorem działań międzykulturowych, pt. „Pogranicze i sztuka pamięci”. „Rozmawiać będziemy o ludziach pogranicza, o tych, którzy doświadczyli zerwania niejednego mostu, sąsiedzkich konfliktów, ale doświadczyli też od swych bliźnich wiele dobra, lecz pamięć o tym pozostaje ukryta” – wyjaśnił Bożek.
Piątkowy wieczór zakończy czytanie performatywne „Ścieżki opowieści” Jacka Bożka z Klubu Gaja. Inspiracją będzie motyw przyrody i przemijania. „To my jesteśmy częścią przyrody. Wokół nas, w mieście, mieszkają niezliczone nieludzkie istoty. Często zapominamy, że to nasi sąsiedzi, nasi przyjaciele i dobroczyńcy, od których jesteśmy zależni. Edukacja i sztuka mają za zadanie przypominać i uczyć nas o naszej wspólnocie ziemskich stworzeń. Tajemniczy Ogród będzie pograniczem, które łączy życie i przemijanie w sposób wyjątkowy i ukazuje system współzależności człowieka i jego kultury oraz natury i jej nieustających cykli” – podsumowuje Jacek Bożek.
Podczas Festiwalu Ekodzieło odbędą się także warsztaty pszczelarskie i ogrodnicze dla uczniów bielskich szkół oraz spacery dendrologiczne dla mieszkańców. Zaplanowano je na bielskim kirkucie 18 czerwca.
Festiwalowi Ekodzieło patronuje prezydent Bielska-Białej Jarosław Klimaszewski. Realizowany jest z pieniędzy budżetu miasta we współpracy z Gminą Wyznaniową Żydowską i Galerią Bielską BWA.
Umowę w sprawie stworzenia Tajemniczego Ogrodu została zawarta w połowie maja br. Gmina żydowska przekazała w bezpłatne użytkowanie na 30 lat niegrzebalną część kirkutu. Klub Gaja do jesieni br. przygotuje koncepcję ogrodu i nieodpłatnie przekaże ją miastu, które z kolei zrealizuje inwestycję.
Klub Gaja powstał na przełomie lat 80. i 90. Jego członkowie angażują się m.in. w obronę przyrody praw zwierząt. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ je/