W katedrze prawosławnej w Białymstoku uczczono w poniedziałek rocznicę przeniesienia relikwii Mikołaja Cudotwórcy z Myr Licyjskich, w obecnej Turcji, do Bari we Włoszech. Św. Mikołaj jest patronem tej katedry, najważniejszej świątyni diecezji białostocko-gdańskiej.
Głównej liturgii przewodniczył ordynariusz tej diecezji abp Jakub, w asyście m.in. arcybiskupa Jerzego, zwierzchnika prawosławnego ordynariatu WP, niedawno powołanego na ordynariusza diecezji wrocławsko-szczecińskiej. Uroczystości zakończyła procesja z ikoną św. Mikołaja.
Biskup Mikołaj żył na przełomie III i IV wieku w Azji Mniejszej. Urodził się jako jedyny syn pobożnych rodziców. W żywotach świętych zapisano, że gdy był młodym kapłanem, po śmierci rodziców cały swój majątek rozdał biednym.
Ten czczony w Kościołach katolickim i prawosławnym teolog, zwany cudotwórcą, jest patronem żeglarzy i wędrowców, a także panien pragnących zmienić stan cywilny. Uważa się go także za orędownika osób skrzywdzonych przez los.
Św. Mikołaj zasłynął z podrzucania złota i jedzenia do domu trzech biednych sióstr, by - mając posag - mogły wyjść za mąż. Stąd miał się wziąć zwyczaj obdarowywania prezentami w dniu jego wspomnienia. Podczas pielgrzymki do Ziemi Świętej zapowiedział żeglarzom, że czeka ich straszna burza; morze uspokoiły modlitwy świętego.
Relikwie św. Mikołaja znajdują się w Bari we Włoszech. Przeniesiono je tam z Myr w Licji, gdzie święty zmarł 6 grudnia, między rokiem 345 a 352 (dokładnej daty nie udało się ustalić), jako biskup tego miasta. Jego ciało spoczęło w krypcie tamtejszej katedry.
W 1087 roku biskup miasta Bari zorganizował wyprawę do Azji po relikwie świętego. Po dopłynięciu do Myr uzbrojeni żeglarze włamali się do bazyliki i wykradli je. Rok później papież Urban II, konsekrując nowy kościół w Bari, wyprawę Włochów nazwał przeniesieniem relikwii św. Mikołaja z Myr do Bari, gdzie znajdują się do dziś.
Białostocka katedra prawosławna pod wezwaniem św. Mikołaja Cudotwórcy została wybudowana w latach 1843-46 jako świątynia parafialna, ponieważ Białystok należał wówczas do diecezji grodzieńskiej. W 1951 roku, po utworzeniu prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej, podniesiono ją do rangi świątyni katedralnej. W katedrze znajduje się szczególnie czczona ikona przedstawiająca św. Mikołaja. W każdą środę odprawiane są przed nią specjalne modlitwy (akatysty).
Przedstawiciele polskiej Cerkwi liczbę wiernych szacują na 450-500 tys. osób. Według danych GUS z ostatniego spisu powszechnego, ale uznawanych przez hierarchów za niemiarodajne, przynależność do Kościoła prawosławnego w Polsce zadeklarowało w tym spisie 156 tys. osób.
Przyjmuje się, że największe w kraju skupiska prawosławnych są w województwie podlaskim.
Robert Fiłończuk (PAP)
rof/ karo/
