W piątek rozpoczynają się XX Białostockie Dni Zamenhofa

Impreza odbywa się od lat, w grudniu, przy okazji kolejnych rocznic urodzin Ludwika Zamenhofa, by przypominać postać Zamenhofa i jego działalność.

15 grudnia 2019 r. minie 160. rocznica urodzin Ludwika Zamenhofa (1859-1917). Będzie też obchodzone 10-lecie istnienia w Białymstoku Centrum im. Ludwika Zamenhofa (CLZ), które jest placówką Białostockiego Ośrodka Kultury (BOK). Będzie również zaakcentowana setna rocznica powstania w Białymstoku ulicy imienia Zamenhofa - poinformowali w poniedziałek organizatorzy Dni Zamenhofa z CLZ/BOK i Białostockiego Towarzystwa Esperantystów.

Dni rozpoczną się w piątek otwarciem wystawy wielkoformatowej fotografii "Zamenhof, Kraków i esperantyści na szklanych płytkach sprzed wieku", które powstały z przekazanych Centrum im. Zamenhofa kilkunastu ceramicznych płytek z fotografiami wykonanymi w 1912 r. w Krakowie podczas XVIII Światowego Kongresu Esperanto.

Zdjęcia, które są na płytkach, wykonał szkocki esperantysta John Mabon Warden, a do Białegostoku trafiły ostatnio dzięki kontaktom z Instytutem Kultury Polskiej w Londynie - wyjaśniła Agnieszka Kajdanowska z CLZ. Dwie płytki są też ze zdjęciami z wcześniejszego kongresu esperanto w Antwerpii w 1911 r.

"W ogóle to, że pozyskaliśmy taki materiał, to jest niesamowita sprawa. Są to przepiękne slajdy pokazujące Ludwika Zamenhofa, ujęcia z Krakowa, także esperantystów polskich, światowych" - dodała Kajdanowska.

Również w piątek będzie otwarta wystawa zdjęć Jerzego Barańczuka pokazująca miejsca, pomniki, tablice, place i inne obiekty związane z Ludwikiem Zamenhofem (ZEOj - Zamenhof Obiekto Esperanto) i oznakowane. Katarzyna Lewończuk-Barańczuk z CLZ poinformowała, że w Białymstoku jest 25 takich miejsc.

O historii ulicy Zamenhofa w Białymstoku będzie opowiadać historyk Wiesław Wróbel. Będzie również rozstrzygnięty konkurs literacki "Esperanto łączy ludzi".

Na sobotę zaplanowano m.in. złożenie kwiatów pod pomnikiem L. Zamenhofa, mszę św. w języku esperanto oraz koncert, podczas którego będzie można usłyszeć arię z opery "Halka" Stanisława Moniuszki w języku esperanto w wykonaniu solisty Opery Narodowej Feliksa Gałeckiego. Rok 2019 jest rokiem Stanisława Moniuszki. W sobotę wieczorem esperantyści spotkają się - zgodnie z tradycją - przy urodzinowym torcie.

Koncert w Białymstoku to nawiązanie do "Halki", która w języku esperanto była wystawiona po raz pierwszy podczas Światowego Kongresu Esperanto w 1912 r. w Krakowie, a kongres ten był również pierwszym światowym kongresem esperanto na ziemiach polskich - przypomniał Przemysław Wierzbowski z Białostockiego Towarzystwa Esperantystów.

W niedzielę w synagodze w Tykocinie (oddział Muzeum Podlaskiego) zaplanowano natomiast koncert klezmerski i promocję nowego wydawnictwa - tomiku poezji Mordechaja Gebertiga "Adiau, Krakovo!) w tłumaczeniu Michaiła Bronsztejna - barda z Rosji.

Dyrektor Białostockiego Ośrodka Kultury Grażyna Dworakowska poinformowała, że na XX Białostockie Dni Zamenhofa przygotowano także reprint pierwszego podręcznika do nauki języka esperanto. Przemysław Wierzbowski dodał, że broszura ta wygląda dokładnie tak samo jak pierwowzór wydany w 1887 r. w Warszawie przez Ludwika Zamenhofa; ma jedynie współczesne posłowie Elżbiety Karczewskiej.

Ludwik Zamenhof urodził się 15 grudnia 1859 roku w Białymstoku i tam spędził dzieciństwo. Wówczas było to 30-tysięczne miasto, zróżnicowane kulturowo i narodowościowo. Żyjąc w takim środowisku młody Zamenhof postanowił stworzyć podstawy języka międzynarodowego; ideą było szukanie rozwiązania na unikanie konfliktów między ludźmi różnych narodowości i wyznań. Po przeniesieniu się do Warszawy nadal pracował nad językiem. Posługując się pseudonimem dr Esperanto (mający nadzieję), wydał podręcznik do nauki języka międzynarodowego. Zamenhof zmarł 14 kwietnia 1917 roku.(PAP)

autor: Izabela Próchnicka

kow/ agz/