Uroczysta gala wręczenia nagród Stowarzyszenia Wydawców Katolickich Feniks 2023 odbyła się w sobotę w katedrze diecezji warszawsko-praskiej. Nagrodę główną otrzymał kard. Gerhard Müller, emerytowany prefekt watykańskiej kongregacji nauki wiary.
Do niedzieli w Arkadach Kubickiego na Zamku Królewskim potrwają XXVIII Targi Wydawców Katolickich. Ofertę prezentuje tam ponad 120 wydawców z całego kraju. Centralnym wydarzeniem była w sobotę gala, w czasie której wręczono nagrody Stowarzyszenia Wydawców Katolickich – Feniks 2023. Przyznawana jest za najlepsze publikacje o tematyce katolickiej lub te, która przez swą wymowę pozytywnie ukazuje wartości chrześcijańskie. Uroczystość odbyła się w katedrze warszawsko-praskiej.
W tym roku zgłoszono do nagrody ponad 300 tytułów. Wśród nich nie zabrakło książek poświęconych aktualnym wydarzeniom, ważnym problemom dla Kościoła, ludzkości jak też rozwoju naszej ojczyzny - powiedział w czasie gali przewodniczący kapituły nagrody Feniks prof. Krzysztof Narecki z KUL-u.
Gratulując tegorocznym laureatom nagrody Feniks, prof. Narecki wyraził nadzieję, że targi będą się z roku na rok coraz bardziej rozwijały "zapewniając nam coraz więcej duchowego pokarmu". "Bez niego jak ocenił - trudno sobie wyobrazić nasze życie".
Nagrodę główną Stowarzyszenia Wydawców Katolickich Feniks złoty otrzymał kard. Gerhard Müller, emerytowany prefekt watykańskiej kongregacji nauki wiary. Kapituła nagrodziła go za "umiejętne przedstawianie w tych trudnych czasach poważnych kwestii dogmatycznych przekazu wiary Kościoła, m.in. w przełożonej na wiele języków świata pozycji +Dogmatyka katolicka+".
"Kardynał Gerhard Ludwig Müller to autentyczny człowiek wiary, który w ogłoszonym +Manifeście wiary+ wyraża swój głośny krzyk w sprawach wiary i nauczania tego, co przeciwstawia się najgorszym oszustwom obecnego czasu, a którym stanowczo sprzeciwia się Katechizm Kościoła Katolickiego" – czytamy w uzasadnieniu.
Jak zaznaczono, "w obecnych trudnych czasach zarówno dla Kościoła, jak i naszej ojczyzny, kard. Gerhard Ludwig Müller pozostaje trwałym filarem, niepodważalnym i autentycznym autorytetem, przede wszystkim zaś duchowym przewodnikiem dla potrzebujących wsparcia ludzi Kościoła".
Feniksa Specjalnego przyznano w tym roku ośmiu osobom. Otrzymał go wychowawca kilku pokoleń teologów, ks. prof. dr hab. Edwarda Staniek za "wytrwałe organizowanie życia akademickiego i naukowego". Kapituła zwróciła uwagę, że duchowny jest autorem "ponad 70 publikacji książkowych, przede wszystkim dedykowanych tematyce ewangelizacyjnej, które trafiły do ogromnej rzeszy czytelników – nie tylko w Polsce, ale także – dzięki tłumaczeniom – w kilku krajach Europy Wschodniej i Środkowej".
Feniksa Specjalnego 2023 przyznano również założycielowi Wydawnictwa Biały Kruk Leszkowi Sosnowskiemu, "za wytrwałe promowanie polskiej myśli patriotycznej o dużym znaczeniu dla Kościoła i Polski"; Małgorzacie Żaryn "za zainicjowanie marszu papieskiego w 18. rocznicę śmierci św. Jana Pawła II" zaznaczając, że "jej inicjatywa jest przykładem synodalnego przebudzenia laikatu", Barbarze Konarskiej "w podziękowaniu za zainicjowanie ogólnopolskiego marszu papieskiego w obronie dobrego imienia Jana Pawła II"; założycielce Polskiego Centrum św. Hildegardy - dr Alfredzie Walkowskiej za "ponad ćwierć wieku trudu na rzecz popularyzacji w naszym kraju i za granicą kultu i wiedzy o św. Hildegardzie z Bingen, propagowania stylu życia opartego na świadomości ekologicznej".
Feniks Specjalny "medialny" kapituła przyznała TVP Polonia, która świętuje w tym roku 30 lat istnienia. Doceniono "konsekwentne trwanie na straży wartości religijnych i narodowych" oraz "produkcję bogatej oferty kulturalnej, edukacyjnej i informacyjnej, która sprawia, że każdy z naszych rodaków, niezależnie od miejsca na świecie, w którym przebywa, może w każdej chwili poczuć i pielęgnować w sobie ducha polskości".
Feniksa Specjalnego 2023 w dziedzinie "multimedia" otrzymało w tym roku Polskie Radio S.A. W uzasadnieniu wskazano, że jest to "uhonorowaniem ewangelizacyjnego zaangażowania wyrażonego za pośrednictwem stałej aktywności informacyjnej o działalności Stolicy Apostolskiej, transmisji z krajowych i światowych wydarzeń religijnych, realizacji słuchowisk dokumentalnych oraz reportaży przypominających postacie zasłużone dla Kościoła i naszej Ojczyzny".
Feniks Specjalny "poetycki" otrzyma Robert Gawłowski "za poezję, która w subtelny sposób naznacza granicę między sacrum i profanum, (...) ukazującą ponadczasowe archetypy oraz "zachęca czytelnika do dialogu w wymiarze egzystencjalnym i prowadzi do spotkania w Słowie".
Feniksami wyróżniono także publikacje w 19 kategoriach.
W kategorii historia nagrodzono książkę "Kościół i Naród. Lata trwogi, lata nadziei" prof. Jana Żaryna, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Biały Kruk. Zdaniem jurorów jest to "wezwanie do uznania i podtrzymywania nierozerwalnych więzi Kościoła z polskim narodem". "Autor dowodzi, że w czasach, gdy więzi te były najmocniejsze, Polska przeżywała najlepsze okresy w dziejach" – wskazano w uzasadnieniu.
Kapituła nagrodę przyznała także książce "III Rzesza niemiecka. Nowoczesność i nienawiść" autorstwa prof. Grzegorza Kucharczyka, która została wydana przez Wydawnictwo Biały Kruk.
W kategorii historia – niepodległa nagrodzono dwie pozycje. "W poszukiwaniu koncepcji narodu. Między historią idei a historią i antropologią kultury polskiej XIX wieku" autorstwa dr Magdaleny Woźniewskiej-Działak nakładem Wydawnictwa Naukowego UKSW. "Książka jest studium XIX-wiecznych idei narodu w polskiej myśli historycznej i antropologicznej oraz procesu unarodowienia polskiej kultury w okresie zaborów" – wskazano w uzasadnieniu.
Drugą nagrodzoną książką w tej kategorii została "Encyklopedia ruchu narodowego. Organizacje, wydarzenia, pojęcia, t. 1-2" pod red. dr hab. Krzysztofa Kawęckiego, która ukazała się nakładem wyd. Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. R. Dmowskiego i I. J. Paderewskiego i Wydawnictwo Neriton.
W kategorii Kościół wobec współczesności Feniks 2023 przypadł książce "Zmierzch uniwersalności. Postmodernistyczny Zachód i jego oponenci, globalny konflikt paradygmatów" autorstwa Chantal Delsol, Instytut Wydawniczy PAX. Jurorzy docenili pozycję za "trudną i trafną analizę miejsca i roli chrześcijaństwa w ramach toczącego się dialogu na temat globalnego porządku".
W kategorii nauki kościelne nagrodę Feniks 2023 otrzymały dwie książki - "Doświadczenie a teologia. Studium przemian i rozwoju scientia fidei Josepha Ratzingera na podstawie Opera omnia" autorstwa o. dr Tomasza Samulnika OP, Wydawnictwo KUL oraz "Doctor Pacis. Teologia pokoju świętego Augustyna" abp Stanisława Budzika, Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej "Gaudium" i Wydawnictwo KUL za "aktualny traktat o świętości pokoju, szkodliwości wojny i szlachetności czynnej obrony przed napaścią ze strony zła".
W kategorii duchowość Feniksa 2023 otrzymała pozycja "Ból i cierpienie człowieka w pięciu wielkich religiach świata. Wprowadzenie." ks. dr hab. Dariusza Henryka Patera, wydana przez Wydawnictwo Bernardinum i Uniwersyteckie Centrum Badań Wolności Religijnej UKSW w Warszawie.
W kategorii książka dla dzieci nagrodzono pozycję "Biblia młodego detektywa" Francois Campagnac, Christophe Raimbault, Fabienne Py-Renaudie wydaną przez Edycję Świętego Pawła.
W kategorii literacka nagrodzono książkę "Ave" Jerzego Binkowskiego, Oddział Warszawski Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz "Nie pocieszaj się, tylko płacz" ks. prof. dr hab. Jana Sochonia, która ukazała się nakładem Państwowego Instytutu Wydawniczego.
W kategorii multimedia Feniksa 2023 otrzymały dwie pozycje: "Nędzarz i Madame (album z filmem, muzyką i książeczką, DVD), w reż. Witolda Ludwiga, wydany przez Fundację Lux Veritatis i Telewizję Polską S.A. W ocenie kapituły "filmowy obraz zachwyca narracją oddającą skrajne stany emocjonalne bohatera, którego przemiana intelektualna, egzystencjalna i duchowa znajduje finał w postaci błogosławionej posługi brata Alberta".
Kapituła nagrodziła także "Biało-Czerwona Podziemna 1939-1963 (2 CD)"; Kolekcja płyt gramofonowych Polskiego Radia z września 1939 roku (5 CD), Agencja Muzyczna Polskiego Radia.
W kategorii świadectwo nagrodę Feniks w tym roku otrzymała książka "Diabeł w Mieście Aniołów" autorstwa Jesse Romero, którą wydało Wydawnictwo AA. "Opisy prawdziwych wydarzeń dowodzą, że prawdziwa i silna wiara potrafi nie tylko demaskować diabelskie kłamstwa i intrygi, ale także skutecznie je zwalczać" – wskazano w uzasadnieniu.
W kategorii tłumacz nagrodzono książkę "Homer. Iliada" będącą przekładem i oprac. prof. dr hab. Roberta R. Chodkowskiego, która ukazała się nakładem Towarzystwa Naukowego KUL.
W kategorii seria wydawnicza (dzieła zebrane) Feniksa 2023 otrzymały dwie pozycje "Myśl o Kulturze" wydana przez Narodowe Centrum Kultury oraz "Biblia Ojców" pod red. ks. prof. Antoniego Paciorka, wydana przez Edycję Świętego Pawła.
W kategorii książka dla młodzieży Feniksa 2023 przyznano pozycji "Historia i teraźniejszość", podręcznik dla liceów i techników. klasa 1. 1945-1979, prof. Wojciech Roszkowski, Wydawnictwa Biały Kruk.
W kategorii muzyka chrześcijańska klasyczna nagrodę otrzymał "Kompozycje sakralne. Utwory kompozytorów pijarskich tom 1, Arie i hymny kościelne. Utwory kompozytorów pijarskich tom 2", które oprac. ks. Dariusz Smolarek SAC, wydane przez Wydawnictwo Muzyczne Polihymnia.
W kategorii edytorstwo nagrodę Feniks 2023 otrzymała pozycja "Splendor i wiedza. Biblioteka królewska Stanisława Augusta. Katalog wystawy" pod red. Aliny Dzięcioł, Tomasza Jakubowskiego, Arx Regia – Wydawnictwo Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum.
W kategorii edytorstwo – album doceniono w tym roku "Lwów i ziemia lwowska" tom 1 i 2, pod red. Mirka Osip-Pokrywki. "Publikacja w szczególnym czasie dla Ukrainy i Polski uruchamia w czytelniku nowe doznania i refleksje” – wskazano w uzasadnieniu.
W kategorii eseistyka kapituła nagrodziła "Milczenie katedry. Felietony i portrety" Jana Maciejewskiego, Teologia Polityczna, za "przykład felietonistyki będącej zbiorem tekstów sprowokowanych wątpliwością dotyczącą czasu symbolicznego przełomu kulturalnego, jakim dla autora stał się pożar paryskiej katedry Notre Dame".
W kategoriach: autor zagraniczny, publicystyka religijna, muzyka chrześcijańska – współczesna kapituła nie przyznała nagrody głównej, tylko wyróżnienia.
Małego Feniksa 2023 otrzymały - dziennikarka i reporterka telewizyjna Małgorzata Ziętkiewicz oraz publicystyka, blogerka i youtuberka Weronika Kostrzewa.
W tym roku kapituła przyznała także nagrodę Małego Feniksa Specjalnego 2023, który otrzymał tygodni "Gość Niedzielny" w stulecie istnienia.
Wydarzenie zwieńczy koncert Agnieszki Fiuk z zespołem wokalno-instrumentalnym Eufonia pod batutą Łukasza Wilczury, która zaprezentowała "Pieśń nad Pieśniami".
Głównym sponsorem targów w tym roku był PKN Orlen. Wiceprezes Janusz Szewczak powiedział, że targi wydawców "są wyrazem piękna dobra, prawdy odczytywania tych najważniejszych dla chrześcijan wartości". Przyznał, że "nie jest to proste, bo wokół widzimy tak wiele brzydoty, tyle zła, obsceniczności, pogardy, nienawiści". Mimo to, jak zauważył "są tacy, którzy chcą przekazać coś potomnym". "Jeśli nasza cywilizacja ma przetrwać, to piękno musi zwyciężyć a nie brzydota" - zaznaczył.
Wydarzenie dofinansował minister kultury i dziedzictwa narodowego z Funduszu Promocji Kultury. (PAP)
Autor: Magdalena Gronek
mgw/ zm/