Źródło: www.muzeumslaskie.pl
Fotografie z prywatnego archiwum Wandy Rutkiewicz, pamiątki i rzeczy związane ze zmarłą ponad 31 lat temu wybitną himalaistką zgromadzono na wystawie „Spojrzenie z góry. Archiwum Wandy Rutkiewicz”, którą od 16 listopada do końca marca można oglądać w Muzeum Śląskim w Katowicach.
W lutym tego roku przypadła 80. rocznica urodzin himalaistki, w październiku zaś minęło 45 lat, od kiedy Wanda Rutkiewicz, jako trzecia kobieta na świecie, pierwsza Europejka i pierwsza osoba z Polski stanęła na najwyższym szczycie świata – Mount Evereście (8849 m). Zdobyła 8 z 14 ośmiotysięczników. Zaginęła w maju 1992 r. podczas ataku szczytowego na Kanczendzongę. Jej ciała nie odnaleziono.
Na wystawie prezentowane są niepublikowane zdjęcia autorstwa Wandy Rutkiewicz, która była nie tylko pionierką himalaizmu kobiecego w Polsce, ale również wspaniałym fotografem i filmowcem. Materiał fotograficzny był realizowany przez Wandę od początku jej wypraw, m.in. ze zdobycia Mount Everestu w 1978 r. – podało Muzeum Śląskie.
Jak przypominają przedstawiciele placówki, Wanda Rutkiewicz dokumentowała wszystkie swoje wyprawy, była również autorką dokumentów audiowizualnych. Zdjęcia i filmy wykorzystywała później do prezentacji, by zdobyć fundusze na kolejne wyprawy.
"Fotografie jej autorstwa, prezentowane w Muzeum Śląskim, doskonale odzwierciedlają wrażliwość, kolory i piękno miejsc, w których się wspinała. Są to fotografie prywatne, wykonane na własny użytek, pejzażowe, często ukazujące zmienność warunków panujących w górach wysokich – zamiecie, lawiny, burze śnieżne" – poinformowało Muzeum.
Slajdy i negatywy zostały odnalezione po 30 latach od śmierci wybitnej himalaistki. Po raz pierwszy unikatowe zdjęcia zaprezentowała podczas Vintage Photo Festival – Międzynarodowego Festiwalu Miłośników Fotografii Analogowej w 2022 roku w Bydgoszczy – dr Katarzyna Gębarowska – fotografka i badaczka historii fotografii, jedna z kuratorek katowickiej wystawy (wraz z Beatą Lisicką).
Oprócz zdjęć z archiwum himalaistki na wystawie można zobaczyć także pamiątki i rzeczy związane z Wandą Rutkiewicz oraz krótki dokument audiowizualny, który specjalnie dla katowickiego Muzeum zrealizowała Eliza Kubarska – alpinistka, podróżniczka, rzeźbiarka, której filmy były wielokrotnie nagradzane na festiwalach i przeglądach filmowych o tematyce górskiej.
Jak przypomina Muzeum Śląskie, przez 30 lat archiwum domowe Wandy Rutkiewicz pozostawało w ukryciu. Na początku zbiorem zdjęć, negatywów i slajdów opiekował się jej brat Michał Błaszkiewicz. Po jego śmierci, dzięki pomocy siostry Wandy, Janiny Fies, archiwum było przechowywane przez filmowców (pod wodzą reżyserki Justyny Tafel), którzy pracują nad filmem fabularnym o Rutkiewicz. Praca nad filmem dokumentalnym o wybitnej himalaistce w reżyserii Elizy Kubarskiej spowodowała, że materiał trafił do digitalizacji i mógł zostać zaprezentowany szerokiej publiczności.
Partnerami katowickiej wystawy, której wernisaż zaplanowano na środowy wieczór, są: Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, Tatrzański Park Narodowy, Polski Związek Alpinizmu, Teatr Polski w Bielsku-Białej, firma Pajak oraz Fundacja Wielki Człowiek. Program wystawy dopełniają wydarzenia towarzyszące: wykłady, spotkania, pokazy filmowe i teatralne. Ekspozycję w Muzeum Śląskim będzie można oglądać do końca marca przyszłego roku.(PAP)
mab/ joz/
