MEN: w roku szkolnym 2019/2020 będzie ok. 4,6 mln uczniów w 24 tys. szkół

W szkołach ponadpodstawowych (liceach ogólnokształcących, technikach, branżowych szkołach I stopnia i szkołach przysposabiających do pracy) – ok. 1,5 mln uczniów. W szkołach policealnych nowy rok szkolny rozpocznie ok. 220 tys. słuchaczy, a w szkołach dla dorosłych (podstawowych i liceach) ok. 142 tys. słuchaczy.

2 września br. to również pierwszy dzień zajęć dydaktyczno-wychowawczych dla około 1,4 mln dzieci w wieku 3-6 lat w ponad 22 tys. przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych formach wychowania przedszkolnego.

Resort edukacji przypomina, że od września rozpocznie się wdrażanie nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego do szkół ponadpodstawowych, jak i nowych podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego. Począwszy od 1 września 2019 r. we wszystkich klasach pierwszych/semestrach pierwszych szkół prowadzących kształcenie zawodowe (branżowych szkół I stopnia, pięcioletnich techników, klas dotychczasowych czteroletnich techników oraz szkół policealnych) będzie obowiązywała nowa klasyfikacja zawodów szkolnictwa branżowego.

Zmiany też będą dotyczyły nauczycieli. Znika obowiązek oceniania nauczyciela raz na pięć lat, a system awansu zawodowego wraca do stanu sprzed września 2018 r. Zmieniają się przepisy dotyczące kształcenia nauczycieli, doskonalenia i doradztwa metodycznego. Od 1 września wzrosną też wynagrodzenia nauczycieli.

Od września 2019 r. wynagrodzenia nauczycieli wzrosną o blisko 10 proc. (w porównaniu do obowiązujących od stycznia br.). W roku 2019, w stosunku do stanu obowiązującego w grudniu 2018 r., będzie to w sumie ok. 15-procentowy wzrost pensji nauczycieli. Młodzi nauczyciele rozpoczynający pracę w zawodzie w okresie stażu będą otrzymywali dodatkowe świadczenie "na start" w wysokości 1000 zł. Kwota dodatku za wychowawstwo klasy będzie wynosiła minimum 300 zł. Dodatek ten będzie przysługiwał również nauczycielom wychowania przedszkolnego, a jego kwotę ustalą samorządy.

Wprowadzone zostanie też ograniczenie zawierania umów o pracę na czas określony do maksimum 36 miesięcy. Obecnie nie ma ograniczeń w tym zakresie.

W roku szkolnym 2019/2020 rozpocznie się rekrutacja nauczycieli i dyrektorów szkół do udziału w szkoleniach z projektu "Lekcja: Enter". Nauczyciele będą uczyli się wykorzystywać technologie informacyjno-komunikacyjne w codziennej pracy z uczniami. W sumie w ciągu najbliższych czterech lat przeszklonych zostanie 75 tys. nauczycieli.

W październiku ruszy pilotaż projektu "Szkoła dla innowatora". W wybranych 20 szkołach podstawowych zostanie przetestowany model nauczania kompetencji proinnowacyjnych. Przedsięwzięcie jest wspólną inicjatywą Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii.

Resort edukacji przypomina również, że od 1 września 2019 r. wejdzie w życie ustawowy wymóg zobowiązujący szkoły do zapewnienia uczniom miejsca na spożywanie posiłków. Będzie realizowany rządowy program wsparcia samorządów w ramach programu "Posiłek w szkole i w domu". Na ten cel zostanie przekazane samorządom 40 mln zł na wyposażenie lub modernizację szkolnych stołówek lub jadalni. W sumie w ciągu 5 lat będzie to 200 mln zł.

Od nowego roku szkolnego 2019/2020 organ prowadzący szkołę lub placówkę będzie zobligowany do przekazania do szkół informacji o podmiotach wykonujących działalność leczniczą, udzielających świadczeń zdrowotnych w zakresie leczenia stomatologicznego dla dzieci i młodzieży, finansowanych ze środków publicznych. O informacje te powinien się zwrócić do wojewódzkiego oddziału NFZ, który zawiera kontrakty na stomatologię dziecięcą.

Ponadto od września wchodzą w życie przepisy ustawy o opiece zdrowotnej nad uczniami. Ma ona na celu zapewnienie równego dostępu do opieki zdrowotnej w szkole i będzie obejmowała profilaktyczną opiekę zdrowotną oraz opiekę stomatologiczną. Profilaktyczna opieka zdrowotna będzie realizowana przez: pielęgniarkę środowiska nauczania i wychowania albo higienistkę szkolną w gabinecie profilaktyki zdrowotnej w szkole. Opieka stomatologiczna ma zapewniona być przez lekarza dentystę w gabinecie dentystycznym w szkole albo w gabinecie poza szkołą, albo w dentobusie. Dodatkowo szkoły będą miały obowiązek opracowywania programu wychowawczo-profilaktycznego na podstawie wyników corocznej diagnozy w zakresie występujących w środowisku szkolnym potrzeb rozwojowych uczniów. Program wychowawczo-profilaktyczny uchwala rada rodziców w porozumieniu z radą pedagogiczną.

W życie wchodzą również przepisy dotyczące szkolnictwa branżowego. Minister edukacji będzie ustalał prognozę zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy. Szkoły zawodowe będą miały obowiązek współpracy z pracodawcami (przed rozpoczęciem kształcenia w danym zawodzie obie strony będą musiały zawrzeć ze sobą porozumienie lub umowę). Wprowadzony zostanie staż uczniowski u pracodawcy na podstawie umowy. Będzie on wliczany do okresu zatrudnienia, a pracodawca wliczy świadczenia wypłacane uczniowi w koszty uzyskania przychodu.

Od 1 października 2019 r. wejdą w życie przepisy wprowadzające istotne zmiany w kształceniu nauczycieli. Nauczycieli będą kształcić wyłącznie uczelnie spełniające określone warunki. Studia na kierunkach nauczycielskich będą realizowane w 5-letnich cyklach – jako studia jednolite magisterskie lub studia I i II stopnia realizowane w tym samym zakresie. Kształcenie nauczycieli wczesnej edukacji będzie prowadzone wyłącznie w trakcie jednolitych studiów magisterskich. Kształcenie nauczycieli pedagogów specjalnych będzie prowadzone wyłącznie w trakcie jednolitych studiów magisterskich oraz – w przypadku nauczycieli posiadających już kwalifikacje do nauczania przedmiotu lub prowadzenia zajęć edukacyjnych – studiów podyplomowych.

W Polskiej Komisji Akredytacyjnej powstanie odrębny zespół, który zajmie się oceną jakości kształcenia nauczycieli w uczelniach. Studia podyplomowe nadające kwalifikacje nauczycielskie będą mogły być prowadzone wyłącznie przez uczelnie zapewniającą kadrę kształcącą nauczycieli na studiach I lub II stopnia lub jednolitych studiach magisterskich na kierunku odpowiadającym zakresowi kształcenia na studiach podyplomowych.

Kształcenie nauczycieli będzie prowadzone na podstawie nowych standardów. Zmiany obejmą również system doskonalenia zawodowego nauczycieli i organizację doradztwa metodycznego. Więcej zadań będą miały publiczne placówki doskonalenia.

MEN podaje, że kwota subwencji oświatowej w 2019 r. wynosi 45,9 mld zł, co daje wzrost w stosunku do 2018 r. (43,1 mld zł) o 2,8 mld zł, tj. o 6,6 proc. Wzrost kwoty uwzględnia m.in. środki na podwyżki wynagrodzeń nauczycieli od 1 stycznia 2019 r. "Na sfinansowanie podwyżek wynagrodzeń nauczycieli od 1 września 2019 r. zostaną wyodrębnione dodatkowe środki w budżecie państwa w wysokości 1 mld zł" - zaznaczono w komunikacie resortu.

Samorządy otrzymają wsparcie w zadaniach związanych z wprowadzaniem reformy edukacji z rezerwy 0,4 proc. części oświatowej subwencji ogólnej. Cała kwota rezerwy 0,4 proc. na 2019 r. wynosi 183,6 mln zł. Kwota rezerwy może ulec zwiększeniu w trakcie roku budżetowego wskutek korekty błędów statystycznych.

Resort edukacji zaznacza, że jednym z priorytetów jest przekazanie środków samorządom na doposażenie pracowni przedmiotowych/laboratoriów w pomoce dydaktyczne niezbędne do realizacji podstawy programowej z przedmiotów przyrodniczych w szkołach podstawowych (biologia, geografia, chemia i fizyka). Cały program dofinansowania jest zaplanowany na cztery lata (począwszy od 2018 r.). W 2018 r. przeznaczono na ten cel z rezerwy 66,4 mln zł. Pomoc dotyczyła 1556 jednostek samorządu terytorialnego i 1927 szkół podstawowych. W roku 2019 przekazano do realizacji do Ministerstwa Finansów wnioski 1319 jednostek samorządu terytorialnego dotyczące 1544 szkół podstawowych na łączną kwotę 72,6 mln zł.

W 2019 r. przekazano do realizacji do Ministerstwa Finansów wnioski o zwiększenie subwencji w zakresie doposażenia pomieszczeń dydaktycznych 176 szkół i placówek w 133 jednostkach samorządu terytorialnego na łączną kwotę 5,4 mln zł.

Ministerstwo edukacji przypomina też w komunikacie, że od 2017 r. subwencją oświatową zostały objęte wszystkie dzieci 6-letnie korzystające z wychowania przedszkolnego (ich edukacja jest bezpłatna, rodzice ponoszą jedynie koszt wyżywienia). Samorządy otrzymują z budżetu państwa subwencję na każdego 6-latka w przedszkolu w kwocie ponad 4,4 tys. zł średnio na dziecko. Łącznie otrzymały dodatkowo na ten cel subwencję w 2019 roku w kwocie 1,72 mld zł. Natomiast na dzieci w wieku 2,5-5 lat otrzymują dodatkowo dotację przedszkolną w roku 2019 w wysokości 1403 zł na dziecko. Z budżetu państwa na ten cel w 2019 r. zostały przekazane środki w wysokości 1,41 mld zł.

W roku szkolnym 2019/2020 wszyscy uczniowie klas I-VIII szkoły podstawowej otrzymają bezpłatne książki, ćwiczenia, a także materiały edukacyjne przeznaczone do obowiązkowych zajęć edukacyjnych. Z budżetu państwa na cel zostało przeznaczonych w tym roku 286 mln zł. Ponadto uczniowie z niepełnosprawnościami uczęszczający do szkół ponadpodstawowych dostaną podręczniki i materiały edukacyjne w ramach Rządowego Programu „Wyprawka szkolna”. Szacujemy, że pomoc otrzyma ok. 41 tys. uczniów z niepełnosprawnością. Z budżetu państwa przeznaczono na ten cel 15 mln zł.

Rok szkolny 2019/2020 jest też drugim, w którym rodzice otrzymują świadczenie "Dobry start". To 300 złotych jednorazowego wsparcia dla wszystkich uczniów rozpoczynających rok szkolny, bez względu na dochód. W tym roku budżet państwa przeznaczył na ten cel 1,44 mld zł. (PAP)

Autorka: Danuta Starzyńska-Rosiecka

dsr/ mhr/