Andrzej Jakimowski. Fot. PAP/S. Leszczyński
"Imagine" Andrzeja Jakimowskiego i "Przeszłość" Asghara Farhadiego - to najlepsze, w ocenie polskich krytyków, filmy wprowadzone do kin w Polsce w minionym 2013 roku. W poniedziałek w Warszawie twórców tych filmów nagrodzono statuetkami Złotych Taśm.
"Film, który można odbierać na wielu poziomach. Nie chodzi tylko o zewnętrzną opowieść - o echolokacji, o przełamywaniu własnych słabości. To także film o wolności. O tym, że czasem trzeba poświęcić nawet swoje bezpieczeństwo i że warto ryzykować po to, by poczuć się wolnym" - tak "Imagine" w rozmowie z PAP po gali wręczenia statuetek określiła Barbara Hollender, przewodnicząca Koła Piśmiennictwa Filmowego Stowarzyszenia Filmowców Polskich.
Członkowie tego Koła przyznają co roku Złotą Taśmę dla najlepszego ich zdaniem filmu polskiego, który gościł w roku poprzednim na ekranach nad Wisłą, oraz oddzielną Złotą Taśmę dla filmu zagranicznego.
Główni bohaterowie wyreżyserowanego przez Jakimowskiego "Imagine" to dwoje dorosłych niewidomych, instruktor i jego pacjentka (w ich rolach Edward Hogg i Alexandra Maria Lara), którzy zakochują się w sobie podczas zajęć w klinice dla niewidomych w Lizbonie.
"Film, który można odbierać na wielu poziomach. Nie chodzi tylko o zewnętrzną opowieść - o echolokacji, o przełamywaniu własnych słabości. To także film o wolności. O tym, że czasem trzeba poświęcić nawet swoje bezpieczeństwo i że warto ryzykować po to, by poczuć się wolnym" - tak "Imagine" w rozmowie z PAP po gali wręczenia statuetek określiła Barbara Hollender, przewodnicząca Koła Piśmiennictwa Filmowego Stowarzyszenia Filmowców Polskich.
Instruktor Ian uczy orientacji w przestrzeni techniką echolokacji, polegającą na rozpoznawaniu otoczenia na podstawie odbicia dźwięku. Sam także jest niewidomy. Pacjentom tłumaczy, że również człowiek niewidomy potrafi "zobaczyć" wiele rzeczy. Zwraca jednocześnie uwagę, że w przypadku ludzi, którzy niewidomi nie są, "patrzeć" nie zawsze równoznaczne jest z "widzieć". Jedną z podopiecznych Iana jest Eva - instruktor uczy ją, jak poruszać się po mieście bez wspomagania się laską dla niewidomych.
Złotą Taśmę 2013 dla najlepszej produkcji zagranicznej polscy krytycy przyznali za "Przeszłość". Nowy film twórcy nagrodzonego Oscarem "Rozstania" - irańskiego reżysera Asghara Farhadiego - to dramat psychologiczny, skonstruowany z precyzją thrillera.
Bohaterowie, Ahmad i Marie, nieformalnie zakończyli związek cztery lata temu. Po długiej rozłące mężczyzna przylatuje do Paryża. Chce doprowadzić sprawę rozwodową do końca. Marie potrzebuje tych formalności, aby wejść w nowy związek - z Samirem. Spotkanie nabiera dramatyzmu, kiedy Ahmad dowiaduje się, że atmosfera w domu Marie daleka jest od normalności.
Wśród odtwórców głównych ról w "Przeszłości" (film jest produkcją francuską) są aktorzy z Francji: znana z "Artysty" Michela Hazanaviciusa Berenice Bejo (Marie) oraz Tahar Rahim (Samir), który wystąpił w nagradzanym "Proroku" Jacquesa Audiarda.
Jak mówiła w poniedziałek, uzasadniając decyzję o przyznaniu nagrody, Barbara Hollender, "Przeszłość" to opowieść "o ogromnie skomplikowanych stosunkach w rodzinie, skomplikowanych relacjach między ludźmi". "O rozstaniu, zdradzie, miłości. O odpechnięciu i wzajemnym przyciąganiu się. O lojalności, prawdzie w relacjach między ludźmi oraz przeszłości, która nie daje o sobie zapomnieć" - wymieniała Hollender. "Prawdopodobnie w rękach wielu reżyserów wyszłaby z tego mdła soap opera. W rękach Asghara Farhadiego film ten stał się rodzajem moralitetu" - zaznaczyła.
Podczas gali w kinie Kultura Andrzej Jakimowski odebrał swoją nagrodę osobiście. W imieniu Asghara Farhadiego statuetkę przyjął Marcin Piasecki, dyrektor zarządzający firmy Kino Świat, która zajmowała się kinową dystrybucją "Przeszłości" w Polsce.
Oprócz dwóch nagród, krytycy z Koła Piśmiennictwa Filmowego SFP przyznali wyróżnienia - dla produkcji polskich oraz zagranicznych. W kategorii film polski wyróżniania zdobyły "Ida" Pawła Pawlikowskiego oraz "Papusza" Krzysztofa Krauzego i Joanny Kos-Krauze. W kategorii film zagraniczny krytycy wyróżnili "Życie Adeli – Rozdział 1 i 2" Abdellatifa Kechiche'a i western "Django" Quentina Tarantino.
Koło Piśmiennictwa Filmowego SFP jest polską sekcją FIPRESCI, czyli prestiżowej Międzynarodowej Federacji Krytyków Filmowych (Federation Internationale de la Presse Cinematographique).
Nagrody polskich krytyków filmowych przyznawane są od 1956 r. Początkowo nosiły nazwę Syrenki Warszawskiej. Jako Złote Taśmy nagrody wręczane są od 1985 r., w osobnych kategoriach dla filmów polskich i zagranicznych.
Wśród uhonorowanych tymi statuetkami w latach poprzednich produkcji polskich były m.in.: "Plac Zbawiciela" Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauzego (za 2006 r.), "Cześć, Tereska" Roberta Glińskiego (za 2001 r.), "Trzy kolory. Czerwony" Krzysztofa Kieślowskiego (za 1994 r.), "Nadzór" Wiesława Saniewskiego (za 1985 r.).
Filmy zagraniczne nagrodzone Złotymi Taśmami to np.: "Biała wstążka" Michaela Hanekego (za 2009 r., kraje produkcji: Austria/Francja/Niemcy/Włochy), "4 miesiące, 3 tygodnie i 2 dni" Cristiana Mungiu (za 2007 r., kraj produkcji: Rumunia), "Powrót" Andrieja Zwiagincewa (za 2004 r., kraj produkcji: Rosja), "Ostatni cesarz" Bernardo Bertolicciego (za 1989 r., prod. Wlk. Brytania/Francja/Włochy/Hongkong), "Misja" Rolanda Joffe'a (za 1987 r., prod. Wlk. Brytania).(PAP)
jp/ abe/
