Projekt architektów z Politechniki Śląskiej w Gliwicach zwyciężył w 12. edycji prestiżowego konkursu amerykańskiego magazynu „eVolo” na wieżowiec najlepiej odpowiadający wyzwaniom XXI wieku. Ich dedykowany Afryce Subsaharyjskiej budynek „Mashambas” pokonał 443 inne projekty.
Autorami zwycięskiej koncepcji drapacza chmur są studenci Mateusz Frankowski i Paweł Lipiński. Zgodnie z charakterem konkursu, ich pomysł jest nieszablonowy, wizjonerski i zupełnie inny od obowiązujących trendów. Projekty zgłaszane do konkursu miały uwzględniać kontekst społeczny, gospodarczy i kulturowy regionu, w którym miałby stanąć dany budynek.
Wieżowiec „Mashambas” składa się z modułów i wydrążonej w środku spirali. Jest pomyślany jako mobilne centrum edukacyjne – zapewniające szkolenie w zakresie technik rolniczych - a zarazem rynek dla społeczności w Afryce Subsaharyjskiej. Celem projektu jest zwiększenie możliwości uprawy i zmniejszenie głodu w tych regionach.
Rolnicy mogliby z jednej strony uczyć się w tym budynku, jak skutecznie uprawiać pole czy hodować zwierzęta, ale też sprzedawać swoje produkty. Konstrukcja wieżowca składa się z prostych elementów modułowych, ułatwia łatwe budowanie, rozbieranie i transport wieżowca. Moduły umieszczone jeden na drugim tworzą formę, która zajmuje niewielką powierzchnię.
Drugie miejsce jury konkursu przyznało projektowi „Vertical Factories in Megacities” autorstwa Tianshu Liu i Linshen Xie ze Stanów Zjednoczonych. „Pionowe fabryki” to rozwiązanie dedykowane miastom o najbardziej gęstym zaludnieniu. Autorzy zastanawiają się, czy możliwy jest powrót wielkich fabryk - spełniających wymogi ekologiczne - do centrów miast, czy mogą one współistnieć z terenami rekreacyjnymi i jakie mogą płynąć z tego korzyści.
Przekonują, że zapewniłoby to wyższą jakość życia, umożliwiając pracownikom chodzenie do pracy, a nie dojazdy samochodem. Fabryki miejskie byłyby bliższe ludności wykwalifikowanych pracowników, dostawców oraz centrów technicznych i badawczych. Mogłyby wzajemnie wykorzystywać swoje odpady i przekształcać w cenne produkty, ciepło i energię elektryczną.
Trzecie miejsce otrzymał projekt „Espiral 3500”, którego autorem jest Javier López-Menchero Ortiz de Salazar z Hiszpanii. Ten wieżowiec ma odpowiadać na zjawisko przeludnienia w obszarach atrakcyjnych pod względem turystycznym – miałby powstać ma wschodnim wybrzeżu Hiszpanii.
Dziś wiele obszarów cennych przyrodniczo stało się ofiarą spekulacyjnego rynku nieruchomości, a turystyka sprawia, że małe miejscowości w sezonie turystycznym są zalewane przez turystów. Projekt ma w założeniu przenieść część przestrzeni publicznej do wnętrza budynku.
Doroczna nagroda magazynu „eVolo” została ustanowiona w 2006 r. Czasopismo stara się doceniać najbardziej wizjonerskie pomysły, wykorzystujące nowatorskie użycie technologii, materiałów, o niebanalnej estetyce i organizacji przestrzeni; słowem – w jakimś stopniu kwestionujące współczesne rozumienie architektury.(PAP)
kon/ itm/