Obraz „Wspomnienia” Józefa Szermentowskiego. Fot. www.agraart.pl. Źródło: Wikimedia Commons
„Wspomnienia” Józefa Szermentowskiego i „Połów ryb” Franciszka Kostrzewskiego to kolejne obrazy, które wzbogaciły kolekcję malarstwa Muzeum Narodowego w Kielcach. Zakup płócien został sfinansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz ze środków samorządu województwa świętokrzyskiego.
„Wspomnienia” Józef Szermentowski namalował w roku 1865 w Paryżu. Świetny pejzażysta, ilustrator i twórca scen rodzajowych rzadko w swojej twórczości odwoływał się do wydarzeń historycznych, obraz jest jednak pod tym względem wyjątkiem. „Ten motyw z postacią kobiety zamyślonej, w tle zarysy dworku, jest wyjątkowy dla artysty. Najprawdopodobniej kobieta widoczna na obrazie rozmyśla nad śmiercią brata Szermentowskiego, który zginął w powstaniu styczniowym. Motyw zadumy po minionych powstańczych wydarzeniach w pracach tego malarza pojawia się niezwykle rzadko, w tym właśnie tkwi wyjątkowość tego obrazu” – powiedziała podczas piątkowej konferencji prasowej zastępczymi dyr. ds. Naukowych Muzeum Narodowego w Kielcach Daria Dyktyńska.
Drugi z obrazów „Połów ryb” Franciszka Kostrzewskiego pochodzi z roku 1864, najlepszego okresu w twórczości artysty, który skupiony był wówczas jedynie na twórczości malarskiej, by później zająć się głównie rysunkiem i karykaturą. „To obraz bardzo charakterystyczny dla Kostrzewskiego. Maestria kolorów, głębokie niebo, przepięknie namalowana zieleń, doskonałe wyczucie światła i kolorów oraz ludzkie postacie w scence rodzajowej. Do tego należy dodać dbałość o najmniejsze szczegóły. Na obrazie możemy dostrzec bez problemu nawet najmniejszy guzik na surducie” – opisywała obraz Dyktyńska.
Dyr. kieleckiego Muzeum Narodowego Robert Kotowski podkreślił, że zakup obu obrazów doskonale wpisuje się w strategię rozwoju kieleckiej placówki. „Staramy się gromadzić obrazy artystów, którzy w jakikolwiek sposób związani byli z regionem świętokrzyskim, ale są również znani także w kraju jak i za granicą. Kostrzewski i Szermentowski bez wątpienia do nich należą” – zapewnił Kotowski.
Józef Szermentowski (1833-1876) i Franciszek Kostrzewski (1826-1911) należeli do nurtu polskiego i europejskiego realizmu II połowy XIX wieku. Obaj byli związani z regionem świętokrzyskim, kształcili się w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych i należeli do „cyganerii malarskiej”, skupionej wokół Marcina Olszyńskiego. W Kielcach przebywali na zaproszenie kolekcjonera i mecenasa młodych artystów Tomasza Zielińskiego.
„Zieliński podczas pobytu w Bodzentynie, gdzie urodził się Szermentowski, zachwycił się jego pierwszymi pracami. To dzięki jego pomocy autor „Wspomnień” ukończył najpierw szkołę powszechną, a później Szkołę Sztuk Pięknych w Warszawie. Kiedy obaj artyści się spotkali, Kostrzewski przez pewien czas był nauczycielem rysunku dla młodszego o siedem lat Szermentowskiego” – zaznaczyła Dyktyńska.
Za oba obrazy kieleckie muzeum zapłaciło w sumie ponad 160 tys. zł. 87,5 tys. zł pochodzi z programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Kolekcje muzealne”, a 73,6 tys. zł ze środków samorządu województwa świętokrzyskiego. Obraz Szermentowskiego został zakupiony od osoby prywatnej, a dzieło Kostrzewskiego z domu aukcyjnego.
Muzeum Narodowe w Kielcach posiada aktualnie 35 prac Szermentowskiego i 9 obrazów Kostrzewskiego. Zakupione obrazy zostaną udostępnione zwiedzającym w przyszłym roku, kiedy zostanie otwarta po remoncie Galeria Malarstwa Polskiego i Europejskiej Sztuki Zdobniczej. Do tego czasu będą eksponowane w Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie. (PAP)
Autor: Janusz Majewski
maj/ itm/
