Trzech znanych kantorów: Benzion Miller, Yaakov Lemmer i Tzudik Greenwald, z towarzyszeniem pianisty Menachema Bristowskiego i Warszawskiej Opery Kameralnej, wystąpiło w niedzielę podczas inauguracji XIII Festiwalu Kultury Żydowskiej "Warszawa Singera".
"Wierzę, że ten trzynasty festiwal będzie szczęśliwy. Tak jak w zeszłych latach czekają na nas propozycje teatralne i oczywiście słowo, które jest tak ważne, choćby z uwagi na naszego patrona. Mamy propozycje muzyczne, jak co roku rozpoczynamy od koncertu kantorów, ciekawie zapowiada się też Singer Jazz Festival. Zawsze sercem festiwalu był pl. Grzybowski i bardzo mnie cieszy, że w tym roku, niezależnie od wszystkiego, ten plac będzie sercem życia żydowskiego w Warszawie przez ten tydzień" - mówił do przybyłych na koncert do stołecznej Synagogi im. Nożyków dyrektor festiwalu ds. projektów audiowizualnych Dawid Szurmiej.
Uczestnicząca w inauguracji prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz podkreśliła, że spotykamy się tutaj co roku i jest to "jeden z najpiękniejszych dni, kiedy możemy tu posłuchać kantorów". "Chciałabym w imieniu władz samorządowych wyrazić radość, satysfakcję i dumę, że nasza stolica jest miejscem tego naprawdę niezwykłego festiwalu (...) to szczególnie przypomnienie, że przedwojenna Warszawa była drugim po Nowym Jorku miastem, gdzie mieszkała największa na świecie społeczność żydowska" - powiedziała.
"Mamy propozycje muzyczne, jak co roku rozpoczynamy od koncertu kantorów, ciekawie zapowiada się też Singer Jazz Festival. Zawsze sercem festiwalu był pl. Grzybowski i bardzo mnie cieszy, że w tym roku, niezależnie od wszystkiego, ten plac będzie sercem życia żydowskiego w Warszawie przez ten tydzień" - mówił do przybyłych na koncert do Synagogi im. Nożyków dyrektor festiwalu ds. projektów audiowizualnych Dawid Szurmiej.
Zaznaczyła, że wielu przybyłych na festiwal gości i artystów z zagranicy mówi, że tu odkrywają swoje polskie korzenie, a przyjazd do Warszawy często jest dla nich po raz pierwszy spotkaniem z krajem przodków. "Chciałabym, aby poznali naszą stolicę, zachowali w pamięci jako miasto o wielowiekowej tradycji otwartości na inne kultury i religie" - dodała prezydent, podkreślając, że twórcy festiwalu przywracają pamięć o społeczności i kulturze warszawskich Żydów.
Dyrektor Departamentu Narodowych Instytucji Kultury w Ministerstwie Kultury Dariusz Wieromiejczyk podkreślił, że "międzynarodowej sławy artyści, którzy tu przyjeżdżają i publiczność tłumnie zgromadzona pokazują, że kultura żydowska w Polsce jest żywa i jest wielka na miarę swoich wspaniałych tradycji i wciąż niezwykle atrakcyjna".
Kenneth Wetzel, attache ds. kulturalnych w Ambasadzie USA w Polsce, pogratulował w imieniu ambasadora twórcom festiwalu z okazji jego 13. edycji. "Macie państwo imponujący repertuar i wielkie gwiazdy, m.in. amerykańskie. Jednak najważniejsza dla mnie jest rola waszego festiwalu jako dialogu zarówno między pokoleniami, jak i różnymi formami sztuki, które sprzyjają budowaniu tolerancji i otwartości. Dzięki owemu dialogowi teatru, literatury, muzyki, festiwal oddaje hołd tysiącletniej obecności Żydów w Polsce i polskiej kulturze, wspomina wspólną przeszłość i przedstawia młodych artystów" - zauważył.
Ambasador Izraela w Polsce Anna Azari przyznała zaś, że jest dopiero drugi raz na festiwalu. "Ale myślę, że to jest cud, który zrobiła jedna kobieta - Gołda Tencer i chciałabym jej i jej zespołowi podziękować za ten cud" - zaakcentowała ambasador.
Dyrektor Festiwalu Gołda Tencer, zwracając uwagę, że to już trzynasty festiwal, przypomniała, że w tradycji żydowskiej kiedy chłopiec kończy 13 lat, wchodzi w świat dorosłych. "I teraz nasz festiwal wszedł na tę drogę. Boli, że pierwszy raz nie odbywa się on w naszym teatrze, ale tam gdzie my jesteśmy, gdzie są aktorzy Teatru Żydowskiego, gdzie jest zespół, jest nasz dom" - mówiła.
Przywołała także fragment "Skrzypka na dachu" mówiący, że "chociaż człowiek obcina gałęzie wielkiego dębu, jego korzenie zostają". "I my zapuściliśmy te korzenie na pl. Grzybowskim i to jest nasz dom" - dodała Tencer.
Podczas inauguracji festiwalu wręczono po raz kolejny statuetki "Strażnikom pamięci – tym, którzy ją ocalili". W tym roku otrzymali je Stowarzyszenie "Dzieci Holocaustu" w Polsce, Polskie Towarzystwo Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata oraz przewodniczący zarządu Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce Piotr Wiślicki.
XIII Festiwal Kultury Żydowskiej "Warszawa Singera", którego organizatorem jest Fundacja Shalom, potrwa do 4 września. Poza atrakcjami muzycznymi i teatralnymi, towarzyszy mu prawie 200 wydarzeń kulturalnych, m.in. spotkania literackie, filmowe i kulinarne oraz warsztaty dla najmłodszych.
Patronem medialnym "Warszawy Singera" jest Polska Agencja Prasowa. (PAP)
akn/ woj/
