„ODnowa” – koncert z okazji 120. rocznicy urodzin Mariana Hemara. Źródło: Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
Muzeum II Wojny Światowej (MIIWŚ) w Gdańsku organizuje 11 kwietnia koncert pt. „ODnowa” z okazji 120. rocznicy urodzin Mariana Hemara. Poprzedzi go debata poświęcona życiu i twórczości artysty. Koncert odbędzie się bez udziału publiczności.
6 kwietnia przypada 120. rocznica urodzin Mariana Hemara, poety, satyryka, komediopisarza, dramaturga, tłumacza poezji i autora tekstów piosenek.
W koncercie wezmą udział Orkiestra Kameralna Discantus, oktet wokalny Art'n'Voices oraz soliści: Maria Malinowska, Jakub Kornacki, Karol Drozd i Marta Burdynowicz, dyrygentem będzie Sabrina Stachel.
„Tytuł koncertu +ODnowa+ nawiązuje nie tylko do prezentacji twórczości artysty w nowych, specjalnie na te okoliczność powstałych aranżacjach, ale również do zaangażowania do projektu artystów młodego pokolenia” – poinformowała rzecznik prasowy Muzeum II Wojny Światowej Hanna Mik-Samól.
Do opracowania aranżacji muzycznych zaangażowano uznanych twórców i równocześnie studentów, absolwentów i pracowników Akademii Muzycznej w Gdańsku, którzy pracowali pod okiem uczelnianego wykładowcy Kamila Cieślika.
Dzięki współpracy z Filmoteką Narodową-Instytutem Audiowizualnym oraz Narodowym Archiwum Cyfrowym koncert wzbogacą specjalnie przygotowane wizualizacje.
Koncert poprzedzony zostanie debatą o dorobku Hemara z udziałem dyrektora MIIWŚ Karola Nawrockiego oraz dyrektorki Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma Moniki Krawczyk.
Transmisja koncertu odbędzie się 11 kwietnia o godz. 17.30 w mediach społecznościowych Muzeum II Wojny Światowej oraz w TVP Historia.
Prawdziwe nazwisko Hemara to Jan Marian Hescheles. Urodził się 6 kwietnia 1901 roku we Lwowie w zasymilowanej rodzinie żydowskiej. Był kuzynem Stanisława Lema (jego matka i ojciec Lema byli rodzeństwem).
We Lwowie studiował filozofię i medycynę na Uniwersytecie Jana Kazimierza. Na studiach rozpoczął działalność literacką pisując do lokalnych teatrzyków rewiowych.
W 1924 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie związał się z grupą poetycką "Skamander" oraz rewiami "Qui pro quo", "Banda", "Ali Baba". Pisywał skecze i monologi wykonywane między innymi przez Ludwika Sempolińskiego, Zulę Pogorzelską i Adolfa Dymszę.
Dorobek literacki Hemara jest ogromny: ponad 3000 popularnych piosenek, do których sam komponował muzykę (m.in. „Kiedy znów zakwitną białe bzy”, „Upić się warto”, "Czy pani Marta jest grzechu warta" czy „Nikt tylko ty”) , setki wierszy, kilkanaście sztuk i słuchowisk radiowych.
Był również współpracownikiem "Wiadomości Literackich", oraz dyrektorem teatru Nowa Komedia (1934-1935).
W 1939 r. piosenka Hemara "Ten wąsik" (wykonywana przez Ludwika Sempolińskiego w popularnej rewii "Orzeł czy Rzeszka"), spowodowała interwencję ambasadora Niemiec w Warszawie.
Po wybuchu II wojny światowej Hemar przedostał się do Rumunii. W latach 1940-1941 walczył w Samodzielnej Brygadzie Strzelców Karpackich w Palestynie i w Egipcie (m.in. pod Tobrukiem). Po wojnie osiadł w Londynie, gdzie prowadził teatrzyk polski w klubie emigrantów i współpracował m.in. z muzą Wesołej Lwowskiej Fali - Władą Majewską. Prowadził także jednoosobowy Teatr Hemara - cotygodniowy kabaret radiowy na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa, gdzie wygłaszał wierszowane komentarze satyryczne do bieżących wydarzeń politycznych.
W powojennej Polsce twórczość Hemara objęta była cenzurą. "Żeby przemycić jego piosenki, mówiło się np. że są to piosenki Tuwima" - wspominał Wojciech Młynarski, którego spektakl "Hemar" w warszawskim Ateneum pod koniec lat 80., był dla wielu Polaków pierwszą okazją do poznania powojennej twórczości autora "Kiedy znów zakwitną białe bzy".
Hemar u schyłku życia dał się poznać jako znakomity tłumacz poezji Horacego i sonetów Williama Szekspira.
Zmarł 11 lutego 1972 roku w Dorking pod Londynem, gdzie został pochowany.(PAP)
autor: Robert Pietrzak
rop/
