Monumentalna, 10-tonowa praca Teresy Murak wykonana ze stali i węgla trafiła do zbiorów Muzeum Śląskiego w Katowicach. Od soboty do końca lipca będzie można ją oglądać w Galerii jednego dzieła.
Performerka podarowała dzieło Muzeum Śląskiemu, które działa na terenie zlikwidowanej kopalni węgla kamiennego i mieści się częściowo pod ziemią. To druga prezentacja tej pracy – gigantycznego metalowego krzyża, pokrytego bryłami węgla. Wcześniej stanowiła część wystawy pt. "Teresa Kazimiera Murak-Rembielińska" w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie. W tworzeniu krzyża pomagali artystce górnicy z kopalni "Halemba" w Rudzie Śląskiej.
"Mając w pamięci olbrzymi wkład Teresy Murak do sztuki polskiej osobiście cieszę się jako mieszkanka Śląska, że temat węgla ją zainteresował. My się nie chlubimy naszym rodowodem, jesteśmy go po prostu świadomi. To jeden z przykładów, które się do tego odnoszą" – powiedziała podczas czwartkowej konferencji prasowej w Katowicach dyrektor Muzeum Śląskiego Alicja Knast, dziękując artystce i Zachęcie za otrzymane dzieło.
"Ten krzyż jest symbolem. Uniwersalny wymiar symbolu jest niezwykle ważny. My oderwaliśmy się, symbol jest dla nas czymś coraz bardziej obcym, a pani Teresa go bardzo akcentuje, pokazując, że symbol jest czymś bardzo bliskim, bardzo obecnym w naszej codzienności" – dodał kurator wystawy Andrzej Holeczko-Kiehl.
Ekspozycja nosi tytuł "Jestem – Teresa Murak. Bóg jest we mnie bardziej niż ja sama", co jest autorską parafrazą tekstu św. Augustyna z Hippony z "Wyznań": "Bóg jest mi bardziej bliski niż ja sam".
Jak podkreślił Holeczko-Kiehl, jest to autorskie spojrzenie Murak na Śląsk i jego tożsamości. Krzyż zbudowany z 11 elementów wykonanych ze stali, pokryty węglem kamiennym, to obraz sfery ducha, sacrum w śląskiej rzeczywistości. Tworzywa, z których powstał, odzwierciedlają to, co stało się źródłem prosperity, dynamizmu, zasobności lokalnej społeczności, ale i przekleństwem tej ziemi, powodem jej degradacji.
Urodzona w 1949 r. Teresa Murak to performerka i rzeźbiarka podejmująca działania w przestrzeni publicznej. Jest uznawana za prekursorkę i najważniejszą przedstawicielkę sztuki ziemi w Polsce, choć sama nie chce, by jej twórczość utożsamiać z którymkolwiek z nurtów końca XX i początku obecnego wieku.
Galeria jednego dzieła gościła dotąd dzieła takich artystów jak Leon Tarasewicz, Carole Benzaken, Dani Karavan i Mirosław Bałka. (PAP)
autorka: Anna Gumułka
lun/ pat/