Wystawą „YIVO w Wilnie: początki legendy” rozpoczyna się w środę projekt „Litwa w Krakowie” - największa w ostatnich latach prezentacja kultury litewskiej w Polsce, która potrwa do końca stycznia przyszłego roku.
"YIVO w Wilnie: początki legendy” czynna będzie w Żydowskim Muzeum Galicja do 8 listopada. „To ekspozycja poświęcona Żydowskiemu Instytutowi Naukowemu YIVO, który został założony w Wilnie w 1925 r., a od 1940 r. działa w Nowym Jorku. Na wystawie opowiadamy o działalności YIVO w Wilnie” – powiedziała PAP jedna z kuratorek ekspozycji Lara Lempert.
Jak podkreśliła, YIVO w krótkim czasie stał się centrum życia kulturalnego i społecznego dawnej Rzeczpospolitej. „To była instytucja bardzo ważna dla Żydów w całej Polsce, i dla Żydów z Galicji” – zauważyła kuratorka i dodała, że ok. połowa z wystawionych w krakowskim muzeum obiektów nie była wcześniej publicznie prezentowana. Wśród unikatowych eksponatów znajdzie się m.in. list Alberta Einsteina.
YIVO zajmuje się badaniami nad językiem jidysz i gromadzi materialne ślady kultury żydowskiej w Europie Wschodniej.
"Chciałam, tak jak wiele osób na Litwie, podzielić się tym świętem, tą radością; tym, że mamy wspaniałą sztukę, wspaniałe dzieła w muzeach (…) 25 lat tworzymy bez cenzury, nikt nam niczego nie każe” – mówiła na konferencji prasowej w środę attache ds. kultury w ambasadzie litewskiej w Polsce Rasa Rimickaite.
Prezentacja kultury litewskiej w Polsce jest organizowana w roku 25-lecia odzyskania przez Litwę niepodległości. „To, co w tym czasie wydarzyło się na Litwie i w Polsce, to jakieś cudo (…) Chciałam, tak jak wiele osób na Litwie, podzielić się tym świętem, tą radością; tym, że mamy wspaniałą sztukę, wspaniałe dzieła w muzeach (…) 25 lat tworzymy bez cenzury, nikt nam niczego nie każe” – mówiła na konferencji prasowej w środę attache ds. kultury w ambasadzie litewskiej w Polsce Rasa Rimickaite.
Jak przyznała, spotyka się z pytaniami, dlaczego miejscem wielkiej prezentacji kultury Litwy jest Kraków, a nie Warszawa.
„Kraków wydaje się mi niezwykle otwartym miastem, niezwykle ceniącym i lubiącym kulturę. Ilekroć chodzę krakowskimi ulicami, widzę bardzo wiele szlaków, tablic, pomników. Niezwykle mnie cieszy, że w Krakowie jest pomnik Piotra Skargi, który był pierwszym rektorem Uniwersytetu Wileńskiego. W Krakowie jest ogromna ilość śladów litewskiej kultury i kultury wspólnej dla Litwy i Polski” – wyjaśniła Rimickaite.
„Mam nadzieję, że państwo będziecie nami zainteresowani, tak jak my na Litwie jesteśmy zainteresowani polską kulturą - a jesteśmy naprawdę bardzo zainteresowani” – powiedziała attache ds. kultury w ambasadzie litewskiej.
W ramach projektu „Litwa w Krakowie” będzie można wziąć udział w koncertach, spektaklach teatralnych, spotkaniach z pisarzami, zwiedzać wystawy.
Jednym z najważniejszych wydarzeń projektu będzie wystawa litewskiego malarza i kompozytora, żyjącego na przełomie XIX i XX w. Mikalojusa Konstantinasa Ciurlionisa. Krakowianie, od połowy października w Międzynarodowym Centrum Kultury, będą mogli po raz pierwszy zobaczyć blisko sto prac tego wybitnego artysty. Ekspozycja zostanie przygotowana we współpracy z Narodowym Muzeum Sztuki M.K. Ciurlionisa w Kownie.
Prezentacji będą towarzyszyć m.in. koncerty w Filharmonii Krakowskiej. Publiczność usłyszy na nich utwory skomponowane przez Ciurlionisa. Na scenie wystąpią m.in. ceniony za doskonałą technikę wykonawczą Kwartet Ciurlionisa oraz jeden z najwybitniejszych pianistów europejskich Petras Geniusas.
Również w połowie października w Zamku Królewskim na Wawelu pokazany zostanie niezwykły arras Zygmunta Augusta ze zbiorów Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie. Z kolei goście Festiwalu Conrada i Targów Książki będą mieli okazję zapoznać się z literaturą litewską.
Patronat nad przedsięwzięciem sprawują minister kultury Republiki Litewskiej Sarunas Birutis i minister kultury i dziedzictwa narodowego RP Małgorzata Omilanowska. Przy jego organizacji współpracują najpoważniejsze litewskie i polskie instytucje kultury, a koordynatorem jest Litewski Instytut Kultury. (PAP)
bko/ agz/
