Projekty pomników i rzeźb architektonicznych, socrealistyczne przedstawienia sportowców i żołnierzy, portrety wybitnych twórców kultury i postacie alegoryczne - dzieła te, pochodzące z lat 40., 50, i 60. XX wieku oglądać można w muzeum w warszawskiej Królikarni.
Zabytkowe rzeźby autorstwa Jana Cykowskiego (1915-2006) przypadkowo odnaleziono podczas renowacji budynku przy ul. Koszykowej 49 a. Przeleżały w tej kamienicy kilkadziesiąt lat. Prowadząca rewitalizację budynku firma Fenix Group wiosną 2015 r. natrafiła na zupełnie zapomnianą, nietkniętą od kilku dziesięcioleci pracownię artysty-rzeźbiarza i znajdujące się w niej rzeźby.
Socrealistyczne monumenty, przedstawienia sportowców, żołnierzy, prządek i poetów oraz postacie alegoryczne nie wpisały się w kanon rzeźby polskiej, a ich autor rzadko był wspominany w literaturze. Dziś jego prace mają wartość historyczną - są znakiem swojego czasu. Świeże, pozbawione uprzedzeń spojrzenie pozwala docenić ich walory artystyczne: ciekawie zakomponowane bryły, umiejętnie uchwycony ruch portretowanych postaci, dyskretnie, lecz sugestywnie przekazane emocje - oceniają organizatorzy wystawy w Królikarni.
Firma prowadząca rewitalizację kamienicy po odkryciu w przyziemiu rzeźb zwróciła się o pomoc do Muzeum Warszawy oraz Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni – oddziału Muzeum Narodowego w Warszawie. Dzięki współpracy dwóch stołecznych muzeów i firmy udało się zorganizować błyskawiczną akcję ratunkową: spuścizna po Janie Cykowskim została zabezpieczona, wywieziona z placu budowy i zdezynfekowana.
Chwilową przystań odnalezionym pracom zapewniło Muzeum Rzeźby w Królikarni, nie wszystkie jednak trafią do muzealnych inwentarzy. Część dzieł zostanie wystawiona na aukcję publiczną. Rzeźby trafią do osób prywatnych i firm, które zagwarantują im dalszą opiekę, a dochód z ich sprzedaży pomoże instytucjom muzealnym w dalszej realizacji misji ochrony i popularyzacji dziedzictwa kultury.
Wydobyte spod warstwy kurzu dzieła Jana Cykowskiego o niewątpliwej - jak oceniają krytycy sztuki - wartości historycznej będzie można zakupić na aukcji, która odbędzie się 23 lipca 2015 o godzinie 19.00 na tarasie wschodnim Muzeum Rzeźby w Królikarni. Aukcja odbywa się w ramach projektu Figury retoryczne. Warszawska rzeźba architektoniczna 1917-1980.
Partnerem wydarzenia jest Muzeum Warszawy oraz Fenix Group. (PAP)
abe/ par/
