Dwutomowe wydanie „Poezji zebranych” białostockiego poety Wiesława Kazaneckiego ukazało się dzięki współpracy m.in. Książnicy Podlaskiej i Wydziału Filologicznego Uniwersytetu w Białymstoku. To pierwsze wydawnictwo dotyczące całokształtu twórczości poetyckiej Kazaneckiego.
Wiesław Kazanecki (1939-1989) poeta, prozaik i publicysta, urodził się i tworzył w Białymstoku. Od 30 lat w mieście przyznawana jest nagroda literacka jego imienia. Jak podkreślają literaturoznawcy, to najbardziej znany, rozpoznawalny i najważniejszy póki co - jak zaznaczają - poeta Białegostoku.
Dzięki kilku instytucjom m.in., Książnicy Podlaskiej im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku oraz Wydziałowi Filologicznemu Uniwersytetu w Białymstoku (UwB), ukazało się dwutomowe wydanie poezji zebranych Kazaneckiego, obejmujące edycje jego dzieł, przypadające na lata 1964–1991.
Jak powiedział PAP dr Łukasz Zabielski, kierownik działu badań filologiczno-bibliograficznych Książnicy Podlaskiej, wydanie poezji zebranych Kazaneckiego to dla Książnicy przedsięwzięcie niezwykle ważne, a inicjatorem był wieloletni dyrektor Książnicy Jan Leończuk. Zabielski dodał, że Książnica na przestrzeni lat wydała też kilka tomików wierszy Kazaneckiego, a po śmierci poety otrzymała od spadkobierców archiwa Kazaneckiego, wśród nich liczne fotografie, rękopisy i maszynopisy z autorskimi poprawkami.
"Potrzeba scalenia tej rozproszonej twórczości pojawiła się właściwie samoistnie, z powodów pragmatycznych - wiersze Kazaneckiego oraz jego osoba wzbudzały i wciąż wzbudzają zainteresowanie. Nie tylko zresztą wśród historyków i literaturoznawców, ale też wszystkich osób uwrażliwionych na poezję XX wieku, szczególnie tę, która dotyczy konkretnego regionu Polski i Europy, która wypływa z konkretnego kontekstu historycznego i geograficznego" - podkreślił Zabielski.
"Poezje zebrane" Kazaneckiego ukazały się w powołanej przez Książnicę Podlaską oraz Wydział Filologiczny UwB Serii Wydawniczej "Pisarze Podlasia i Kresów".
Jak powiedział PAP prof. Jarosław Ławski z UwB, odpowiadający za wydanie dzieł Kazaneckiego, ta seria wydawnicza zajmuje się edycją prac literackich najważniejszych podlaskich pisarzy. "Wiemy, że dysponujemy mnóstwem różnych wyborów, pojedynczymi wznowieniami tomików poetyckich, ale tak naprawdę nie było do tej pory krytycznej, naukowej edycji pism zebranych tych pisarzy" - mówił Ławski. Dodał, że seria ta ma zainteresować twórczością na nowo czytelników, ale też młodych badaczy, bo - jak zaznaczył - twórczość danego pisarza można badać tylko wtedy, gdy jest ona zebrana w całość.
Jako pierwsze dwa tomy z tej serii ukazały się poezje zebrane Jana Leończuka. Dwa kolejne to tomy poświęcone poezji Kazaneckiego.
Ławski powiedział, że wydanie poezji zebranych Kazaneckiego to zbiór wszystkich znanych utworów poetyckich i tych, do których udało się badaczom dotrzeć. Wydawnictwo liczy ponad 1,3 tys. stron. "Zebraliśmy w dwóch ogromnych tomach wszystkie wydane za życia Kazaneckiego jego wiersze" - dodał. Powiedział, że w tomach znalazły się też maszynopisy i rękopisy wierszy z archiwum poety przekazanego Książnicy.
Ławski podkreślił, że Kazanecki był wybitnym pisarzem, a jego poemat "Stwórca i kat" to - jak zaznaczył - "dzieło wybitne nie tylko na Podlasiu i we wschodniej Polsce, ale jest to utwór wybitny w literaturze polskiej".
"Poezje zebrane" Kazaneckiego będą dostępna w Książnicy Podlaskiej w styczniu 2022 roku. Ukazały się dzięki pięciu instytucjom: Książnicy Podlaskiej, Wydziałowi Filologicznemu UwB, Katedrze Badań Filologicznych "Wschód – Zachód", miastu Białystok oraz Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich.
Wiesław Kazanecki urodził się w 1939 roku. Studiował polonistykę w Opolu, tam debiutował w 1959 roku. W latach 60-tych wrócił do Białegostoku. Jego książka "Kamień na kamieniu" (1964) przypadła na czasy tzw. polskiej małej stabilizacji. Prawdziwym sukcesem poety okazał się jednak dopiero wydany w 1969 roku tomik "Portret z nagonką". Krytycy pisali wówczas, że jego wiersze były "świadectwem zmagania się współczesnego poety z zachłanną rzeczywistością, która dawno utraciła swój wymiar etyczny". Pośmiertnie ukazały się m.in. jego "Poezje wybrane", "List na srebrne wesele", "Wiersze ostatnie". (PAP)
autorka: Sylwia Wieczeryńska
swi/ pad/
