Premiera spektaklu „Opera o Warszawie. Najlepsze miasto świata” w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej mającego upamiętnić wysiłek odbudowy Warszawy po II wojnie światowej uświetni, przypadającą w 2025 roku, 60. rocznicę odbudowy gmachu opery.
Organizatorem przedsięwzięcia jest Sinfonia Varsovia, która pracuje nad nim wraz z instytucjami partnerskimi: Teatrem Wielkim - Operą Narodową, Międzynarodowym Festiwalem Muzyki Współczesnej (MFMW) "Warszawska Jesień" i Muzeum Warszawy. Opera zostanie wystawiona w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej na otwarcie sezonu 2025/2026 i na zamknięcie festiwalu "Warszawska Jesień" w 2025 roku.
Kierownik i pomysłodawca projektu "Opera o Warszawie" Jarosław Trybuś podczas konferencji prasowej powiedział, że nikt dotąd nie napisał dzieła operowego o Warszawie. "Taki jest nasz cel - stworzyć dzieło na wielką orkiestrę, chóry, elektronikę i solistów, które będzie opowiadało o odbudowie Warszawy" - dodał. "Zaprosiliśmy do współpracy siedmioro kompozytorów, których poprosiliśmy o napisanie próbek do tekstów przygotowanych przez Grzegorza Piątka i Jerzego Kornowicza. Jury pod przewodnictwem Jerzego Kornowicza wybierze kompozytora dzieła. Wyniki ogłoszone zostaną w maju. Równocześnie pracujemy nad librettem opartym na motywach książki Grzegorza Piątka +Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944–1949+. Zaprosiliśmy siedem osób do napisania próbek libretta, mam nadzieję, że autora lub autorkę poznamy na przełomie kwietnia i maja" - poinformował.
Trybuś wyraził nadzieję, że "dzieło będzie wystawiane również w innych miastach, które były zniszczone i odbudowane, i że wśród tych miast będzie również Kijów". Tłumaczył, że "będzie to uniwersalna historia, bo mimo, że pokazuje doświadczenie Warszawy, to to doświadczenie da się zuniwersalizować, ponieważ każde miasto, którego obywatele i obywatelki podejmują trud odbudowy, łączą się ponad podziałami po to, by budować lepszą przyszłość, jest najlepszym miastem świata".
Przewodniczący jury kompozytorskiego dyrektor MFMW "Warszawska Jesień", Jerzy Kornowicz powiedział, że "ważne jest, aby przeżycie emocjonalne fenomenu odrodzenia Warszawy, było podane do ludzi młodych, przede wszystkim do tych, którzy nie mieli okazji go poznać na przykład z relacji rodziców lub dziadków".
Wyjaśnił, że "ponieważ opera skierowana jest do młodych, to środki wyrazu nie powinny być nadmiernie klasyczne". "To będzie opera multimedialna" - ocenił i dodał, że zastosowane będą środki takie jak elektronika, wideo, projekcje przestrzenne obrazów. Mówił, że narracja dzieła powinna być w stylu filmowym.
Dyrektor Sinfonii Varsovii Janusz Marynowski powiedział, że jego orkiestra będzie artystycznie zaangażowana w ten projekt. "Dlatego, że de facto zamawiamy u zwycięskiego kompozytora dwa dzieła. Jedno dzieło do wystawienia na deskach TW-ON i innych dzieł światach oraz drugą wersję, na mniejszą obsadę. To dzieło w mniejszej formie, przystosowane do wykonania w salach koncertowych, będzie przygotowane, tak żebyśmy mogli jechać w świat z operą na Sinfonię Varsovię" - tłumaczył.
Agnieszka Wolak, kierowniczka działu literackiego i marketingu TW-ON, powiedziała, że dyrektor Waldemar Dąbrowski nie wahał się ani przez chwilę, aby włączyć się w to przedsięwzięcie. "Daty rocznicowe bardzo ułatwiają działania wobec wyjątkowych projektów. Dla nas w 2025 roku przypada 60. rocznica odbudowy gmachu TW-ON, więc jest to dobry pretekst, by świętować" - zauważyła.
Autor książki "Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944–1949", członek jury literackiego Grzegorz Piątek powiedział, że "książka traktuje nie tylko o odbudowie, ale i o odrodzeniu, czyli o ludziach, o powrocie życia do miasta, o próbie budowy lepszego życia niż przed wojną". "To może być opowieść o miłości do miasta. To jest romans, tylko że zbiorowy" - dodał.
Prace wyłonionego tandemu kompozytorsko-literackiego nad operą mają zakończyć się w lipcu 2024 roku. Termin premiery rozważany jest na przełom września i października 2025 roku, w ramach 68. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej "Warszawska Jesień", a jednocześnie na otwarcie sezonu 2025/26 w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej. Jak podkreślono, wówczas przypada również 80. rocznica rozpoczęcia odbudowy Warszawy. (PAP)
Autor: Olga Łozińska
oloz/ pat/