Z udziałem ponad 300 wydawnictw i instytucji kultury z 29 krajów, w tym z Polski, rozpoczęły się w czwartek w Moskwie 21. Międzynarodowe Targi Książki Non/Fiction. Przez pięć dni, do 9 grudnia, będzie na nich działać stoisko polskiego Instytutu Książki.
Do 9 grudnia zaplanowano w ramach targów ponad 400 wydarzeń. Prezentacje z udziałem gości z Polski, organizowane przez Instytut Książki, odbędą się 8 grudnia.
Polski program otworzy tego dnia spotkanie z grafikiem Piotrem Sochą w ramach programu ilustracji książkowej. W 2018 roku ukazały się w rosyjskim wydawnictwie Samokat dwie książki ilustratora: "Pszczoły" i "Drzewa". Na spotkaniu 8 grudnia Piotr Socha wygłosi wykład "Drzewa, pszczoły, katastrofy klimatyczne: dlaczego rysuję książki dla dzieci".
Po południu biograf Leopolda Tyrmanda, Marcel Woźniak weźmie udział w prezentacji rosyjskiego przekładu "Złego". Powieść ukazuje się w drugim wydaniu, w wydawnictwie Phocabooks, w przekładzie Ksenii Starosielskiej i Niny Fiodorowej.
Na polskim stoisku przedstawiony zostanie 8 grudnia rosyjski przekład "Innego świata" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, opublikowany przez Wydawnictwo Iwana Limbacha. Jest to wznowienie wydania z 1989 roku w tłumaczeniu poetki i dysydentki Natalii Gorbaniewskiej. Książkę przedstawią: główny redaktor wydawnictwa Irina Krawcowa oraz poetka i dziennikarka Jelena Fanajłowa.
Kolejna prezentacja to dwie pozycje autorstwa Józefa Czapskiego: "Wykłady o Prouście" (wyd. Jaromir Hladik Press w tłum. Anastazji Wiekszynej) i antologia "Polskie wiersze wojenne". Antologię tę Czapski sporządził wspólnie z Aleksiejem Tołstojem w Taszkiencie wiosną 1942 roku; wiersze polskich poetów o wojnie tłumaczyli rosyjscy twórcy, m.in. Anna Achmatowa. Dwujęzyczny tom polsko-rosyjski przygotowany został we współpracy z Rosyjskim Narodowym Archiwum Literatury i Sztuki w Moskwie i wydany został przez Wydawnictwo Naukowe UKSW w Warszawie.
Gościem honorowym targów Non/Fiction jest w tym roku Izrael. Do Moskwy przyjadą twórcy z tego kraju: powieściopisarka Orly Castel-Bloom, pisarze: Eszkol Nevo, Yoav Blum, Dawid Grosman. W programie targów jest też wieczór poświęcony pamięci Amosa Oza i projekcje filmów izraelskich.
Wśród innych gości zagranicznych będą na targach m.in.: laureatka nagrody Nobla Swietłana Aleksijewicz, francuski autor Michel Bussi, japoński pisarz Soji Shimada.
Jak co roku, targi są okazją do prezentacji i spotkań z udziałem znanych ludzi pióra i artystów. Swoją najnowszą książkę "O ciele duszy" przedstawi Ludmiła Ulicka; o swej powieści "Ziemia" opowie inny laureat rosyjskiego Bookera Michaił Jelizarow. Tom scenariuszy filmów Andrieja Zwiagincewa zaprezentuje sam reżyser; publicysta i pisarz Dmitrij Bykow przedstawi dwa tomy wykładów o literaturze rosyjskiej i radzieckiej. Dyrektor muzeum Bułata Okudżawy Marat Gizatulin opowie o książce "Bułat Okudżawa - całe życie w jednym wersie", a historyk mody Aleksandr Wasiljew - o swojej pracy poświęconej słynnym "Sezonom Rosyjskim" organizowanym w Paryżu na początku XX wieku przez Siergieja Diagilewa.
Książkę "Historia komunizmu w Rosji" przedstawią filozof Rauf Gabidulin i historyk Aleksiej Makarow. Poeta i znawca twórczości Fiodora Dostojewskiego Igor Wołgin, którego dwie książki właśnie się ukazały, opowie o małżeństwach i relacjach rodzinnych Dostojewskiego. Zbiór pism Jegora Letowa, nieżyjącego już założyciela legendarnej grupy punkrockowej Grażdanskaja Oborona, zatytułowany "Nie wierzę w anarchię", zaprezentują: wdowa po muzyku Natalia Czumakowa i dziennikarz Jurij Saprykin.
Uczestniczyć w targach będzie także Stowarzyszenie Memoriał, zajmujące się badaniem i dokumentacją represji politycznych w ZSRR. 7 grudnia odbędzie się dyskusja z udziałem badaczy Memoriału "Sandarmoch i Miednoje - miejsca pochówków ofiar represji politycznych w krajobrazie współczesnej Rosji".
Targi Non/Fiction określane są jako "targi literatury intelektualnej"; co roku swoje rankingi najciekawszych prezentowanych pozycji ogłaszają krytycy i media. Na tegorocznym forum znalazło się też miejsce dla książek i imprez kulinarnych; jak co roku obszerny jest program literatury dziecięcej, a po raz pierwszy przeznaczono oddzielne stoisko dla komiksów z całego świata. Tradycyjnie można też podczas targów zajrzeć na stoiska bukinistów i sprzedawców płyt winylowych.
Z Moskwy Anna Wróbel (PAP)
awl/ jo/ mal/
