Chcemy budować Europę wolnych narodów i solidarnych państw - mówił marszałek Senatu Stanisław Karczewski podsumowując szczyt szefów parlamentów państw Europy Środkowej i Wschodniej. Obok poczucia wolności wybrzmiał też postulat umacniania bezpieczeństwa - zaznaczył marszałek Sejmu Marek Kuchciński.
W środę w Warszawie odbyła się główna część, dwudniowego, rozpoczętego we wtorek IV Szczytu Przewodniczących Parlamentów Państw Europy Środkowej i Wschodniej EUROWAW2019. Obok szefów i delegacji parlamentów Europy Środkowej, Wschodniej i Południowej uczestniczyli w nim też b. opozycjoniści, którzy walczyli o niepodległość krajów b. Jugosławii, NRD, Czechosłowacji, Węgier i b. ZSRR.
Na podsumowującej szczyt konferencji marszałek Sejmu mówił, że był on także związany z 30. rocznicą wyborów 4 czerwca 1989 r. w Polsce. "Możemy powiedzieć bardzo wyraźnie i jednoznacznie, że oczekiwanie trwających zmian, czy wydobywania się na wolność państw Europy Środkowej i Wschodniej, ciągle trwają" - powiedział Kuchciński.
Według niego "jeżeli myślimy o zjednoczonej Europie, to na pewno większość z nas myśli, abyśmy tworzyli jedną organizację". Dzisiaj Europa Środkowa i Wschodnia - dodał marszałek Sejmu - "są podzielone m.in. strefą Schengen, Unią Europejską, strefą euro i Grupą Wyszehradzką i to jest wyzwanie dla nas, jak razem współpracować".
Kuchciński podkreślił, że podczas szczytu, wybrzmiały mocno dwa postulaty: pierwszy to potrzeba poczucia wolności, drugi to bezpieczeństwo i potrzeba jego umacniania we wszystkich obszarach na całym terenie Europy Środkowej i Wschodniej.
"Pożegnaliśmy się, licząc na następne spotkania z wielkim poczuciem solidarności dla tych dwóch zadań, jakie stoją przed nami" - powiedział Kuchciński.
Marszałek Senatu również nawiązując do tego, że w szczycie uczestniczyli b. dysydenci, którzy - jak podkreślał - walczyli o wolność, o niepodległość, o to, aby narody w Europie Środkowej i Wschodniej były wolne, mówił, że "kraje Europy Środkowej i Wschodniej stanowiły budowlę zbudowaną z kart, dom, który nie miał fundamentów". "My tę pierwszą kartę wyciągnęliśmy z tego domku i cały dom runął. Teraz chcemy budować silny dom europejski, robić to wspólnie" - podkreślił Karczewski.
Zaznaczył, że kluczowymi słowami - które były powtarzane zarówno przez b. opozycjonistów, jak i przedstawicieli parlamentów - były: solidarność i wolność. "Chcemy budować wolną Europę, wolnych narodów, wolnych państw i solidarnych" - oświadczył marszałek Senatu.
Poinformował, że zapewnili "naszych przyjaciół, że Polska była, jest i będzie ambasadorem tych krajów, które są na drodze do Unii Europejskiej i do NATO". "I zapewniliśmy się wzajemnie, że będziemy solidarnie rozwiązywać problemy stojące przed Unią Europejską i przed Europą" - powiedział Karczewski.
Podczas szczytu w gmachu parlamentu otwarto wystawę "1989 - Rok Wolności Ludów - Zwycięstwo Wolnego Słowa". "To hołd oddany tym wszystkim, którzy ryzykowali życie, zdrowie, wolność, pracę, studia dla walki o wolne, niezawisłe słowo" - powiedział wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki podczas otwarcia wystawy.
Zaznaczył, że Polska ma wielkie tradycje w walce o wolność słowa. "Dzisiejsze wydarzenie jest wielkim dniem dla tych, którzy wydawali podziemne wydawnictwa i przypomnieniem ich ciężkiej pracy" - powiedział Terlecki.
Wystawę przygotowała Biblioteka Sejmowa we współpracy z Ośrodkiem Karta. Motywem przewodnim ekspozycji jest przedstawienie fenomenu wydawnictw podziemnych oraz ich znaczenia w walce z totalitaryzmem. Zaprezentowano wybrane tytuły prasy podziemnej, sylwetki jej twórców, działaczy opozycji antykomunistycznej, dysydentów oraz ukazano barwną panoramę ruchu wydawniczego w szerokiej, międzynarodowej perspektywie. Wystawa przybliża także ewolucję technik drukarskich – od maszynowych przebitek, tzw. ramek, powielaczy spirytusowych i białkowych do offsetów i kserokopiarek.
Podczas szczytu odbyły się też liczne spotkania bilateralne marszałków oraz wicemarszałków Sejmu i Senatu. W szczycie uczestniczyli szefowie i delegacje parlamentów Europy Środkowej, Wschodniej i Południowej, m.in. z Armenii, Austrii, Białorusi, Chorwacji, Estonii, Gruzji, Litwy, Kazachstanu, Rumunii, Serbii, Słowacji, Węgier, Turcji oraz Ukrainy.(PAP)
autor: Anna Tustanowska, Edyta Roś
amt/ ero/ mok/