Gmach Sejmu Śląskiego. Fot. PAP/A. Grygiel
W piątkowy wieczór historyczny gmach Sejmu Śląskiego w Katowicach zostanie otwarty dla zwiedzających, a fasada budynku stanie się scenerią multimedialnego widowiska. Wśród atrakcji, upamiętniających 100. rocznic wybuchu I powstania śląskiego, będzie też wystawa ponad 3 tys. ołowianych żołnierzyków.
Monumentalny budynek, w którym dziś mieszczą się m.in. urzędy wojewódzki i marszałkowski, uznawany jest za perłę modernistycznej architektury dwudziestolecia międzywojennego. Powstał w latach 1925-29 na potrzeby władz Województwa Śląskiego, utworzonego w 1922 r. na uzyskanej przez Polskę po I wojnie światowej części Górnego Śląska. Region miał wówczas szeroką autonomię, w tym odrębny Sejm oraz Skarb Śląski - obiekt zaprojektowano z uwzględnieniem ich potrzeb.
W przeszłości zwiedzanie historycznego gmachu było możliwe np. w czasie Nocy Muzeów lub z okazji obchodów świąt narodowych. W piątek wieczorem gmach zostanie udostępniony w ramach projektu „Drogi do Niepodległej: Powstania Śląskie” - jako jedno z wydarzeń upamiętniających 100. rocznicę wybuchu I powstania śląskiego.
"Rozpoczęliśmy wyjątkowe cztery lata, bowiem obchodzimy 100. rocznicę wybuchu Powstań Śląskich. Niebagatelne znaczenie ma to, iż Sejm RP podjął uchwałę, iż 2019 r. będzie poświęcony właśnie temu wydarzeniu. Chcemy uczcić pamięć tych, którzy oddali swe życie w walce o powrót naszego regionu do Polski. Dlatego też podczas tegorocznej edycji nocnego zwiedzania urzędu będziemy przypominać przede wszystkim tę trudną historię" - mówi wojewoda śląski Jarosław Wieczorek.
"Postaramy się przekazać historię w sposób możliwie przystępny dla dorosłych, ale przede wszystkim dla dzieci - stąd pomysł na niecodzienną i niezwykłą wystawę, która, mam nadzieję, wciągnie do zabawy całe rodziny" - dodał wojewoda, nawiązując do ekspozycji ponad 3 tys. figurek ołowianych żołnierzyków. Wystawa zatytułowana „Od insurekcji kościuszkowskiej do Powstań Śląskich” ukazuje walkę Polaków o niepodległość. Autorem i wykonawcą ekspozycji jest Grzegorz Kamiński - nauczyciel i pasjonat historii z Toszka k. Gliwic.
Zwiedzanie gmachu rozpocznie się o 19.; przewodnikami będą pracownicy urzędu i znawcy jego historii. Zwiedzający zobaczą m.in. Salę Sejmu Śląskiego, na wzór której zaprojektowano salę posiedzeń Sejmu w Warszawie, Salę Marmurową, gdzie niegdyś odbywały się wystawne bale, a także podziemny schron i skarbiec, zbudowany na potrzeby przedwojennego Skarbu Śląskiego. Ostatnie wejście zwiedzających zaplanowano pół godziny po północy.
Przed budynkiem, na placu Sejmu Śląskiego, od 18. zaplanowano występy Zespołu Pieśni i Tańca „Mały Śląsk”, Orkiestry Dętej Katowice oraz bluesmana Macieja Lipiny. Dla najmłodszych przygotowano animacje. Po zmroku, o 21.30, fasada siedziby urzędu będzie scenerią pokazu multimedialnego, zaprojektowanego jako podróż w czasie przez wydarzenia historyczne. Prócz archiwalnych obrazów zabrzmi muzyka, specjalnie zaaranżowana przez Dominikę Barabas. Finałem projekcji będzie kilkuminutowy mapping 3D.
"Efektowna iluminacja budynku Sejmu Śląskiego ma być z jednej strony multimedialną lekcją historii związaną z setną rocznicą powstań śląskich, zaś z drugiej strony wydarzeniem, w którym wezmą udział całe rodziny" - tłumaczy wojewoda. Iluminację przygotowała firma Tauron. Projekcje będą wyświetlone za pomocą projektorów multimedialnych o łącznej mocy 200 tys. lumenów. Widowisko będzie powtarzane co pół godziny, do północy.
Klasycystyczny gmach Sejmu Śląskiego składa się z czterech głównych skrzydeł. Wewnątrz mieści się m.in. kolista część sejmowa - historyczna sala Sejmu Śląskiego, na której wzorowana jest sala posiedzeń Sejmu w Warszawie. Obiekt liczy - prócz wysokiego parteru - cztery piętra, dodatkowe dwie kondygnacje ma pod ziemią. Kubatura budynku wynosi ponad 161 tys. metrów sześciennych. Jest w nim ponad 600 pomieszczeń i 1,3 tys. okien. Łączna długość korytarzy wynosi ponad 6 km, a obwód głównego korytarza na każdym piętrze wynosi ok. 400 m.
Wewnątrz znajduje się, oprócz sali sejmowej, charakterystyczny westybul - pomieszczenie o wysokości trzech pięter, przypominające renesansowy dziedziniec z krużgankami. Sąsiadują z nim używane obecnie przy ważnych wydarzeniach sale - Marmurowa, Błękitna i Złota. W podziemiach budynku jest dawny basen, zaprojektowany jako zabezpieczenie przed złodziejami chcącymi obrabować mieszczący się nad nim skarbiec śląski, gdzie przechowywano przed wojną sztaby szlachetnych metali. Konstrukcja basenu przewidywała zalanie ewentualnego podkopu, ale też - od dołu - samego skarbca. W pobliżu położony jest dawny piwniczny magazyn żywności z windą wprost do kuchni wojewody. Są też tunele, m.in. korytarz prowadzący do oddalonej o ok. 200 m przedwojennej willi wojewody.(PAP)
autor: Marek Błoński
mab/ wj/
