Międzyzdroje 10.07.1965. Małżeństwo aktorów Barbara Horawianka i Mieczysław Voit na wczasach nad Bałtykiem. Fot. PAP/Witold Rozmysłowicz
Dziś prywatne życie znanych osób, takich jak aktorzy, sportowcy czy gwiazdy muzyki, jest jedną ze składowych ich kariery. W latach PRL było inaczej - prywatność artystów była chroniona, pokazywano ją w sposób kontrolowany.
Rozwój mediów społecznościowych i elektronicznych doprowadził do lawinowego wzrostu obiegu informacji – także tej o życiu prywatnym artystów, sportowców czy polityków. Zmiany obyczajowe i prawne dodatkowo osłabiły granice prywatności. Dziś w tworzeniu kultury podglądania uczestniczą nie tylko zawodowi paparazzi, lecz także przypadkowi świadkowie, którzy publikują w sieci zdjęcia i nagrania napotkanych znanych osób.
W latach PRL mediami były prasa, radio i telewizja. Nie było internetu ani telefonów komórkowych z funkcjami utrwalania obrazu, a aparaty fotograficzne były dobrem luksusowym, używanym przeważnie okazjonalnie, podczas wycieczek lub imprez rodzinnych. Nikt nie nosił ich na co dzień przy sobie. Gdy spotykało się na ulicy znanego aktora lub aktorkę, sportowca czy piosenkarza, można było co najwyżej poprosić go o autograf w zeszycie lub na kawałku papieru. Fotografowaniem osób znanych zajmowali się profesjonalni fotoreporterzy, którzy byli etatowymi pracownikami redakcji lub agencji prasowych.
Natura ludzka rządziła się jednak takimi samymi prawami jak dziś – ludzie byli ciekawi, jak mieszkają i żyją znani aktorzy czy piosenkarki. W tym celu na zlecenie redakcji czasopism organizowano specjalne sesje fotograficzne pokazujące ówczesnych celebrytów podczas wypoczynku lub codziennych zajęć domowych. Były to pewnego rodzaju materiały dokumentalne, ale w dużej mierze wyreżyserowane.
Na prezentowanej fotografii, wykonanej przez Witolda Rozmysłowicza w lipcu 1965 r. w Międzyzdrojach, widać Barbarę Horawiankę i Mieczysława Voita, małżeństwo znanych i lubianych aktorów, na wczasach nad Bałtykiem.
Historia jednej fotografii z Bazy Zdjęć PAP: punk rock w Polsce w latach 80.
Barbara Horawianka (1930-2024) zagrała w kilkudziesięciu produkcjach, m.in. w filmach: „Pociąg” (1959), „Kamienne niebo” (1959), „Krzyżacy” (1960), „Czas przeszły” (1961) „Echo” (1964), „Kochankowie z Marony” (1966), „Samotność we dwoje” (1968), „Pensja pani Latter” (1982), „Pułkownik Kwiatkowski” (1995), „Obywatel” (2014), a także w serialach: „Stawka większa niż życie”, „Daleko od szosy”, „W labiryncie”, „Plebania”. Zagrała też wiele ról, które przeszły do historii teatru, m.in. Tytanię w „Śnie nocy letniej” Szekspira, Molly w „Operze za trzy grosze” Brechta czy Podstolinę w „Zemście” Fredry. Można ją było usłyszeć także w ponad 70 słuchowiskach Teatru Polskiego Radia.
Historia jednej fotografii z Bazy Zdjęć PAP: „Balladyna” na hondach w Teatrze Narodowym
Aktorka często występowała z mężem Mieczysławem Voitem, zagrali razem m.in. Romea i Julię na początku lat 50. w krakowskim Teatrze Rapsodycznym, pojawili się też w filmach „Krzyżacy” i „Samotność we dwoje”.
Mieczysław Voit (1928-1991) zagrał w ponad 100 filmach fabularnych i serialach, m.in. „Matka Joanna od Aniołów” (1961), „Potop” (1974), „Dzieje grzechu” (1975) oraz serialach „Lalka”, „Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy”, „Alternatywy 4”. Ze względu na emploi, tembr głosu, wyrazistość i warsztat aktorski często obsadzany był w rolach władców, arystokratów, dyplomatów, duchownych, inteligentów czy Żydów. Z upodobaniem wcielał się także w czarne charaktery, np. nazistów, dowódców band, ludzi będących na bakier z prawem.
Voit występował także w teatrach Krakowa, Łodzi i Warszawy. Od 1948 r. przez cztery lata związany był z krakowskim Teatrem Rapsodycznym. Później występował m.in. w Teatrze Poezji, Teatrze im. J. Słowackiego, Teatrze Nowym w Łodzi, Teatrze Narodowym w Warszawie, a także w stołecznych teatrach – Dramatycznym, Polskim, Na Woli, Ateneum, Na Targówku, Powszechnym.
W archiwum fotograficznym Polskiej Agencji Prasowej można znaleźć dużo zdjęć przedstawiających ujęcia z życia prywatnego celebrytów lat PRL – aktorów, piosenkarzy, artystów, pisarzy, sportowców, polityków, m.in. Ireny Kwiatkowskiej, Władysława Hańczy, Hanki Bielickiej, Miry Zimińskiej-Sygietyńskiej, Jana Pietrzaka, Jerzego Połomskiego, Zbigniewa Wodeckiego, Danuty Rinn, Edyty Geppert, Krystiana Zimermana, Szymona Kobylińskiego, Stanisława Lema, Ireny Szewińskiej.
Archiwum fotograficzne Polskiej Agencji Prasowej liczy kilkadziesiąt milionów zdjęć i wciąż wzbogaca się o nowe kolekcje. Jego zasoby sięgają lat 20. XX wieku. Stanowi ważną część dziedzictwa narodowego. Zatrzymane w kadrach obrazy rejestrują każdy aspekt życia społecznego, politycznego, gospodarczego, kulturalnego i religijnego na przestrzeni ostatnich 100 lat.
Profesjonalna digitalizacja zasobów fotograficznych PAP umożliwia szeroki do nich dostęp przez stronę PAP (https://fotobaza.pap.pl/). Nad prawidłową identyfikacją oraz szczegółowym opisem zdjęć pracuje zespół specjalistów, przeglądając materiały źródłowe w czytelniach i archiwach. Klienci są na bieżąco informowani o nowych zdjęciach w Bazie Fotograficznej PAP.
Zainteresowała cię ta historia? Zapisz się na newsletter PAP Fotobox (https://rejestracja.pap.com.pl/fotobox) i co miesiąc odkrywaj m.in. archiwalne kadry dotyczące postaci, miejsc i wydarzeń.
Tomasz Szczerbicki (PAP)
szt/ miś/
