Wystawa polskiego malarstwa XIX i początku XX wieku w Muzeum Louvre-Lens oraz trzy musicale o Ignacym Janie Paderewskim to niektóre działania jakie Instytut Adama Mickiewicza zorganizuje jesienią w ramach programu Niepodległa.
Wiceminister kultury Wanda Zwinogrodzka zauważyła na poniedziałkowej konferencji prasowej w Warszawie, że "strategia programu obchodów odzyskania niepodległości została oparta na reinterpretacji najważniejszych wydarzeń polskiej kultury ostatnich 100 lat, ze szczególnym uwzględnieniem 20-lecia międzywojennego". "W ramach tej strategii prezentowane są kluczowe postaci dla odzyskania niepodległości, a zarazem osoby, które są symbolami swobody twórczej. Prezentowane są w taki sposób, aby pokazać nie tylko ich dzieła, ale również idee, wokół których rozwijała się polska kultura ostatniego stulecia" - dodała.
Dyrektor Instytutu Adama Mickiewicza Krzysztof Olendzki poinformował, że od grudnia 2016 r. IAM realizuje projekt Musical Paderewski. Jest to konkurs na spektakl muzyczny, zorganizowany w USA, inspirowany życiem i działalnością kompozytora; w tym roku odbędą się premiery trzech musicali o Paderewskim. Jak powiedział Olendzki, "patrząc na zainteresowanie w Stanach Zjednoczonych musicalem historycznym, postanowiliśmy zainteresować amerykańskich artystów postacią Paderewskiego, jego życiem, jego twórczością, jego działalnością polityczną".
Polska premiera spektaklu "Memory Laws" autorstwa Rachel Jendrzejewski do muzyki Chrisa Hepoli i Jenny Wyse, w reżyserii Emily Mendelsohn odbędzie się 7 października na festiwalu iTSelF w Warszawie. Olendzki poinformował, że spektakl ten ma charakter nowoczesnej opery.
Musical "Three Paderewski's" autorstwa Olivera Jai'Sen Mayera będzie prezentowany 20 listopada w The Terrace Theater - Kennedy Center w Waszyngotnie. Jak podano w informacji prasowej, "spektakl przedstawia postać kompozytora za pomocą trzech wyobrażonych wcieleń: młodego wirtuoza, dojrzałego męża stanu oraz kobiety prowadzącej wewnętrzny dialog z młodym i dojrzałym muzykiem".
Przedstawienie "Virtuoso" w reżyserii Laury Hope będzie miał premierę 22 listopada w Symphony Space w Nowym Jorku. W Polsce będzie można go obejrzeć w Teatrze Muzycznym w Poznaniu.
Autor muzyki, tekstu i scenariusza Matthew Hardy powiedział, że "spektakl koncentruje się na spuściźnie Paderewskiego". "W pierwszym akcie skoncentrowałem się przede wszystkim na podróży życiowej, jaką przebył stając się wielkim kompozytorem i wielkim pianistą. W drugim akcie skupiłem się na jego karierze politycznej - na byciu pierwszym premierem Polski po odzyskaniu niepodległości" - powiedział. Dodał, że "ponieważ Paderewski był gwiazdą w swoich czasach, miał niezwykle oddanych fanów, więc od strony muzycznej postanowił ten spektakl umiejscowić w latach 70. i 80. XX wieku". "Połączyłem muzykę rockową z muzyką Paderewskiego i Chopina, którego Paderewski świetnie interpretował" - wyjaśnił.
Kolejny działaniem Instytutu jest zorganizowanie wystawy "Polska 1840-1918. Zobrazować ducha narodu", którą będzie można oglądać we Francji w oddziale Luwru w Lens od 25 września do 20 stycznia 2020 r. Wystawa ta zorganizowana przez Muzeum Louvre-Lens, Instytut Adama Mickiewicza i Muzeum Narodowe w Warszawie nawiązuje do konwencji podpisanej w 1919 r. przez Francję i Polskę.
Jak tłumaczył wicedyrektor Louvre-Lens Luc Piralla, "wystawa upamiętnia dwie rocznice - odzyskania przez Polskę niepodległości i rocznicę podpisania traktatu pomiędzy Polską a Francją, wskutek czego do Francji trafiły tysiące polskich obywateli, szczególnie górników - bo Lens to region górniczy". Dodał, że "napływ ten miał dla Francji ogromne znaczenie". W jego ocenie "jest to wystawa ważna nie tylko dla Francji, ale w szczególności dla tego regionu, została ona zresztą jako pierwsza w historii zrobiona specjalnie dla oddziału Luwru w Lens".
Olendzki przypomniał, że "Ignacy Jan Paderewski jako premier rządu polskiego 3 września 1919 r., a więc 100 lat temu, podpisał w imieniu rządu RP umowę między Polską a rządem Republiki Francuskiej o emigracji i imigracji. Na skutek tej umowy w północnej Francji mamy dzisiaj ponad milionową polską diasporę".
"Chcieliśmy przede wszystkim pokazać sztukę polską z innej strony. To nie jest prezentacja, w której skupiamy się na poszczególnych kierunkach albo artystach, albo opowiadamy o nurtach w sztuce" - mówiła kuratorka wystawy Iwona Danielewicz. Powiedziała, że dyrektor Louvre-Lens Marie Lavandier i jej zastępca Luc Piralla chcieli "pokazać sztukę kraju, który nie miał swojej państwowości politycznej".
Kuratorka Agnieszka Rosales Rodriguez poinformowała, że obrazy będę pochodziły również z Muzeum Narodowego w Krakowie i w Poznaniu, z Zamku Królewskiego na Wawelu oraz Zamku Królewskiego w Warszawie. Zauważyła, że "Melancholia" Jacka Malczewskiego oraz "Rejtan - upadek Polski" Jana Matejki "to kluczowe otwierające ekspozycje obrazy". "Osią naszej ekspozycji jest pojęcie narodu, pojęcie duszy narodu. Jest to wystawa o sztuce, obrazach, o tworzeniu się pewnych figur polskości, czy narodowych mitów w 100-leciu, w którym państwa polskiego nie było" - dodała.
Wystawa jest objęta patronatem prezydentów Polski i Francji. Ponadto w ramach programu Niepodległa w 2019 roku odbędzie się m.in. spektakl "The Pink Chair" The Wooster Group wystawiony na Festival d'Autoumne de Paris, poświęcony twórczości Tadeusza Kantora. IAM przygotował również cykl "Terytoria Choreografii" - składają się na niego spektakle przybliżające polskie tancerki i choreografki np. Polę Nireńską, Bronisławę Niżyńską. Z okazji 100-lecia urodzin kompozytora Mieczysława Wajnberga odbędzie się koncert w Wigmore Hall w Londynie, na którym wykonane zostanie osiem kwartetów smyczkowych. (PAP)
autor: Olga Łozińska
oloz/ agz/