MKiDN: rejestr zabytków bogatszy o 99 modernistycznych i powojennych obiektów

Ministerstwo kultury przekazało, że "tak imponująca liczba wpisów to przede wszystkim efekt pisma Generalnego Konserwatora Zabytków prof. IH PAN Magdalenę Gawin w sprawie potrzeby ochrony architektury modernistycznej i powojennej, skierowanego do Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków, oraz wynik konsekwentnie realizowanej, spójnej polityki konserwatorskiej".

Z województwa dolnośląskiego do rejestrów zabytków wpisano 8 obiektów: pięć we Wrocławiu (budynek mieszkalny, budynek elewatora zbożowego, budynek pijalni mleka i stacji zaworów miejskiej sieci gazowej, budynek portierni z kostnicą, budynek szpitala), jeden w Górze (wieża wodociągowa), Świdnicy (obiekt nieużytkowany) i Sulikowie (budynek dworca kolejowego), a z kujawsko-pomorskiego 7 obiektów: pięć nieruchomych (w Inowrocławiu –bryły, elewacje, reprezentacyjne wnętrza budynków zakładów przyrodo-leczniczych "Solanek Inowrocławskich", w Ciechocinku – fontanna "Grzybek", w Grudziądzu – ogród botaniczny nad rzeką Trynką między ul. Bema i Armii Krajowej z małą architekturą oraz działkami, w Półwiesku Małym – dwór, w Toruniu – Pawilon Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacji), jeden ruchomy (mozaika ceramiczna o tematyce astronomicznej na elewacji wschodniej budynku Przychodni Akademickiej UMK) i jeden w trakcie postępowania w sprawie wpisu do rejestry zabytków (kampus uniwersytecki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu na Bielanach).

Województwo lubelskie wpisało do rejestru 2 obiekty: jeden w Lublinie (wodociągowa wieża ciśnień), jeden w Radzyminie Podlaskim (budynek Gimnazjum Sejmikowego wraz z otoczeniem), natomiast woj. lubuskie ma jeden obiekt w trakcie postępowania ws. wpisu do rejestru zabytków (zespół zabudowy dawnego zakładu I.G. Farbenindustrie AG Filmfabrik Landsberg, następnie Zakładu Włókien Chemicznych Stilon w Gorzowie Wielkopolskim).

Ministerstwo kultury przekazało, że "tak imponująca liczba wpisów to przede wszystkim efekt pisma Generalnego Konserwatora Zabytków prof. IH PAN Magdalenę Gawin w sprawie potrzeby ochrony architektury modernistycznej i powojennej, skierowanego do Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków, oraz wynik konsekwentnie realizowanej, spójnej polityki konserwatorskiej".

Z kolei w woj. łódzkim wpisano 4 obiekty: dwa w Łodzi (kościół oraz zespól budowlany elektrociepłowni "EC-2"), jeden w Zgierzu (zespół budowlany Miejskiego Zakładu Kąpielowego), jeden w Hucie Dłutowskiej (Willa Hermanna Thommena), w woj. małopolskim – 4 obiekty zlokalizowane w Krakowie (Zespół hotelu Cracovia i kina Kijów, Dawny Bank Rolny, Dom Śląski, YMCA).

Województwo mazowieckie może poszczycić się wpisaniem 30 obiektów: 22 w Warszawie (cztery domy mieszkalne, kamienica Horowitzów, dom wielorodzinny, budynek wielorodzinny galeriowiec, dwie wille, kamienica Juliana Glassa, gmach główny Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, budynek mieszkalny wielorodzinny Rotsteinów, dom wielorodzinny rodziny Wolframów, zespół zabudowań Tele i Radiotechnicznego, kamienica Vivy Braumanowej, dawna nastawnia kolejowa, willa rodziny Łepkowskich, dawna Węgierska Ekspozytura Handlowa, pawilon handlowo-wystawienniczy Cepelii, kościół pw. Opatrzności Bożej, Dworzec Warszawa Centralna, budynek XIII Kolonii WSM, zespół domów dochodowych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych), jeden w Pałukach (wieża ciśnień), jeden w Konstancinie-Jeziornej (willa Nelkenów), jeden w Szuminie (dom Hansenów), jeden w Radomiu (dom mieszkalny), jeden w Płocku (budynek dawnego Domu Turysty PTTK), jeden w Mławie (budynek Państwowego Domu Towarowego), jeden w Starym Guminie (budynek dawnej szkoły).

Z województwa opolskiego wpisano 3 obiekty: w Opolu (most), w Kędzierzynie-Koźlu (kamienica) i w Prudniku (szkoła), a z podkarpackiego – 11 obiektów: trzy w Przemyślu (zespół stacji transformatorowych, dwie stacje transformatorowe, kamienica), jeden w Rzeszowie (budynek Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego), jeden w Radymnie (hala targowa), dwa w Krośnie (budynek dawnej jadalni i sali gimnastycznej Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla Mołoletnich, kamienica), jeden w Kosinie (kościół), jeden w Jedliczach (Dom Legionowo-Strzelecki), jeden w Pikulicach (Budynek Polskiego Domu Ludowego), jeden w Przedbórzu (kościół).

Województwo podlaskie wpisało 6 obiektów: trzy w Białymstoku (kamienica, dom mieszkalny, willa Stefanii i Stefana Fricków), jeden w Grannem (kościół), jeden w gminie Wasilków (kościół), jeden w Hajnówce (budynek biurowy Zakładów Drzewnych Lasów Państwowych), pomorskie - 5 obiektów: dwa w Gdańsku (budynek hali U-bootów i dawnej Kasy Chorych, trzy w Gdyni (dwa kościoły oraz budynek magazynu tytoniowego), a śląskie - 8 obiektów: dwa w Katowicach (kościół, budynek biurowy), dwa w Bytomiu (wieża ciśnień, budynek poczty), dwa w Chorzowie (hala wystawowa „Kapelusz”, pawilon wystawowy C-G dawnego Ośrodka Postępu Technicznego), jeden w Częstochowie (kościół), jeden w Tarnowskich Górach (wieża wodna).

Z województwa świętokrzyskiego wpisano do rejestru zabytków w ostatnim czasie 4 obiekty: dwa w Krajno-Parcelach (kościół i dzwonnica), jeden w Kielcach (budynek dawnej "Łaźni publicznej"), jeden w Solcu-Zdroju (budynek "Sanatorium Świt" w zespole zakładu uzdrowiskowego), z wielkopolskiego – 2 obiekty: w Poznaniu (hala średnich napraw parowozów w zespole Królewskich Głównych Warsztatów Naprawy Taboru Kolejowego), w Wapnie (budynek kruszarki soli w zespole Kopalni soli w Wapnie) a z zachodniopomorskiego – 6 obiektów: w Koszalinie (ratusz), w Darłowie (magazyny zbożowe), w Stargardzie (magazyn zbożowy – kaszarnia), w Mielnie (hala wodnopłatów z gruntem pod budynkiem, placem technicznym), w Szczecinie (klub jachtowy), w Białym Borze (cerkiew greckokatolicka p.w. Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy z gruntem pod budynkiem wraz z integralnymi elementami wystroju malarskiego). (PAP)

autor: Katarzyna Krzykowska

ksi/ pat/