43 tys. zł zebrano w pierwszym dniu 18. kwesty na rzecz ratowania zabytków Starego Cmentarza przy ul. Ogrodowej w Łodzi. Zbiórka pieniędzy na tej najstarszej w mieście nekropolii zakończy się 4 listopada. Na Starym Cmentarzu, gdzie pochowani są katolicy, ewangelicy oraz wyznawcy prawosławia, co roku kwestują m.in. samorządowcy, dziennikarze, politycy, ludzie nauki, kultury i sportu a także uczniowie łódzkich szkół i członkowie Towarzystwa Opieki nad Starym Cmentarzem.
W czwartek pieniądze zbierała m.in. prezydent Łodzi Hanna Zdanowska, która podkreśliła, że Stary Cmentarz to miejsce bardzo ważne dla wszystkich łodzian. "Tu się zaczyna historia naszego miasta, tutaj pochowani są jego twórcy, o których pamiętamy i szczycimy się ich dokonaniami. Są dla nas wzorem" – powiedziała Zdanowska podczas kwesty.
W 2011 roku na Starym Cmentarzu łodzianie na renowację zabytkowych nagrobków przekazali ponad 93 tys. zł, za które pracom konserwatorskim poddano osiem pomników (pięć w części katolickiej, dwa w ewangelickiej i jeden w prawosławnej). Wykonano również prace pielęgnacyjno-zabezpieczające na trzech wcześniej odnowionych nagrobkach.
Łącznie za pieniądze zebrane podczas wszystkich dotychczasowych kwest (prawie 1 mln zł) odnowiono ponad 100 nagrobków. Koszt renowacji jednego to ok. 15 tys. zł. O tym, które z zabytków nekropolii są odnawiane w danym roku, decyduje specjalna rada złożona z członków Towarzystwa, historyków i konserwatorów zabytków.
Rokrocznie 10 proc. środków ze zbiórki w dniu Wszystkich Świętych przekazywanych jest na ratowanie najcenniejszego zabytku nekropolii - unikalnej w skali światowej neogotyckiej kaplicy-mauzoleum jednego z największych łódzkich fabrykantów Karola Scheiblera. Kaplicę zbudowano w latach 1885-1888 wg projektu Edwarda Lillpopa i Józefa Piusa Dziekońskiego. Należy ona do arcydzieł europejskiej architektury neogotyckiej. Po 1945 r. kaplica została zdewastowana i ograbiona. Prace przy jej renowacji rozpoczęto cztery lata temu. Ich łączny koszt szacowany jest na ok. 20 mln zł.
Stary Cmentarz w wielowyznaniowej Łodzi powstał w latach 1855-1858. W jego obrębie wyznaczono części dla katolików, protestantów i prawosławnych. Obecnie część katolicka zajmuje obszar 11 ha, ewangelicka (z kaplicą Scheiblera) 9 ha, a prawosławna - niespełna hektar powierzchni.
Nekropolię wyróżnia bogactwo form i stylistyki pomników nagrobnych. Wśród jej zabytków jest ok. tysiąc kaplic grobowych, pomników nagrobnych, rzeźb i kutych ogrodzeń. Ich autorzy to często znakomici architekci i rzeźbiarze. Niemal 200 obiektów jest wpisanych do wojewódzkiego rejestru zabytków.
Stary Cmentarz jest miejscem pochówku przemysłowców, lekarzy, prawników, uczestników walk o niepodległość i ludzi zasłużonych dla rozwoju miasta, jego sztuki i oświaty. Znajdują się tu mauzolea łódzkich rodów fabrykanckich - Grohmanów, Geyerów, Kunitzerów, Kindermannów.
W tej nekropolii pochowani są również m.in. porucznik Stefan Pogonowski, jeden z bohaterów bitwy warszawskiej 1920 roku, rzeźbiarz Wacław Konopka, wybitny malarz i teoretyk sztuki z kręgu konstruktywizmu Władysław Strzemiński, aktor Leon Niemczyk czy tragicznie zmarła w smoleńskiej katastrofie mec. Joanna Agacka-Indecka.
Kwesta na Starym Cmentarzu została zainicjowana przez nieżyjącego już nestora łódzkich przewodników Stanisława Łukawskiego oraz łódzki ośrodek TVP. Pierwsza zbiórka odbyła się w 1995 r.(PAP)
duk/ rda/
