Doskonale zachowane kamienne fundamenty budynku, będącego niegdyś plebanią greckokatolicką, odsłonięto podczas badań archeologicznych prowadzonych w Nowym Łupkowie (Podkarpackie). Odkrycia dokonano podczas badań archeologicznych poprzedzających budowę gazociągu wysokiego ciśnienia.
Odkrycia dokonano w obrębie nieistniejącej obecnie wsi. „Kamienne relikty zachowały się w dobrym stanie, widoczne były tutaj ślady po istnieniu dużego pieca grzewczego oraz pozostałości schodów ze starannie obrobionych bloków piaskowca” - poinformował kierownik delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krośnie Łukasz Dzik.
Oprócz fundamentów plebani odkryto, już poza pasem inwestycji, także południową część budynku, gdzie znajdowała się część gospodarcza, wraz z tylnym wejściem.
Odkryte pozostałości wskazują, że budynek w całości posiadał wymiary 21 na 13 metrów, zaś na podstawie fundamentów można zauważyć, że wewnątrz był podzielony na 10 pomieszczeń.
„Popówka na planach katastralnych z połowy XIX wieku została oznaczona jako budynek drewniany zlokalizowany w miejscu odsłoniętych reliktów, natomiast ujawnione w trakcie badań solidne fundamenty sugerują, że mamy do czynienia z budynkiem murowanym, którego ostatnia faza budowy może przypadać na okres międzywojenny” – wyjaśnił konserwator.
W trakcie wykopalisk znaleziono też odznakę pamiątkową „Orlęta” przyznawaną w okresie międzywojennym uczestnikom walk obronnych toczonych we Lwowie i na Kresach Wschodnich oraz nieśmiertelnik żołnierza armii austro–węgierskiej.
„W trakcie realizowanych badań doszło również do niespodziewanego i sensacyjnego odkrycia grotu włóczni datowanego na epokę brązu” – podkreślił Dzik. Dodał, że wszystkie relikty zostały szczegółowo zinwentaryzowane.
„Fragment narażony na zniszczenie poprzez realizację gazociągu został już w chwili obecnej starannie rozebrany, a kamienny budulec zdeponowany na pobliskim cerkwisku. W przyszłości, dzięki inwentaryzacji, możliwe będzie przywrócenie rozebranego fragmentu na pierwotne miejsce i eksponowanie całości reliktów jako trwałej ruiny” – zapewnił konserwator.
Natomiast część budynku zlokalizowana poza pasem budowy, czyli część gospodarcza, zostanie zachowana w stanie nienaruszonym. (PAP)
autor: Agnieszka Pipała
api/ pat/
