Aleksander Ładoś. Źródło: Wikimedia Commons
W piątek na kanałach Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej (Podkarpackie) odbędzie się pokaz filmu online „Sprawy paszportowe. Aleksander Ładoś – zapomniany Sprawiedliwy”.
Jak poinformowało muzeum, obraz w reżyserii Rolanda Dubiela jest fabularyzowanym filmem dokumentalnym o działalności Aleksandra Ładosia, ambasadora II RP w Bernie, na rzecz ratowania Żydów przed Zagładą w trakcie II wojny światowej. Film powstał we współpracy muzeum z gminą Głogów Małopolski oraz Podkarpacką Komisją Filmową.
Pokaz, który zorganizowano w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu, rozpocznie się w piątek o godz. 19.00 na https://www.facebook.com/ulmamuseum, https://www.facebook.com/ulmamuseum/posts/2721929634726404, https://www.youtube.com/watch?v=LDyDHpqnIQY&feature=youtu.be
Aleksander Ładoś
Aleksander Ładoś był polskim dyplomatą, politykiem i publicystą, a w czasie II wojny światowej ambasadorem Rzeczypospolitej Polskiej w Bernie. W 2021 r. minie 130. rocznica jego urodzin. Od pierwszych tygodni pełnienia funkcji ambasadora zajął się pomocą dla uchodźców z Polski. Wtedy powstała tzw. "grupa Ładosia" zwaną też "grupą berneńską".
"Grupa Ładosia" była nielegalną polsko-żydowską strukturą zajmującą się masowym fałszowaniem dokumentów dla próbujacych wydostać się z Europy Żydów podczas II wojny światowej, głównie w trakcie i po okresie tzw. Akcji Reinhardt, której celem była zagłada ludności żydowskiej. Grupa działała w latach 1942-43 w polskim poselstwie w Bernie w Szwajcarii i wydawała paszporty państw Ameryki Południowej.
Ambasador J. Kumoch: Lista Ładosia prawdopodobnie nigdy nie będzie kompletna
Fałszywe dokumenty trafiały do Żydów, którzy dzięki nim unikali wywózek do niemieckich obozów zagłady. Posiadacze paszportów trafiali do obozów dla internowanych w Niemczech, m.in. w Tittmoning, Liebenau, Boelsenberg oraz do okupowanej Francji w Vittel, dzięki czemu część z nich doczekała końca wojny.
W skład "grupy Ładosia" wchodzili dyplomaci żydowskiego i polskiego pochodzenia, m.in. konsul Rzeczypospolitej Polskiej w Bernie w latach 1939-45 Konstanty Rokicki, ambasador Aleksander Ładoś, jego zastępca Stefan Ryniewicz i dyplomata Juliusz Kuehl. Należeli do niej także poseł na Sejm II RP Abraham Silberschein oraz przedstawiciel organizacji żydowskich Chaim Eiss.
Rodzina Ładosiów z Głogowem Małopolskim (gmina jest współproducentem filmu) związana jest od XVIII stulecia; do miasta przybyła z Węgier. Mieszkał tutaj ojciec Aleksandra Ładosia, a on sam często odwiedzał miasteczko. Podczas II wojny światowej używał m.in. pseudonimu Głogowiecki.(PAP)
Autor: Alfred Kyc
kyc/ aszw/
