„Jaki znak Twój?” – dyskusja i koncert w Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” w Gdańsku
Odsłonięcie pamiątkowych tablic, panel dyskusyjny, koncert, wystawy, gra miejska online – to najważniejsze inicjatywy organizowane przez gdański oddział IPN z okazji Narodowego Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
O planach związanych z upamiętnieniem bohaterów antykomunistycznego podziemia pracownicy gdańskiego oddział Instytutu Pamięci Narodowej poinformowali na konferencji prasowej zorganizowanej w piątek.
Dyrektor IPN Gdańsk prof. Mirosław Golon przypomniał, że 1 marca 1951 r. w więzieniu na warszawskim Mokotowie, po pokazowym procesie, władze komunistyczne rozstrzelały siedmiu członków niepodległościowego IV Zarządu Głównego Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" - byli to: ppłk Łukasz Ciepliński, mjr Adam Lazarowicz, por. Józef Rzepka, kpt. Franciszek Błażej, por. Józef Batory, Karol Chmiel i mjr Mieczysław Kawalec. Od 2011 r. rocznica tej zbrodni obchodzona jest jako Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, czyli święto polskiego podziemia niepodległościowego, które po II wojnie światowej zbrojnie wystąpiło przeciwko sowietyzacji Polski.
Dzisiaj wspominamy o wszystkich ofiarach okresu stalinowskiego, wśród nich była tez grupa młodzieży. W tym dniu, szczególnie pamiętamy również o drugiej, nowej konspiracji antykomunistycznej, która nie brała udziału w czynnej walce w AK - mówił prof. Golon.
"Dzisiaj wspominamy o wszystkich ofiarach okresu stalinowskiego, wśród nich była tez grupa młodzieży. W tym dniu, szczególnie pamiętamy również o drugiej, nowej konspiracji antykomunistycznej, która nie brała udziału w czynnej walce w Armii Krajowej. To młodzi ludzie, którzy w szkołach średnich i wyższych zetknęli się z komunizacją, prawdą fałszem, krzywdą i zaprotestowali" - mówił prof. Golon.
Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych w instytucjach kultury
Zwrócił uwagę, że Oddział IPN w Gdańsku od lat organizuje obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, których stałym elementem jest uroczysty apel pamięci. W związku z sytuacją pandemiczną organizacja takiej uroczystości jest obecnie niemożliwa.
Aby oddać hołd bohaterom powojennego podziemia niepodległościowego IPN zorganizuje w tym roku kameralną uroczystość, która odbędzie się 1 marca bez publiczności, z zachowaniem wszelkich wymogów sanitarnych. W skromnej asyście wojskowej zostaną złożone kwiaty przy grobach Danuty Siedzikówny "Inki" oraz Feliksa Selmanowicza "Zagończyka" na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku. Następnie uczestnicy ceremonii przejdą pod Pomnik Żołnierzy Wyklętych w Gdańsku, przy zbiegu ul. 3 Maja oraz ul. gen. Henryka Dąbrowskiego. Delegacja IPN Gdańsk złoży też kwiaty przed pomnikiem "Inki" na gdańskiej Oruni oraz przed monumentem rotmistrza Pileckiego przed Muzeum II Wojny Światowej.
Tego dnia na stronie internetowej IPN Gdańsk przedstawiona zostanie tablica pamiątkowa poświęcona Danucie Siedzikównie, która zostanie uroczyście odsłonięta w rocznicę jej urodzin (3 września) na budynku dworca w Lipowej Tucholskiej.
1 marca odbędzie się spotkanie pt. "Jaki znak Twój?". Uczestnicy dyskusji pochylą się nad tematem postawy miłości do ojczyzny. Potem odbędzie się koncert patriotyczny w wykonaniu Andrzeja Kołakowskiego. Wydarzenie będzie transmitowane online.
Naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Gdańsku Katarzyna Lisiecka poinformowała, że 1 marca o godzinie 10 na Uniwersytecie Morskim w Gdyni odbędzie się odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęconej młodzieżowej antykomunistycznej organizacji Krajowy Ośrodek "Kraj".
Naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Gdańsku Krzysztof Drażba przekazał, że w poniedziałek w auli im. Jana Pawła II przy Gdańskim Seminarium Duchownym odbędzie się spotkanie pt. "Jaki znak Twój?". Uczestnicy dyskusji pochylą się nad tematem postawy miłości do ojczyzny. Wydarzenie zostało podzielone na trzy bloki tematyczne: historia podziemia antykomunistycznego, nauczanie św. Jana Pawła II o patriotyzmie, edukacja patriotyczna we współczesnej Polsce.
"Będziemy zastanawiać się nad tym co zmieniło się przez te dziesięć lat od momentu ustanowienia Narodowego Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Jak wygląda dzisiaj edukacja patriotyczna. Zastanowimy się, jak uczyć młode pokolenie o historii Żołnierzy Niezłomnych, jak upamiętniać ich w przestrzeni publicznej" - mówił Drażba.
Po konferencji i panelu dyskusyjnym odbędzie się koncert patriotyczny w wykonaniu Andrzeja Kołakowskiego. Wydarzenie będzie transmitowane online.
Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" ustanowiono "w hołdzie Żołnierzom Wyklętym - bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienia dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu".
IPN w Gdańsku zaprasza też do udziału w grze miejskiej online "Śladami Danuty Siedzikówny w Gdańsku" oraz quizie historycznym nt. Żołnierzy Wyklętych.
Ponadto, do 15 marca przed siedzibą IPN Gdańsk będzie można zobaczyć wystawę "Żołnierze Wyklęci. Podziemie niepodległościowe 1944–1963".
Podczas konferencji dyrektor Oddziału Okręgowego Narodowego Banku Polskiego w Gdańsku Wiktor Kamiński zaprezentował okolicznościową srebrną monetę o nominale 10 zł z wizerunkiem Kazimierza Kamieńskiego "Huzara". NBP wprowadził ją do obiegu w serii "Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni". Kolekcja jest poświęcona żołnierzom, którzy polegli, walcząc w polskim powojennym podziemiu niepodległościowym, antysowieckim i antykomunistycznym.
Szczegółowy program wydarzeń można zobaczyć na stronie: https://gdansk.ipn.gov.pl/.
Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" ustanowił parlament "w hołdzie Żołnierzom Wyklętym - bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienia dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu". Inicjatorem dnia był prezydent Lech Kaczyński, który 1 marca 2010 roku skierował do Sejmu projekt ustawy w tej sprawie. Ustawa została opublikowana w Dzienniku Ustaw 15 lutego 2011 roku. (PAP)
Autorka: Anna Machińska
anm/ pat/
