Kordegarda – galeria Narodowego Centrum Kultury (NCK) będzie otwarta dla zwiedzających od 4 maja. Do 16 maja będzie można w niej zobaczyć wystawę „Obecność. Magdalena Gross / Gela Seksztajn” – podaje NCK w piątek na Twitterze.
"NCK zaprasza na wystawę dwóch znakomitych polskich artystek żydowskiego pochodzenia. Urzekające figurki zwierząt Magdaleny Gross i przekuwające uwagę portrety Geli Seksztajn, stworzone w czasach okupacyjnej gehenny i holocaustu, które wypełniły przestrzeń Kordegardy, galerii NCK, przypominają o obchodzonej 19. kwietnia 78. rocznicy powstania w getcie warszawskim" - napisano na stronie NCK.
Przypomniano, że "podczas powstania w getcie zginęła Gela Seksztajn z mężem i córką, a Magdalenie Gross udało się przeżyć wojnę".
"Gela Seksztajn w testamencie z 1942 r. napisała: +Teraz jestem spokojna. Muszę zginąć, ale swoje zrobiłam. Chciałabym, by przetrwała pamięć o moich obrazach+. Wcześniej dodawała: +Nie proszę o pochwały, lecz tylko o zachowanie pamięci o mnie i mojej córeczce+" - czytamy na stronie NCK o artystce.
Zwrócono uwagę, że "16 portretów węglem i ołówkiem autorstwa Geli Skesztajn, udostępnił na wystawę Żydowski Instytutu Historyczny im. E. Ringelbluma".
"Wystawa w Kordegardzie jest unikalną okazją, by poznać twórczość rzadko wystawianej artystki. Zbiór jej dzieł jest wpisany na listę +Światowego dziedzictwa+. 309 prac plastycznych jest również unikalnym fragmentem archiwum, którego większość stanowią dokumenty i raporty dotyczące sytuacji w getcie. Gela Seksztajn zginęła wraz z córką i mężem najprawdopodobniej w trakcie powstania. Ukryte w metalowej skrzyni obrazy zostały odnalezione i zabezpieczone w 1946 r." - napisano.
"Jest to wypełnienie testamentu Geli Seksztajn, jak i misji NCK, które poprzez sztukę upamiętnia ważne wydarzenia polskiej historii. Sztuka jest bowiem ponadczasowym dialogiem artysty i widza" - powiedział dyrektor NCK prof. Rafał Wiśniewski, cytowany w informacji.
Jak wyjaśniono, w Kordegardzie "podziwiać będzie można 11 rzeźb Magdaleny Gross". "Dziewięć z nich to odlewy brązowe, dwie stanowią modele gipsowe" - napisano.
Zaznaczono, że "twórczość artystki jest rozproszona po licznych instytucjach kultury". "Dziewięć rzeźb animalistycznych z lat 30. XX wieku oraz dwie wcześniejsze - +Tancerkę+ i +Głowę artystki+ (1925 r.) pokazujemy w Kordegardzie dzięki uprzejmości Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Żydowskiego Instytutu Historycznego, Muzeum Mazowieckiego w Płocku, Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa w Łazienkach Królewskich, Muzeum Warszawy oraz Fundacji Rozwoju Warszawskiego Ogrodu Zoologicznego PANDA" - czytamy na stronie NCK.
Przypomniano, że Magdalena Gross, "wybitna polska animalista przeżyła wojnę, dzięki odwadze i determinacji Polaków sprzeciwiających się nieludzkiemu traktowaniu Żydów, w tym dyrektorowi warszawskiego ZOO Janowi Żabińskiemu i jego żonie Antoninie". "Magdalena była zaprzyjaźniona z rodziną Żabińskich jeszcze przed wojną. Jeszcze w latach trzydziestych często bywała w warszawskim ZOO, pracując nad rzeźbami zwierząt. Jej prace były cenione przez znawców i kolekcjonerów" - czytamy o artystce.
"Artystka po wybuchu II wojny światowej pozostała po aryjskiej stronie. Ukrywała się na terenie ZOO podobnie jak 300 Żydów. Dzięki bohaterskiej postawie Żabińskich oraz innych pomagających jej Polaków, przeżyła wojnę, jednak doświadczenia wojenne nadszarpnęły jej zdrowie. Zmarła w 1948 r. w wieku 57 lat" - napisano na stronie NCK.
Kuratorką wystawy czynnej do 16 maja jest Agnieszka Bebłowska Bednarkiewicz.(PAP)
autor: Grzegorz Janikowski
gj/ pat/
