Uruchomiono po remoncie maszynę parową szybu Kościuszko w Zabytkowej Kopalni Ignacy w Rybniku – podał w środę lokalny samorząd. Maszyna ma być atrakcją planowanej w budynkach nadszybia i maszynowni wystawy, określanej jako Muzeum Pary. Ma być ono gotowe pod koniec roku.
Główną atrakcją wystawy ma być możliwość zobaczenia pracującej maszyny parowej z 1920 r. firmy Linke-Hofmann-Werke AG z ówczesnego Breslau – o mocy 1,8 tys. koni mechanicznych. Pod kątem przywrócenia jej do pokazowej pracy dwa lata temu zamówiono ekspertyzę, wskazującą optymalny sposób uruchomienia i eksploatacji.
Maszyna od lat nie obsługuje już kopalnianego szybu, który jest zasypywany, aby więc wprowadzanie jej w ruch mogło stać się turystyczną atrakcją, konieczne stało się wybudowanie obok budynku maszynowni niewielkiej, zasilanej kotłem na olej opałowy kotłowni z wytwornicą pary (podobny system zastosowano niedawno dla również odnowionej maszyny w Sztolni Królowa Luiza w Zabrzu).
W środę miasto poinformowało o uruchomieniu odrestaurowanej i zasilanej z nowego źródła pary maszyny. „Serce kopalni Ignacy znowu zabiło. To niezwykle ważny krok na drodze do realizacji marzeń o funkcjonowaniu zabytkowej kopalni Ignacy jako wizytówki górniczego dziedzictwa Rybnika” – powiedział cytowany w informacji miasta jego prezydent Piotr Kuczera.
Maszyna ma dwa cylindry o średnicy 1000 mm i suwie tłoka 1600 mm. Jej najbardziej efektowną częścią jest bęben linowy połączony z kołem zamachowym. Średnica bębna to 6 metrów. Maszyna była przystosowana do ciągnięcia dwóch czteropiętrowych klatek.
Obecnie pracujące nad Muzeum Pary miasto szacuje, że zwiedzający zobaczą maszynę w ruchu w okolicach tegorocznej Barbórki (4 grudnia). Cała powstająca multimedialna ekspozycja ma nawiązywać do historii miejsca i pary jako źródła energii wykorzystywanego w przemyśle. Będzie miała charakter centrum nauki – zwiedzający będą mogli stanowiska poznawać empirycznie.
Na szacowaną na 10,6 mln zł modernizację nadszybia i maszynowni szybu Kościuszko Rybnik pozyskał unijne środki w wysokości 4,4 mln zł, mające wspierać udostępnianie dziedzictwa kulturowego. Inne środki UE na rewitalizację obszarów zdegradowanych wspomogły remont kopalnianej sprężarkowni – pod kątem infrastruktury wspomagającej proces rewitalizacji dzielnicy Niewiadom.
Rewitalizacja Zabytkowej Kopalni Ignacy to jedna z priorytetowych inwestycji miasta. Kopalnia Ignacy powstała w 1792 r. pod nazwą Hoym i jest najstarszą w okręgu rybnickim. Zakończyła eksploatację, jako część kopalni Rydułtowy, w latach 90. Od 2015 r. zabytek podlega Muzeum w Rybniku.
Odnawianie zabytkowej kopalni rozpoczęło się w 2006 r. od zaadaptowania wieży ciśnień na wieżę widokową. W 2015 r. oddano odnowione budynki starej stolarni i maszynowni szybu Głowacki (na cele wystawowe i konferencyjne). Później ruszyły projekty dotyczące nadszybia i maszynowni szybu Kościuszko oraz dawnej sprężarkowni. Trwa również zagospodarowywanie terenu wokół kompleksu.
Atrakcyjna poprzemysłowa przestrzeń dawnej kopalni Ignacy była w 2019 r. miejscem organizacji finału corocznego święta Szlaku Zabytków Techniki Woj. Śląskiego – Industriady. Na rozstawionych w niej trzech scenach 56 artystów uczestniczyło w multimedialnym widowisku opowiadającym o kobietach i pracy w przemyśle.(PAP)
autor: Mateusz Babak
mtb/ pat/