W Galerii Teatru Dramatycznego m.st. Warszawy 12 listopada otwarta zostanie wystawa „Różewicz w Dramatycznym", która towarzyszy premierze „Pułapki” w reż. Wojciecha Urbańskiego – poinformowała PAP kierowniczka ds. PR teatru Weronika Doboszyńska.
Jak wyjaśniono, "z okazji 100. rocznicy urodzin wybitnego poety, dramatopisarza i prozaika przygotowaliśmy wystawę prezentującą zdjęcia i materiały archiwalne dokumentujące inscenizacje sztuk Tadeusza Różewicza w Teatrze Dramatycznym: +Kartotekę+ i +Grupę Laokoona+ w reż. Wandy Laskowskiej, sztukę +Spaghetti i miecz+ w reż. Witolda Skarucha, +Śmiesznego staruszka+ w reż. Piotra Piaskowskiego, +Na czworakach+ w reż. Jerzego Jarockiego oraz spektakl w reż. Macieja Podstawnego stworzony na podstawie dzieł poety +Krety i rajskie ptaki+". "Dodatkowo zaprezentowane zostaną zdjęcia z najnowszej realizacji +Pułapki+ wykonane podczas prób do spektaklu" - czytamy w przesłanej informacji.
Przypomniano, że "Teatr Dramatyczny w Warszawie był ważnym miejscem dla recepcji twórczości Tadeusza Różewicza". "To tutaj odbył się głośny debiut dramaturgiczny poety - +Kartoteka+ w reżyserii Wandy Laskowskiej w Sali Prób w 1960 r". "Sztuka weszła w próby +bez mała konspiracyjnie, bez uzyskania wstępnej zgody władz, bez zatwierdzenia jej w repertuarze, z ryzykiem, że do premiery nie dojdzie. Twórców obowiązywała tajemnica do czasu specjalnego pokazu dla przedstawicieli Wydziału Kultury Komitetu Centralnego PZPR oraz cenzorów+" - pisała Joanna Krakowska w Encyklopedia Teatru Polskiego.
Jak wyjaśniono, "spektakl wzbudził wiele skrajnych emocji, został jednak jednogłośnie odczytany przez krytyków jako spowiedź pokolenia, tragicznie doświadczonego II wojną światową". "Miejsce prezentacji - Sala Prób przeznaczona do pokazów sztuk eksperymentalnych podkreślała innowacyjność dramatu oraz jego awangardowy charakter. +Kartotekę+ nazwano przejmującą i śmiałą inscenizacją z doskonałą rolą Józefa Pary" - napisano.
Podkreślono, że "sam tekst Różewicza Jan Kott określił mianem +antologii współczesnej literatury dramaturgicznej, reprezentowanej przez takich autorów jak Ionesco, Beckett, Wilder...+, +tradycyjnym, narodowym dramatem+, +alfabetem współczesności+".
"Dwa lata później (1962) Wanda Laskowska sięgnęła po kolejną sztukę Różewicza – +Grupę Laokoona+, której prapremiera ponownie miała miejsce w Sali Prób. Trzecią prapremierą utworu Różewicza była sztuka +Spaghetti i miecz+ w reżyserii Witolda Skarucha (1967)" - czytamy w informacji.
Przypomniano, że Teatr Dramatyczny sięgnął w tamtym czasie jeszcze dwukrotnie po sztuki Różewicza, a w obydwu inscenizacjach główną rolę zagrał Zbigniew Zapasiewicz. "+Śmiesznego staruszka+ wyreżyserował Piotr Piaskowski (1970), +Na czworakach+ Jerzy Jarocki (1972)" - wyjaśniono.
"Drugi tytuł przyciągnął szczególną uwagę krytyków, którzy nazwali spektakl wspaniałym popisem reżyserskiej inwencji, fantazji i kompozycyjnej świadomości. Sztuka o +zdziwieniu światem+ jak pisał Andrzej Hausbrandt była sukcesem zespołu aktorskiego Teatru Dramatycznego. Zagrana z wielkim umiarem i skupieniem rola Zbigniewa Zapasiewicza wzruszała i przejmowała, doceniono role Ryszardy Hanin, Józefa Nowaka, Andrzeja Szczepkowskiego czy Tadeusza Bartosika" - napisano.
Jak wyjaśniono, "w 2011 r. Maciej Podstawny stworzył autonomiczny scenariusz, w którym zderzył ze sobą bohaterów kilku sztuk autora". "+Krety i rajskie ptaki+ okazały się dowodem na to, że język Różewicza jest wciąż aktualny i odważny" - podkreślono.
Przypomniano, że "Pułapka" opublikowana została w 1982 r. "Pierwotnie miała być realizowana w Teatrze Dramatycznym przez Jerzego Jarockiego, któremu Różewicz wręczył tekst na Kongresie Kultury Polskiej, w przeddzień wprowadzenia stanu wojennego w Polsce. Dymisja Gustawa Holoubka z dyrekcji teatru przekreśliła plan inscenizacji" - napisano. "Dramat uznawany jest za jedną z najambitniejszych prób rozliczenia się poety z duchowym i kulturowym dziedzictwem XX wieku, a kluczem do rozliczenia stała się biografia Franza Kafki" - zaznaczono w przesłanej informacji.
Kuratorem wystawy jest artystka wizualna Joanna Zemanek. Za konsultacje merytoryczne odpowiadają Wojciech Majcherek i Agnieszka Górnicka.
Wystawę zwiedzać będzie można 12 listopada od godz. 18.30 (osoby z zaproszeniem na premierę spektaklu "Pułapka"), a w pozostałe dni tygodnia (z wyłączeniem poniedziałków) bezpłatnie zwiedzić wystawę będzie można w godz. 12-18 oraz od godz. 18 do rozpoczęcia spektaklu (wstęp za okazaniem biletu na przedstawienie).(PAP)
autor: Grzegorz Janikowski
gj/ dki/
