Uroczystość odsłonięcia pomnika płk. Łukasza Cieplińskiego w Rzeszowie. Fot. PAP/D. Delmanowicz
Przed budynkiem dowództwa 3. Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej w Rzeszowie odsłonięto w piątek, w 108. rocznicę urodzin, pomnik płk. Łukasza Cieplińskiego, ps. Pług. Oficer jest patronem 3. PBOT.
Jak zaznaczył rzecznik brygady kpt. Witold Sura, "inicjatorem upamiętnienia są 3.PBOT, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej okręg podkarpacki oraz rzeszowski oddział Instytutu Pamięci Narodowej"
Monument przedstawia popiersie pośmiertnie awansowanego do stopnia pułkownika Łukasza Cieplińskiego w kurtce oficerskiej munduru galowego Wojska Polskiego II RP. Na granitowym cokole umieszczone są odlane z brązu Krzyż Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” 1945–1954 i symbol 3. PBOT.
"Odbiorą mi tylko życie" – pisał w grypsie do żony miesiąc przed egzekucją – "to nie najważniejsze. Cieszę się, że będę zamordowany jako katolik za wiarę świętą, jako Polak za Polskę niepodległą i szczęśliwą. Jako człowiek za prawdę i sprawiedliwość".
Z kolei tablica memoriałowa rozpoczyna się od cytatu z listu Cieplińskiego.
"Odbiorą mi tylko życie" – pisał w grypsie do żony miesiąc przed egzekucją – "to nie najważniejsze. Cieszę się, że będę zamordowany jako katolik za wiarę świętą, jako Polak za Polskę niepodległą i szczęśliwą. Jako człowiek za prawdę i sprawiedliwość".
Łukasz Ciepliński (1913-1951)
Autorem pomnika jest krakowski rzeźbiarz Wiesław Domański.
Ciepliński urodził się 26 listopada 1913 r. w Kwilczu w Wielkopolsce. W 1929 r. wstąpił do Korpusu Kadetów w Rawiczu. Potem kształcił się w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej. We wrześniu 1939 r. odznaczył się w czasie bitwy nad Bzurą. Otrzymał wtedy order Virtuti Militari. Walczył w obronie Warszawy.
W 1940 r. związał się z konspiracją w Rzeszowie, gdzie był komendantem obwodu Związku Walki Zbrojnej, a następnie dowodził inspektoratem rejonowym ZWZ-AK. W 1945 r. przeszedł do Delegatury Sił Zbrojnych. W styczniu 1947 r. stanął na czele IV zarządu Wolność i Niezawisłość.
Został aresztowany przez UB 27 listopada 1947 r.
Był okrutnie torturowany. Jeden z więźniów wspominał po latach: "Wielokrotnie Łukasza Cieplińskiego na przesłuchania wynoszono na kocu, gdyż miał połamane kości rąk i nóg, a później przynoszono do celi nieprzytomnego". Nieludzko traktowano również innych członków ostatniego zarządu WiN. Zastępcy Cieplińskiego mjr. Adamowi Lazarowiczowi wybito zęby, kpt. Franciszek Błażej, szef działu propagandy miał ciągle ropiejące rany na nogach, a kpt. Józef Rzepka, szef działu politycznego został doprowadzony do obłędu.
1 marca 1951 r. wieczorem w więzieniu mokotowskim w Warszawie strzałami w tył głowy zostali straceni członkowie IV zarządu WiN: Łukasz Ciepliński, Mieczysław Kawalec, Józef Batory, Adam Lazarowicz, Franciszek Błażej, Karol Chmiel i Józef Rzepka. Następnego dnia rano zwłoki pomordowanych umieszczono w trumnach i wywieziono z terenu więzienia. Do dziś nieznane jest miejsce ich pochówku.
1 marca 1951 r. wieczorem w więzieniu mokotowskim w Warszawie strzałami w tył głowy zostali straceni członkowie IV zarządu WiN: Łukasz Ciepliński, Mieczysław Kawalec, Józef Batory, Adam Lazarowicz, Franciszek Błażej, Karol Chmiel i Józef Rzepka. Następnego dnia rano zwłoki pomordowanych umieszczono w trumnach i wywieziono z terenu więzienia. Do dziś nieznane jest miejsce ich pochówku.
3. Podkarpacka Brygada Obrony Terytorialnej im. płk. Łukasza Cieplińskiego ps. "Pług" powstała w pierwszym etapie formowania Wojsk Obrony Terytorialnej. W jej skład wchodzi sześć batalionów lekkiej piechoty rozmieszczonych w Rzeszowie, Nisku, Dębicy, Jarosławiu, Sanoku i Przemyślu. W szeregach brygady służy ponad 3700 żołnierzy.(PAP)
Autor: Alfred Kyc
kyc/ aszw/
