Pomysł na to przedstawienie pojawił się w momencie, gdy spadkobiercy państwa Themersonów, którzy byli twórcami „na indeksie” w PRL-u, zaczęli publikować ich książki wydane w latach 30. XX wieku – mówi PAP aktor Dariusz Jarosiński. Premiera „Pan Tom buduje dom” w niedzielę w Teatrze Scena 96.
"Uznaliśmy, że one są na awangardowe, intrygujące i inspirujące. Powstały we współpracy męża pisarza Stanisława Themersona i jego żony Franciszki, która była grafikiem" - wyjaśnił Jarosiński.
Przypomniał, że książka Franciszki i Stanisława Themersonów "Pan Tom buduje dom" miała swoje pierwsze wydanie w 1938 r. "Zawiera elementy edukacyjne i filozoficzne. Mówi o tym, jak powstaje infrastruktura mieszkalna" - powiedział aktor Teatru Scena 96.
"Mamy poczucie, że obecnie żyjemy w takim świecie, gdzie mleko jest z kartonu, pieniądze są z bankomatu, a domy po prostu stoją sobie przy ulicach" - mówił. "Nie zastanawiamy się, a zwłaszcza dzieci, np. skąd się biorą mieszkania, ich rodzaje, rozmaite typy budownictwa" - zaznaczył.
"Naszym spektaklem chcemy przywrócić do świadomości społecznej fakt, że wszystko, każda rzecz, obiekt ma swój początek, źródło, genezę i że ktoś stoi za przedmiotami i usługami, z których na co dzień korzystam" - podkreślił aktor.
Zwrócił uwagę, że "książka +Pan Tom buduje dom+ w sposób prosty, a zarazem intrygujący i filozoficzny, opisuje proces powstawania budynku". "Wzięliśmy ją na warsztat teatralny, bo już sama forma graficzna - wyraziste, czarno-białe ilustracje, w tamtym okresie wręcz awangardowe - przykuwają uwagę" - wyjaśnił.
Jarosiński podkreślił, że scenografia, kostiumy i projekcje w spektaklu są monochromatyczne. "Otrzymaliśmy zgodę od spadkobierców na wykorzystanie grafik Franciszki Themerson" - dodał.
"W przedstawieniu tym korzystamy z trzech technik - techniki animacji, z żywego planu i teatru przedmiotów. Te wszystkie trzy elementy są z sobą zsynchronizowane i tworzą spójną opowieść" - podkreślił.
Wyjaśnił, że główny bohater "sympatyczny pan Tom Łebski jest ciągle w ruchu". "Podróżuje na plac budowy, a jego podróże prezentowane są za pomocą czarno-białych projekcji, w których ożywione zostały dowcipne ilustracje Franciszki Themerson" - powiedział. "Pojawiają się one również w pomysłowych dekoracjach spektaklu" - dodał.
"W tej przypowiastce filozoficznej Pan Tom Łebski chce stać się posiadaczem małego domku z ogródkiem. Jednak w ogóle nie zna się na tym, jak się buduje dom - i dlatego odbywa podróż do Architekta Hilarego Kąta, który mu opowiada o rozmaitych typach i formach mieszkań" - powiedział Jarosiński.
Jak dodał, "ta podróż staje się zarazem okazją do poznania historii ewolucji ludzkich siedlisk, do poznania rozmaitych form budownictwa w różnych częściach świata". "W finale spektaklu otrzymuje dom swoich marzeń, ale i tu zawarta jest kolejna lekcja Themersonów, okazuje się, że nasze marzenia nie zawsze pokrywają się z tym, co otrzymujemy" - wyjaśnił.
"W zakończeniu przedstawienia widz ma do czynienia z typową +szopką themersonowską+" - podkreślił aktor Teatru Scena 96.
Scenariusz i reżyseria - zespół. Muzykę skomponował Marcin Sosiński. Scenografię (projekt i wykonanie) - Galeria Podpora Stropowa. Animacje komputerowe zrealizował Zbyszek Gozdecki.
Występują Małgorzata Wolańska, Maciej Dużyński i Dariusz Jarosiński.
Przedstawienie dla widzów powyżej 4 lat.
Premiera spektaklu "Pan Tom buduje dom" - 30 stycznia o godz. 17 w Pałacu Szustra w Warszawie. Kolejne przedstawienia - 31 stycznia oraz 1-2 lutego.
Teatr Scena 96 działa w strukturach Stowarzyszenia Scena 96. Od 2018 r. prowadzi stałą scenę repertuarową w Pałacu Szustra przy ul. Morskie Oko 2 na warszawskim Mokotowie. W swoim repertuarze ma m.in. takie spektakle, jak: "Legenda sp. z o.o.", "Księga raju", "U rodziny Wigilia", "Cmok.Smok" i "Czarny łabędź". Przedstawienia te prezentowano m.in. na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym "Wertep" na Podlasiu, na "Karawanie. Wędrującym Festiwalu Sztuki i Animacji" na Mazowszu oraz na Festiwalu Teatralnym "InQbator" w Ostrołęce.
Stowarzyszenie Scena 96 grupuje artystów, animatorów i menedżerów kultury, od 1996 r. prowadzi działalność polegającą na organizowaniu wydarzeń teatralnych: spektakle teatralne i taneczne, festiwale, własne zespoły teatralne i taneczne, warsztaty edukacyjne o charakterze artystycznym. Głównym przedsięwzięciem Stowarzyszenia jest Międzynarodowy Festiwal "Sztuka Ulicy".(PAP)
autor: Grzegorz Janikowski
gj/ pat/