Parowa maszyna wyciągowa w szybie Kościuszko Zabytkowej Kopalni Ignacy w Rybniku. Fot. PAP/A. Grygiel
W pierwszy weekend czerwca zostanie udostępniona zwiedzającym Zabytkowa Kopalnia Ignacy w Rybniku (Śląskie). Główną atrakcją będzie interaktywna wystawa poświęcona parze wodnej, której najważniejszym elementem będzie pracująca 100-letnia maszyna.
Jak poinformowała w piątek Agnieszka Skupień z biura prasowego rybnickiego magistratu, otwarcie zrewitalizowanego kompleksu nastąpi w 230. rocznicę powstania kopalni Hoym, jak pierwotnie nazywała się kopalnia Ignacy.
Zaplanowana na 3-5 czerwca impreza ma być symbolicznym zakończeniem wieloletniego procesu rewitalizacji i adaptacji efektownego obiektu na potrzeby nowych funkcji.
„Wydarzenie adresowane będzie przede wszystkim dla rybniczan, którzy będą mogli docenić potencjał tego miejsca, poczuć dumę ze swojego dziedzictwa i zyskać przekonanie, że ta inwestycja została zrealizowana właśnie dla nich” – powiedział, cytowany przez Skupień, prezydent Rybnika Piotr Kuczera.
Dyrektor obiektu Marek Gołosz potwierdził, że w remontowanym nadszybiu i maszynowni szybu Kościuszko uruchomiona zostanie w czerwcu interaktywna wystawa o charakterze popularno-naukowym, nawiązująca do idei centrum nauki.
„Będzie to wystawa, ukazująca w jaki sposób ujarzmienie sił przyrody przez człowieka w postaci pary wodnej jako nośnika energii radykalnie zmieniło nasz świat i nas samych. Wystawa stała z najważniejszym eksponatem – pracującą parową maszyną wyciągową – będzie od tej pory głównym składnikiem oferty Zabytkowej Kopalni Ignacy” – podkreślił Gołosz.
Główną atrakcją będzie możliwość zobaczenia wyremontowanej maszyny parowej z 1920 r. firmy Linke-Hofmann-Werke AG z ówczesnego Breslau – o mocy 1,8 tys. koni mechanicznych, przy ciśnieniu pary 10 atmosfer.
Aby wprowadzanie maszyny w ruch było możliwe, konieczne stało się wybudowanie obok budynku maszynowni niewielkiej,kotłowni na olej opałowy z wytwornicą pary (podobny system zastosowano niedawno dla również odnowionej maszyny w Sztolni Królowa Luiza w Zabrzu). Tak przygotowany system uruchomiono w czerwcu ub. roku.
W lipcu ub. roku miasto informowało natomiast o zakończeniu operacji zawieszenia liny wyciągowej (maszyna od lat nie obsługuje już kopalnianego szybu, który jest zasypany, jednak może kręcić charakterystycznymi i widocznymi z daleka kołami wieży wyciągowej, na których dawniej zawieszone były – poprzez liny wyciągowe - klatki szybowe).
W ub. roku rybnicki samorząd sygnalizował plany uruchomienia interaktywnej ekspozycji „Wiek Pary” jeszcze w 2021 roku. Zgodnie z piątkową informacją powinna ona zostać ukończona do końca marca. Na kwiecień i maj planowane jest testowanie eksponatów i schematów zwiedzania.
Oficjalne otwarcie Ignacego 3-5 czerwca poprzedzi planowane tam w czerwcu imprezy: obchody Święta Szlaku Zabytków Techniki Woj. Śląskiego - Industriady i Festiwal Górnej Odry.
Na szacowaną na 10,6 mln zł modernizację nadszybia i maszynowni szybu Kościuszko Rybnik pozyskał unijne środki w wysokości 4,4 mln zł, mające wspierać udostępnianie dziedzictwa kulturowego. Inne środki UE na rewitalizację obszarów zdegradowanych wspomogły remont kopalnianej sprężarkowni – pod kątem infrastruktury wspomagającej proces rewitalizacji dzielnicy Niewiadom.
Rewitalizacja Zabytkowej Kopalni Ignacy to jedna z priorytetowych inwestycji miasta. Kopalnia Ignacy powstała w 1792 r. pod nazwą Hoym i jest najstarszą w okręgu rybnickim. Zakończyła eksploatację, jako część kopalni Rydułtowy, w latach 90. Upalenie i odcięcie lin wyciągowych szybu Kościuszko nastąpiło 13 października 2006 r. Od 2015 r. zabytek podlega Muzeum w Rybniku.
Odnawianie zabytkowej kopalni rozpoczęło się w 2006 r. od zaadaptowania wieży ciśnień na wieżę widokową. W 2015 r. oddano odnowione budynki starej stolarni i maszynowni szybu Głowacki (na cele wystawowe i konferencyjne). Później ruszyły projekty dotyczące nadszybia i maszynowni szybu Kościuszko i dawnej sprężarkowni. Trwa też zagospodarowywanie terenu wokół kompleksu.(PAP)
autor: Mateusz Babak
mtb/ pat/
