Unikatowe w skali światowej opony wielkopostne w zabytkowym kościele w Orawce. 2019 r. Fot. PAP/G. Momot
Od niedzieli w zabytkowym kościele w Orawce, jedynie przez tydzień, można podziwiać unikatowe w skali światowej zabytkowe opony wielkopostne. Są to malowane w motywy pasyjne tkaniny przysłaniające ołtarze w okresie Wielkiego Postu.
W tym roku zostały wystawione trzy XIX-wieczne tkaniny przestawiające „Biczowanie Chrystusa”, „Pokutującą Marię Magdalenę” oraz „Matkę Bożą Siedmiobolesną”. Czwarte, najstarsze płótno orawczańskiej świątyni "Pieta pod krzyżem" z 1676 r. w tym roku nie zostało wystawione z uwagi na ochronę konserwatorską.
Opony wielkopostne, nazywane też zasłonami, kurtynami, chustami lub płótnami wielkopostnymi, można podziwiać tylko do Niedzieli Palmowej. Przewodniczka po kościele św. Jana Chrzciciela w Orawce powiedziała, że w średniowieczu kościelne ołtarze powszechnie przesłaniano na czas Wielkiego Postu.
Opony, czy też zasłony wielkopostne, miały oddzielać wiernych od czynności liturgicznych przy ołtarzu, zatem post cielesny uzupełniany był postem wzrokowym. Pierwotnie były to białe lub fioletowe płótna, później opatrywano je malunkami odnoszącymi się do tematyki pasyjnej. Służyły one zarówno kontemplacji, jak i nauczaniu za pomocą obrazów.
Dzieła w kościele w Orawce można podziwiać przed i po nabożeństwach odprawianych codziennie w tej świątyni.
Opony wielkopostne z Orawki są unikatem w skali świata, ponieważ zachowało się do dziś jedynie kilkadziesiąt takich zabytkowych płócien powstałych w okresie średniowiecza, renesansu i baroku. Najbardziej znana to Wielka Zasłona Żytawska w Niemczech z 1472 r. W Polsce, oprócz kościoła w Orawce, podobnymi dziełami dysponują także świątynie w Podwilku i w Tłuczani w woj. małopolskim, w Łopusznej i Jasienicy Rosielnej w woj. podkarpackim oraz w Łodygowicach w woj. śląskim.
Orawka to niewielka wieś w powiecie nowotarskim, niedaleko granicy ze Słowacją, na ziemiach Górnej Orawy należących w przeszłości do Królestwa Węgier. Drewniany kościół w centrum miejscowości wzniesiono w połowie XVII wieku. Wnętrza pokrywają polichromie z 1711 r., przedstawiające m.in. żywot św. Jana Chrzciciela, Dekalog i wizerunki 49 świętych węgierskich. W świątyni działają organy z 1670 r. Świątynia od ubiegłego roku jest wpisana na listę pomników historii.(PAP)
Autor: Szymon Bafia
szb/ joz/
