Prezydent Litwy Gitanas Nauseda. Fot. PAP/EPA
Konstytucja 3 maja to szczególny dokument, który wyprzedził swoją epokę – powiedział we wtorek prezydent Litwy Gitanas Nauseda i wskazał, że Litwa jest dumna, iż 3 maja 1791 roku uchwaliła ten dokument wspólnie z Polską.
"Konstytucja 3 maja jest szczególnym dokumentem, który jako drugi na świecie i pierwszy w Europie ustanowił zasadę podziału władzy, nakreślił zasady nowoczesnego stanowienia prawa i być może wyprzedził procesy rozpoczynające się w Europie" - powiedział dziennikarzom Nauseda, który z okazji obchodów dnia Konstytucji 3 maja odwiedził we wtorek litewski Trybunał Konstytucyjny.
Prezydent przypomniał, że przyjęta przed 231 laty ustawa zasadnicza jest uważana za pierwszą konstytucję w Europie i że została uchwalona przez Sejm Czteroletni Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
"Mamy wiele powodów do dumy, obchodzimy to święto wspólnie z Rzeczpospolitą Polską i symboliczne jest to, że w tym dniu odwiedzam Trybunał Konstytucyjny” - wskazał prezydent.
"Konstytucja 3 maja jest szczególnym dokumentem, który jako drugi na świecie i pierwszy w Europie ustanowił zasadę podziału władzy, nakreślił zasady nowoczesnego stanowienia prawa i być może wyprzedził procesy rozpoczynające się w Europie" - powiedział dziennikarzom Gitanas Nauseda.
We wtorek przywódcy Litwy złożyli też gratulacje Polsce.
"Hasło Konstytucji 3 maja - za naszą i waszą wolność - które inspirowało pokolenia w walce o wolność i niepodległość, dziś ponownie jest aktualne" – napisał w liście do prezydenta Andrzeja Dudy Gitanas Nauseda i podkreślił potrzebę dalszego wspierania Ukrainy, która obecnie doświadcza rosyjskiej agresji wojskowej.
"Ukraina doświadcza agresji militarnej ze strony Rosji i walczy nie tylko o bezpieczeństwo własnego narodu, ale także o bezpieczeństwo nas wszystkich, Europejczyków. Musimy nadal mocno wspierać naszych ukraińskich braci i siostry oraz popierać ich dążenia do integracji europejskiej, dając nadzieję na życie w Unii Europejskiej" – napisał Nauseda i podkreślił, że Litwa „wysoko ceni przyjaźń z Polską, która jest silnym naszym partnerem zarówno w UE, jak i w NATO”.
232 lata temu uchwalono Konstytucję 3 maja
Premier Litwy Ingrida Szmonyte podkreśliła, że uchwalony 3 maja 1791 r. dokument „powstał w czasie niezwykłych wyzwań dla Republiki, ale podkreślił jedynie odpowiedzialność jej obywateli za swój kraj, wolę reform i preferowanie kultury konsensusu i kompromisu zamiast kultury siły”.
"Dzięki temu Konstytucja 3 maja jest nie tylko ważnym wydarzeniem historycznym - pierwszą spisaną konstytucją w Europie i drugą na świecie - ale także inspirującym przykładem dla naszej teraźniejszości" – wskazuje szefowa litewskiego rządu i podkreśla, że "ta data jest kolejną okazją do świętowania wspólnych osiągnięć z Polską oraz do dalszego umacniania naszej przyjaźni i strategicznego partnerstwa”.
Znaczenie wspólnoty litewsko-polskiej podkreśliła również marszałek Sejmu Litwy Viktorija Czmilyte-Nielsen.
"Życzę, aby ideały Konstytucji 3 maja nadal pomagały naszym krajom w ścisłej współpracy, w podobnej ocenie otoczenia i wyzwań, w uzgadnianiu strategicznych celów i ich realizacji" - czytamy w depeszy gratulacyjnej przewodniczącego litewskiego parlamentu.
Na Litwie dzień 3 maja nie jest dniem wolnym od pracy, jest zaliczany do "dni upamiętnianych". Przez wiele lata uważało się w tym kraju, że uchwalony w 1791 r. dokument ograniczył niezależność Wielkiego Księstwa Litewskiego we wspólnym państwie z Polską. Od kilku lat narracja na Litwie się zmienia.
Na Litwie dzień 3 maja nie jest dniem wolnym od pracy, jest zaliczany do "dni upamiętnianych". Przez wiele lata uważało się w tym kraju, że uchwalony w 1791 r. dokument ograniczył niezależność Wielkiego Księstwa Litewskiego we wspólnym państwie z Polską. Od kilku lat narracja na Litwie się zmienia.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ zm/
