Reżyser Mariusz Wilczyński będzie miał gwiazdę na Piotrkowskiej w Łodzi

"Gwiazda Mariusza Wilczyńskiego, uznanego reżysera animacji i performera, zostanie odsłonięta 4 czerwca o godz. 13 przy ul. Piotrkowskiej 71. Po uroczystości odbędzie się otwarte spotkanie z artystą w Klubie Piotrkowska 77" - poinformowało Narodowe Centrum Kultury Filmowej w Łodzi.

Łódzka Aleja Gwiazd wzorowana jest na hollywoodzkiej Walk of Fame. Od 1998 roku pojawiają się w niej tablice upamiętniające twórców najważniejszych dla polskiej kinematografii - reżyserów, aktorów, autorów zdjęć, muzyki i producentów. Gwiazda Wilczyńskiego będzie 90. z kolei.

Mariusz Wilczyński jest absolwentem Wydziału Malarstwa i Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi, gdzie kształcił się w pracowni malarstwa prof. Stanisława Fijałkowskiego i pracowni drzeworytu prof. Andrzeja Mariana Bartczaka. Na polu animacji jest całkowitym samoukiem: swoją przygodę z filmem rozpoczął od małych form użytkowych dla telewizji, a pierwsze nagrody zdobywał za animowane teledyski na Festiwalu Yach Film.

W latach 1996-2000 rysował krótkie formy "Księgoklipy" do programu "Goniec Kulturalny". Ta, wymyślona przez Wilczyńskiego, autorska forma recenzji literackich była połączeniem animacji i performansu. Był autorem animowanej oprawy plastycznej kanału TVP Kultura i twórcą dwunastu filmów animowanych do spektaklu "Kombinat" – pożegnalnego koncertu Republiki w ramach 23. Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu (2000); teledysków m.in. dla Kayah, Tomasza Stańki, Stanisława Sojki, Republiki, Kiniora, zespołu Breakout. Stworzył wiele autorskich filmów animowanych, m.in. "Wśród nocnej ciszy", "Mojej mamie i sobie", "Śmierć na pięć", "Niestety", "Kizi Mizi".

Wykładał animację klasyczną na Kunstuniversität w Linzu (2003–2005) i na ASP w Łodzi (2003–2007), a od października 2007 uczy animacji w PWSFTviT w Łodzi.

Nad swoją pierwszą pełnometrażową animacją "Zabij to i wyjedź z tego miasta" pracował 14 lat. Film zadebiutował na Berlinale i zdobył ponad 40 nagród w Polsce i na świecie. Był nagradzany na najważniejszych festiwalach animacji na świecie (m.in. w Annecy, Ottawie, Zagrzebiu, Sapporo, Limie i Wiedniu), w Polsce zdobył cztery statuetki Polskich Nagród Filmowych Orły, w tym tę najważniejszą - dla Najlepszego Filmu. "Zabij to..." jako jedyny film animowany w historii otrzymał Złote Lwy na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

W 2007 roku znany amerykański krytyk Dave Kehr nazwał Wilczyńskiego na łamach magazynu New York Times "jednym z najważniejszych współczesnych twórców animacji artystycznej". W opinii Witolda Giersza, współtwórcy polskiej szkoły animacji i nestora światowej animacji: "Wilczyński odważył się zerwać z obowiązującymi kanonami w animacji i wypracował własny styl opowiadania filmowego. W dodatku nieustannie poszukuje nowych środków wyrazu, a to już samo w sobie jest bardzo ważne".

Oryginalność dokonań Wilczyńskiego potwierdzają pokazy na uznanych festiwalach i w prestiżowych instytucjach na całym świecie: MoMA w Nowym Jorku (2007), The National Gallery w Londynie (2007), Art Museum w Pretorii (RPA, 2007), National Museum w Brasilii (Brazylia, 2009) Anthology Film Archives w Nowym Jorku (2007 i 2020), Pretoria Art Museum (2007), National Museum of Brazil (2009), Lincoln Center (2010), Tokyo International Forum (2014), Pera Museum w Stambule (2014), Muzeum Narodowym w Warszawie (2018).

Mariusz Wilczyński jest także performerem. Od lat tworzy improwizowane spektakle wspólnie z muzykami - m.in. Leszkiem Możdżerem, Wojciechem Waglewskim - czy orkiestrami (Membres de l’Orchestre de Chambre de Paris, L’Orchestre de Chambre de Geneve, Membres de l’Ensemble de Tokyo, Hong Kong Philharmonic Orchestra, Orkiestrą Sinfonia Varsovia), podczas których rysuje i animuje do muzyki tworzonej na żywo.

W 2013 roku za swoje osiągnięcia otrzymał Srebrny Medal "Zasłużony Kulturze – Gloria Artis". Twórczość Wilczyńskiego, reżysera silnie związanego z Łodzią, została także wielokrotnie uznana przez władze miasta.(PAP)

Autorka: Agnieszka Grzelak-Michałowska

agm/ dki/