Koncertem m.in. białoruskiego „Volnego Choru” rozpocznie się w piątek wieczorem Festiwal Łódź Czterech Kultur, który w tym roku odbywa się od hasłem „Bliscy”. W programie są też cztery premiery teatralne oraz widowiska z pogranicza muzyki i teatru, wystawy i spacery po Łodzi.
Organizowany od 20 lat w przestrzeni miejskiej festiwal jest jedną z najważniejszych kulturalnych imprez Łodzi. Swoją tematyką nawiązuje do wielokulturowych korzeni miasta, które przez lata było tyglem czterech kultur i narodowości - polskiej, żydowskiej, niemieckiej i rosyjskiej.
W tym roku ideą przewodnią kilkudziesięciu wydarzeń z dziedziny teatru, muzyki, fotografii są "Bliscy". Jak wyjaśniła rzeczniczka festiwalu Justyna Tomaszewska, hasło odwołuje się do coraz bardziej wielokulturowej społeczności Łodzi, której przyjazne i kreatywne współistnienie staje się motorem rozwoju miasta, zalążkiem inicjatyw społecznych i artystycznych, miejscem dla pielęgnowania różnorodności.
Zapewniła, że w programie FŁ4K 2022 każdy znajdzie coś, co pozwoli mu być blisko – dobrej muzyki, świetnego teatru i życzliwych ludzi. "Tym bardziej, że duża część wydarzeń ma charakter otwarty" - podkreśliła.
W piątek festiwalowe wydarzenia zainauguruje otwarcie wystawy "Zbliżenia", łączącej łódzkich artystów z różnych kultur, kręgów i pokoleń. Będzie ją można oglądać przez cały czas trwania festiwalu w kamienicy przy Piotrkowskiej 147.
O godz. 20 w Parku Ocalałych rozpocznie się zaś Wieczór otwarcia. Wystąpi m.in. "Volny Chor" będący symbolem białoruskiego protestu, przez którego szeregi w czasie zaledwie dwuletniej działalności przewinęły się ponad trzy setki artystów – wielokrotnie: zatrzymywanych, skazywanych na kary grzywny i więzienia, zmuszanych do opuszczenia kraju. Występujący w maskach muzycy wykonają utwory białoruskich twórców – także tych represjonowanych i usuwanych z narodowego panteonu.
"Dla podkreślenia wspólnotowego wymiaru wydarzenia wszyscy uczestnicy wieczoru otwarcia spotkają się przy wspólnym długim stole i podzielą się tym, czego mają dużo: jedzeniem, rozmową, wzajemnym zrozumieniem – bez scenariusza i bez planu" - dodała Tomaszewska.
Również w Parku Ocalałych w niedzielę zaplanowano "Piknik dla bliskich". Całe rodziny będą mogły bawić się przy piosenkach z tekstami Jana Brzechwy, utworach łódzkiej grupy L.Stadt i zespołu Breakout; te ostatnie wykona Rita Pax – grupa stworzona przez Natalię Przybysz – w ramach projektu "Piękno. Tribute to Breakout".
Z kolei w czwartek 15 września z okna bloku przy ul. Eljasza Chaima Majzela 8 – w miejscu, z którego przed wojną widać było główną synagogę łódzkiej gminy żydowskiej, Alte Shil – zaśpiewa kantor i działacz społeczności żydowskiej Symcha Keller. Wspomnieniem o żydowskiej społeczności Łodzi będzie także zaplanowany na sobotę 17 września "Hojf na Zgierskiej".
Uczestnicy F4K 2022 będą mogli obejrzeć też cztery prapremiery teatralne.
Pierwszą z nich w sobotę i niedzielę będzie "Mila robótka" na dużej scenie Teatru Nowego. Spektakl w reżyserii Agnieszki Jakimia, inspirowany książką Ewy Stusińskiej przeniesie widzów do Polski początku lat dziewięćdziesiątych, by sprawdzić, jak w transformacyjnej rzeczywistości kształtowały się seksualne fantazje Polek i Polaków.
W niedzielę i poniedziałek w Fabryce Sztuki zaplanowany pierwsze pokazy "Fanatyków prawdy" – koprodukcji FŁ4K i Teatru Ochoty w Warszawie w reżyserii Piotra Ratajczaka. Z kolei 16 i 17 września na festiwalowy spektakl będą mogły się udać całe rodziny – na deskach Arlekina wystawione zostanie "Jedno oko na Maroko" będący dialogiem o różnorodności i inności.
W tych samych dniach na Małej Scenie Teatru Nowego odbędzie się kolejna odsłona projektu "Nowy i Młodzi". Wojtek Rodak we współpracy z osobami niewidomymi i niedowidzącymi zrealizuje spektakl inspirowany "Teorią widzenia" Władysława Strzemińskiego.
Dużo będzie działo się też na muzycznej scenie festiwalu.
W sobotę w Kościele Ewangelicko-Augsburskim św. Mateusza w Łodzi zaplanowano koncert Hani Rani i Dobrawy Czocher "Inner Symphonies". W poniedziałek na scenie Teatru Nowego wystąpią Dakh Daughters – aktorki kijowskiego teatru Centrum Sztuki Współczesnej z jednym z najbardziej niezwykłych, prowokacyjnych i elektryzujących freak-kabaretowych widowisk współczesnej Ukrainy.
W kolejnych dniach będzie można też posłuchać szwajcarskiej wokalistki i kompozytorki o polsko-japońskich korzeniach Yumi Ito oraz Pantha du Prince – niemieckiego muzyka, kompozytora i artysty konceptualnego.
Festiwal zamknie 17 września "Ukraińska sobota" z żywiołowym ukraińskim folkiem i buntowniczym ukraińskim rapem.
W programie tradycyjnie znalazły się też spacery – w tym miejska wyprawa dla "nowych bliskich" z tłumaczeniem na język ukraiński – oraz warsztaty o bliskości, czułości i dobrych relacjach, warsztat kulinarny "Kuchnia bliskości" oraz lekcje dla szkół.
Festiwal potrwa do 17 września.
Odbywający się w Łodzi po raz 21. festiwal jest kontynuacją Festiwalu Dialogu Czterech Kultur, zorganizowanego po raz pierwszy w 2002 roku. Jego organizatorem jest Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Na budżet tegorocznej edycji składa się m.in. dofinansowanie Urzędu Miasta Łodzi i dotacja pozyskana w ramach programów Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego. (PAP)
autor: Bartłomiej Pawlak
bap/ dki/