Wystawa "550. rocznica urodzin Mikołaja Kopernika". Fot. PAP/Ł. Gągulski
Najważniejsze dzieło Mikołaja Kopernika „De revolutionibus orbium coelestium”, czyli „O obrotach sfer niebieskich” można od wtorku oglądać na wystawie w Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie. Ekspozycja upamiętnia 550. urodziny słynnego astronoma.
Oprócz "De revolutionibus" zwiedzający zobaczą też inne dzieła i pamiątki Kopernika. "Wystawa upamiętnia Mikołaja Kopernika i jego dziedzictwo" – podkreślają organizatorzy.
Pierwsze wydanie "De revolutionibus orbium coelestium", zawierające wykład teorii heliocentrycznej, zostało wydrukowane w Norymberdze w 1543 r., kolejne w Bazylei w 1566 r. i w Amsterdamie w 1617 r. Egzemplarz pierwodruku należał do księgozbioru ostatniego Jagiellona na tronie polskim, króla Zygmunta II Augusta.
Wśród cennych ksiąg, prezentowanych w Muzeum Czartoryskich, jest też "De lateribus et angulis triangulorum", czyli "O bokach i kątach trójkątów". Publikacja ukazała się w Wittenberdze w 1542 r., by później stanowić fragment księgi pierwszej "De revolutionibus".
Zasady kopernikowskiej teorii heliocentrycznej opisał Jerzy Joachim Retyk w broszurze znanej jako "Narratio prima". Praca przybliżała treść "De revolutionibus" i cieszyła się dużą popularnością. Na wystawie prezentowany jest egzemplarz drugiego jej wydania, które ukazało się w Bazylei w 1541 r.
Zwiedzający zobaczą również autografy listów Kopernika, pisane z Fromborka do biskupa Jana Dantyszka w latach 1536–1541. Najstarszym dokumentem, na którym widnieje autograf astronoma, jest akt z 5 kwietnia 1512 r., dotyczący zaprzysiężenia kapituły warmińskiej przy wyborze biskupa warmińskiego po śmierci Łukasza Watzenrodego.
Wystawa potrwa do 7 maja i wpisuje się w program obchodów jubileuszu 550. rocznicy urodzin Kopernika.
Mikołaj Kopernik urodził się w Toruniu w 1473 r., zmarł w 1543 we Fromborku. Studiował w Akademii Krakowskiej (dziś UJ). W tym czasie przyjął też prawdopodobnie święcenia kapłańskie. Naukę kontynuował na uniwersytetach włoskich.
Zasłynął jako ten, który "wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię". Teorię heliocentryczną, zakładającą, że Słońce jest centrum Układu Słonecznego, a planety obiegają je, przedstawił w dziele "De revolutionibus orbium coelestium" ("O obrotach sfer niebieskich").Poza astronomią Kopernik zajmował się medycyną, prawem, ekonomią i pracą administracyjną, m.in. zakładając pod Olsztynem kolejne wsie i nadając chłopom ziemię. Był kanonikiem warmińskim.(PAP)
autor: Beata Kołodziej
bko/ dki/
