Kościoły rzymskokatolicki w Polsce i prawosławny w Rosji mają do odegrania ważną rolę w polsko-rosyjskim dialogu - zgodzili się uczestnicy czwartkowej konferencji poświęconej m.in. pojednaniu między obu narodami i przyszłości chrześcijaństwa w Europie. Zorganizowana przez KAI pod patronatem prezydenta konferencja jest pokłosiem ubiegłorocznego spotkania zwierzchników Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce i rosyjskiej Cerkwi prawosławnej.
Według byłego szefa MSZ prof. Adama D. Rotfelda, który jest współprzewodniczącym Polsko-Rosyjskiej Grupy do Spraw Trudnych, dialog zakłada, że obie strony mają dobrą wolę i starają się wniknąć i zrozumieć racje partnera.
"Prawda nie jest i nie może być przedmiotem rokowań. Co więcej, prawda nie tylko nigdy nie utrudnia porozumienia ani nie zaognia wzajemnych stosunków, lecz przeciwnie - oczyszcza je z fałszów, zakłamania i szkodliwych stereotypów. Bez powiedzenia pełnej prawdy, proces pojednania nie może być trwały i skuteczny" - podkreślił były szef MSZ.
"Prawda nie jest i nie może być przedmiotem rokowań. Co więcej, prawda nie tylko nigdy nie utrudnia porozumienia ani nie zaognia wzajemnych stosunków, lecz przeciwnie - oczyszcza je z fałszów, zakłamania i szkodliwych stereotypów. Bez powiedzenia pełnej prawdy, proces pojednania nie może być trwały i skuteczny" - podkreślił prof. Adam D. Rotfeld.
Dodał, że "w relacjach polsko-rosyjskich punktem wyjścia powinno być uznanie prawdy, że ofiarami stalinowskiej tyranii były wszystkie narody, które znalazły się po II wojnie światowej pod dominacją bolszewickiej władzy".
Marszałek Senatu Bogdan Borusewicz zaznaczył, że dla relacji Polski i Rosji ważne są nie tylko działania polityków, ale także samorządowców i młodego pokolenia. "Niezmiernie ważne są kontakty młodzieży studiującej w seminariach" - dodał. Zdaniem marszałka sam fakt zorganizowania konferencji daje pozytywną odpowiedź na pytanie, czy możliwe jest pojednanie polsko-rosyjskie.
Prof. Jarosław Skworcow z Moskiewskiego Państwowego Instytutu Stosunków Międzynarodowych ocenił, że Kościoły mają do odegrania ważną rolę w polsko-rosyjskim dialogu m.in. poprzez "kształtowanie prawdziwego społeczeństwa obywatelskiego". Podkreślił, że Kościół katolicki "pozostaje nieodłączną częścią polskiej historii i polskiej świadomości", a "wszelki atak na Kościół jest atakiem na świadomość kulturową Polaków".
"W niezwykle złożonym świecie współczesnym, świecie globalizacji, każda forma poważnego dialogu i wzajemnego zrozumienia stanowi szczególną wartość" - mówił historyk prof. Jerzy Kłoczowski. "Spojrzenie w szerokiej, humanistycznej, a zarazem chrześcijańskiej perspektywie także na te złożone dzieje i losy jest dzisiaj wręcz koniecznością" - dodał. Podkreślił, że "problem chrześcijaństwa w Europie to zarazem pytanie o przyszłość Europy". Zaznaczył, że w europejskiej tradycji wolność religijna była uważana za podstawę wolności człowieka.
Prymas senior abp Henryk Muszyński uznał w rozmowie z PAP, że konferencja jest kontynuacją ubiegłorocznego spotkania zwierzchników obu Kościołów "nie tylko na polu religijnym, ale także naukowym, historycznym i społecznym".
"W tej chwili zaczynamy drogę ku zbliżeniu, ku pojednaniu, ku przebaczeniu poprzez odbudowywanie wzajemnego zaufania i respektowania swoich odmienności. Pod względem historycznym musimy pamiętać o dwóch różnych doświadczeniach pamięci historycznej. Fakty są identyczne, ale doświadczenia i przeżycia są różne. Natomiast radosne jest to, że poznajemy wrażliwość drugiej strony, dzielimy się doświadczeniami, dzięki czemu zbliżamy się do siebie" - powiedział hierarcha. "Proces pojednania to proces duchowy, który dokonuje się we wnętrzu człowieka i w tym względzie jest miejsce dla naszych Kościołów" - dodał.
W sierpniu ub.r. przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Józef Michalik i patriarcha Moskwy i całej Rusi Cyryl I podpisali "Wspólne przesłanie do narodów Polski i Rosji" dotyczące przyszłości, w tym pojednania obu narodów. "Apelujemy do naszych wiernych, aby prosili o wybaczenie krzywd, niesprawiedliwości i wszelkiego zła wyrządzonego sobie nawzajem" - głosi dokument. Deklaracja została odczytana we wszystkich kościołach w Polsce, wiernym w Rosji przekazał je Synod Prawosławny. (PAP)
skz/ brw/ bos/ as/