„Tygodniem zimna” rozpoczną się we wtorek 2 stycznia 2024 r. obchody Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024. Ich główną osią będzie 50 tematycznych tygodni nauki dla społeczeństwa. Pierwszy, 1-7 stycznia, będzie właśnie tygodniem zimna, kolejne - tygodniami skarbów, rysunku, żywności i sztucznej inteligencji.
Oficjalną inauguracją EMNK 2024 było widowisko słowno-muzyczne Katopolis w katowickim Spodku - o mieście i roli nauki w jego historii. Odbyło się ono w trakcie 7. Śląskiego Festiwalu Nauki (9-11 grudnia br.)
Śląski Festiwal Nauki już w poprzednich latach stał się jednym z największych wydarzeń popularnonaukowych w Polsce i Europie. Naukowcy śląskich uczelni, które organizują festiwal, chcą tą drogą m.in. tłumaczyć i pokazywać, czym współcześnie żyje nauka, jak powstaje i czym się zajmuje.
Sukces poprzednich edycji ŚFN stał się kanwą do starania się przez lokalne samorządy i środowisko akademickie o przyznanie Katowicom tytułu Europejskiego Miasta Nauki. Rektorzy regionalnych uczelni publicznych utworzyli w tym celu Konsorcjum Akademickie Katowice – Miasto Nauki. To siedem uczelni, 59 tys. studentów, 1,8 tys. doktorantów oraz 747 kierunków i specjalności.
Dyrektor ŚFN, rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. Ryszard Koziołek powiedział podczas ostatnich przygotowań do tegorocznego ŚFN, że organizatorzy obchodów EMNK 2024 chcą w ich programie przede wszystkim eksponować radość poznawania.
"Ponieważ rozumienie, znalezienie rozwiązania czy to wielkiego problemu, czy bardzo prozaicznego, daje nam poczucie radości, sprawczości, tego, że jestem podmiotem w świecie, który rozumiem i który mogę zmieniać za pomocą wiedzy i nauki" - wyjaśniał prof. Koziołek. "Co to właściwie będzie? Można sobie wyobrazić 50 festiwali nauki rozciągniętych w całym w 2024 r., ponieważ podzieliliśmy ten rok na 50 tygodni, które obrazują z jednej strony zagadnienia ważne z punktu widzenia polskiej, europejskiej, światowej nauki, ale też pozwalają pokazać bogactwo nauki i zainteresować nim publiczność" - mówił rektor Uniwersytetu Śląskiego.
Dyrektor kreatywny EMNK 2024, odpowiedzialny m.in. za 50 tygodni Miasta Nauki dla społeczeństwa dr Łukasz Lamża wskazał, że w każdym z nich podejmowany będzie jeden naukowy problem, którego rozwiązanie ma bezpośredni wpływ na życie ludzi.
Program będzie zróżnicowany pod wieloma względami: znajdą się w nim propozycje dla różnych odbiorców (m.in. dla dzieci, rodzin, seniorów), inicjatywy różnego typu (m.in. popularnonaukowe, muzyczne, sportowe) i o różnym zasięgu.
EMNK 2024 rozpocznie się 2 stycznia tygodniem zimna. Tego dnia w południe na katowickim rynku odbędzie się wspólne śpiewanie zimowych piosenek, a w pobliskim miejscu Kato Science Corner rozpoczną się prelekcje poświęcone archiwaliom Jerzego Kukuczki. Jeszcze we wtorek zaplanowano min. pokaz rzeźbienia w lodzie, ale też pokaz ogniowo-pirotechniczny.
Następne dni tygodnia zimna wypełni więcej wydarzeń naukowych. W chorzowskim Wydziale Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego odbędą się m.in. wykłady i warsztaty nt. niskich temperatur (w tym wykorzystania ciekłego azotu, ale też leczenia zimnem i kuchni molekularnej) czy psychologii (wykład: "zmierz swoją temperaturę w oparciu o termometr postaw wobec filmów Harry Potter i Władca Pierścieni").
Końcowy weekend tygodnia zimna to m.in. przegląd seansów filmowych z zimnem w tle w katowickim kinie Światowid, naukowy spacer po zimowym lesie (w Lasach Murckowskich) czy morsowanie w katowickiej Dolinie Trzech Stawów z wykładem dot. bezpieczeństwa tej aktywności.
8 stycznia w ramach EMNK 2024 rozpocznie się tydzień skarbów (dotyczący m.in. minerałów), potem będą: tygodnie rysunku, żywności i sztucznej inteligencji. Należy spodziewać się tygodni miłości, nowych technologii, liczb, miasta, kosmicznego, Śląska, kryształów, starości, raka, olimpijskiego, tańca, szczęścia czy też czarownic (przy okazji Halloween).
Ponadto, w ramach EMNK 24 w czerwcu w Katowicach odbędą się konferencja EuroScience Open Forum (ESOF 2024) i EU Talent Fair – europejska inicjatywa targów pracy dla studentów, naukowców na wczesnym etapie kariery, badaczy, przedsiębiorców, start-upowców i inwestorów.
Ważnym elementem programu EMNK 24 będą European Science in the City Festival (cykl inicjatyw w przestrzeni miasta, prezentujących wyniki projektów badawczo-rozwojowych wspieranych przez Komisję Europejską) czy wydarzenia skierowane dla młodych, w tym konkursy europejskie konkursy naukowe EU TalentOn i EUSYS,
Tytuł Europejskiego Miasta Nauki 2024, przyznawany przez organizację EuroScience we współpracy z Komisją Europejską, po raz pierwszy w historii otrzymało miasto z Europy Środkowo-Wschodniej.(PAP)
Autor: Mateusz Babak
mtb/ mir/