Ikona „Święta Trójca” Andrieja Rublowa, którą na polecenie Władimira Putina zabrano z muzeów i oddano Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej, zostanie wystawiona w Soborze Chrystusa Zbawiciela w Moskwie. Nie milkną głosy, że arcydzieło, pozbawione należytych warunków zapewnianych w muzeum, zniszczeje.
Słynna XV-wieczna ikona - której stan jest bardzo delikatny i zagrożona jest zniszczeniem - od piątku znajduje się w soborze Chrystusa Zbawiciela, głównej świątyni prawosławnej w Rosji. Przewożono ją wieczorem, gdy w Moskwie panował dwudziestostopniowy mróz - podała w sobotę rosyjska redakcja BBC.
W soborze odbędą się wkrótce nabożeństwa bożonarodzeniowe (prawosławne Boże Narodzenie przypada 7 stycznia) pod przewodnictwem patriarchy Cyryla, sojusznika Putina. Cerkiew popiera politykę władz państwowych, w tym trwającą od prawie dwóch lat inwazję rosyjską na Ukrainę.
"Święta Trójca" będzie wystawiona przez nieokreślony czas w świątyni w zwykłej gablocie, bez kontroli mikroklimatycznej - podaje BBC. Tym razem nie zwołano narady konserwatorskiej, która zwykle oceniała stan arcydzieła i możliwość jego przemieszczania.
W maju 2023 roku Cerkiew oświadczyła, że Putin podjął decyzję o oddaniu jej "Świętej Trójcy" w odpowiedzi na "liczne prośby wiernych prawosławnych". Ikona została zabrana z Galerii Trietiakowskiej na sześć tygodni do soboru Chrystusa Zbawiciela. Media podały, że po sześciu tygodniach na obrazie odkryto 80 zmian. Obraz trafił do ośrodka konserwatorskiego poza Galerią Trietiakowską. Właśnie z niego został wywieziony w piątek wieczorem.
Docelowo ikona ma na 49 lat trafić do soboru Świętej Trójcy Ławry Troicko-Siergijewskiej w Siergijew Posadzie, gdzie znajduje się jedna z rezydencji patriarchy Cyryla.
"Święta Trójca" znajdowała się do początku XX w. właśnie w ikonostasie soboru w Siergijew Posadzie. Od lat 90. XX wieku Cerkiew zabiegała o jej odzyskanie, ale specjaliści oceniają, że tylko w muzeum można zapewnić odpowiednie warunki, w których obraz nie dozna szkód.
W 2022 roku ikonę przewieziono z Galerii Trietiakowskiej na pewien czas do Siergijew Posadu w związku z obchodami religijnymi. Już wtedy historycy sztuki byli przeciwni zabieraniu cennego obrazu z muzeum, bo utrzymanie stanu deski, gruntu i farb wymaga ściśle określonej temperatury i wilgotności powietrza. Gdy po uroczystościach w Siergijew Posadzie ikona wróciła do muzeum, konserwatorzy odkryli na niej 61 istotnych zmian. (PAP)
awl/ fit/
