Pomnik radomskiego czerwca 1976, Fot. PAP/M. Walczak
Od półmaratonu rozpoczną się w niedzielę w Radomiu obchody 48. rocznicy Czerwca ’76. W kolejnych dniach organizatorzy zapowiadają m.in. pikniki rodzinne i widowisko muzyczne. Oficjalne uroczystości odbędą się 25 czerwca.
Coroczne obchody organizują władze Radomia wspólnie ze stowarzyszeniem Radomski Czerwiec 76 oraz Zarządem Regionu NSZZ "Solidarność" Ziemia Radomska. Patronat nad obchodami objął prezydent Andrzej Duda. Partnerem wydarzenia jest Samorząd Województwa Mazowieckiego, który wsparł finansowo organizację obchodów.
Stanisław Kowalski: Radomski Czerwiec '76 otworzył drogę do wolności
"Poprzez szereg imprez staramy się utrwalać w świadomości mieszkańców Radomia, ziemi radomskiej, ale również wszystkich Polaków to, że te wydarzenia, które rozegrały się w Radomiu 48 lat temu, dały początek nie tylko polskiej drodze do wolności, ale także drodze do wolności Europy Środkowo-Wschodniej" – powiedziała na piątkowej konferencji prasowej wiceprezydent Radomia Katarzyna Kalinowska.
W niedzielę w Radomiu wystartuje Półmaraton Radomskiego Czerwca 76. Ta impreza biegowa organizowana jest w tym mieście po raz 12.
Kulminacja wydarzeń związanych z rocznicą nastąpi w przyszły weekend. W piątek 21 czerwca na placu Jagiellońskim odbędzie się widowisko muzyczne "Radomski Czerwiec Wolności". Wystąpią Stanisław Sojka, Baranovski i Organek.
W sobotę 22 czerwca nad zalewem na Borkach na radomian czekać będzie wiele atrakcji nawiązujących do popularnych w czasach PRL kolonii letnich dla dzieci. Organizator - stowarzyszenie Droga Mleczna – zapowiedział m.in. dawne wakacyjno-kolonijne gry, zabawy i zawody. W niedzielę, 23 czerwca na placu Corazziego odbędzie się piknik rodzinny – "Przystanek PRL".
W poniedziałek 24 czerwca Muzeum im. Jacka Malczewskiego zaprasza na oprowadzenie kuratorskie po wystawie "Radomskie Zakłady Przemysłu Skórzanego Radoskór 1959-1999". Ekspozycja poświęcona jest jednemu z największych polskich producentów obuwia z czasów PRL. Muzeum zaplanowało również spotkanie z dziennikarzem muzycznym Piotrem Metzem; mowa będzie o koncertach gwiazd organizowanych w tamtych czasach w legendarnej hali koncertowej radomskiej fabryki butów.
Oficjalne uroczystości odbędą się we wtorek 25 czerwca. Tradycyjnie u zbiegu ulic 25 Czerwca i Żeromskiego zostanie odprawiona uroczysta msza święta w intencji bohaterów Czerwca ’76. Obchody zakończy w środę 26 czerwca uroczysty koncert religijno-patriotyczny w wykonaniu Dariusza Stachury oraz artystów Polskiej Opery Kameralnej.
W tym tygodniu w Radomiu, w związku z rocznicowymi obchodami, rozpoczyna się także akcja "Smaki PRL"; wiele miejscowych restauracji serwuje dania z lat 70. XX w.
25 czerwca 1976 r. w wielu zakładach pracy zorganizowano strajki w związku z ogłoszoną przez rząd podwyżką cen. Do największych wystąpień robotniczych doszło w Radomiu, Ursusie i Płocku. Protesty brutalnie stłumiła milicja i SB. W całym kraju aresztowano ok. 2,5 tys. osób.
Na ulice Radomia w proteście przeciw planowanym przez rząd podwyżkom cen żywności wyszło 20-25 tys. ludzi. Doszło do starć z milicją i oddziałami ZOMO. Według IPN zatrzymano 654 osoby. Tzw. sądowym trybem postępowania objęto 255 osób, a orzeczone kary pozbawienia wolności sięgały 10 lat.
W związku z udziałem w proteście pracę straciło ok. 900 radomian, przede wszystkim pracowników Zakładów Metalowych. Tragiczną konsekwencją protestów było bezprawne bicie zatrzymanych na tzw. ścieżkach zdrowia (szpalery milicjantów bijących ludzi pałkami), które stały się swoistym symbolem Czerwca '76. Zaczęły się także represje wobec uczestników protestu i ich rodzin. Wsparcia udzielali im przedstawiciele powstałego we wrześniu Komitetu Obrony Robotników. (PAP)
Autorka: Ilona Pecka
ilp/ miś/
