Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku, w którym odbędzie się forum, zostało otwarte w 2021 r. Fot. PAP/Artur Reszko
Przedstawiciele 42 muzeów z 18 krajów Europy spotkają się 21-25 maja w Białymstoku na forum muzealnictwa i powalczą o Europejską Nagrodę Muzealną Roku (EMYA). To - jak podkreślają organizatorzy - najważniejsze spotkanie muzealników objęła patronatem Polska Agencja Prasowa - Dzieje.pl.
Europejska Nagroda Muzealna Roku (EMYA) to najważniejsze i najbardziej prestiżowe doroczne wyróżnienie w europejskim sektorze muzealnym. Nagroda powstała w 1977 roku pod auspicjami Rady Europy, przyznawana jest przez Europejskie Forum Muzeów (European Museum Forum). Celem tego wyróżnienia jest dostrzeżenie najcenniejszych wydarzeń w europejskim sektorze muzealnym i zachęcenie do wprowadzania innowacji w muzeach.
Nagroda przyznawana jest w kilku kategoriach, częścią tej nagrody jest też prestiżowa Nagroda Muzealna Rady Europy, którą w ubiegłym roku otrzymało Muzeum Pamięci Sybiru. Muzeum upamiętnia, bada, dokumentuje i upowszechniania wiedzę o losach osób zesłanych na Syberię.
"Europejskie Forum Muzealne stwarza przestrzeń do wymiany doświadczeń oraz budowania więzi między muzeami a ich społecznościami w Europie. Muzea oraz ludzie z całego kontynentu gromadzą się, aby promować sprawiedliwość społeczną, wzajemne zrozumienie i szacunek dla różnorodności kultur w Europie, w ten sposób wzmacniamy społeczności i promujemy wartości europejskie, w których demokracja stanowi fundament naszego kontynentu" - mówił w piątek (16 maja) podczas konferencji prasowej w Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku, z którym połączono się internetowo, pełniący obowiązki przewodniczącego rady nadzorczej Europejskiego Forum Muzeów Hans Looijen. Podkreślał coraz ważniejszą rolę muzeów dzisiaj, w czasach, gdy demokracja w wielu miejscach jest zagrożona.
Loijen powiedział, że od 1977 roku o tytuł EMYA ubiegało się ponad 2 tys. muzeów, a przyznano ok. 400 wyróżnień muzeom z 38 krajów. Dodał, że nagroda Rady Europy przyznawana jest muzeum, które "wniosło istotny wkład w obronę praw człowieka i obywatelstwa demokratycznego kładąc szczególny nacisk na perspektywy europejskie, aby podkreślić różnorodne europejskie dziedzictwo kulturowe". Podkreślił, że dla laureatów i nominowanych ta nagroda ma ogromne znaczenie.
Loijen mówił, że dzięki temu, że nagrodę Rady Europy przyznano Muzeum Pamięci Sybiru, to jest ono gospodarzem tegorocznego EMYA.
"Następny tydzień to będzie najważniejsze międzynarodowe spotkanie muzealników w całej historii naszego miasta" - powiedział w piątek dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru prof. Wojciech Śleszyński. Przypomniał, że od początku istnienia Europejskiego Forum Muzeów przyznawane są dwie nagrody Rady Europy i dla najlepszego muzeum w Europie. Dodał, że co roku o tę nagrodę walczy ponad 40 muzeów. W tym roku - jak mówił - będą to 42 muzea z 18 krajów.
Forum zacznie się oficjalnie w środę, 21 maja, ale Muzeum Pamięci Sybiru dodatkowe wydarzenia przygotowało już od soboty, kiedy przypada Europejska Noc Muzeów. Na początku tygodnia zaplanowano konferencję specjalistów na temat traumy. "Będziemy rozmawiali jak oswoić traumę poprzez pracę muzeów" - mówił Śleszyński.
W programie pięciodniowego forum znalazły się prezentacje poszczególnych muzeów, jedna z odsłon odbędzie się w Muzeum Pamięci Sybiru, gdzie zaplanowano zwiedzanie wystawy stałej, a także warsztaty. Muzealnicy będą mieli okazję poznać region, zaplanowano wycieczkę do Białowieży, Supraśla i Tykocina, a także spływ kajakowy. Główną częścią będzie ceremonia wręczenia nagród EMYA, która odbędzie się w Operze i Filharmonii Podlaskiej.
Hasłem tegorocznego spotkania w Białymstoku będzie "Pamięć i solidarność na rzecz działań zbiorowych".
Wśród 42 nominowanych muzeów do EMYA na liście znalazły się instytucje z Polski. Jak podaje Narodowy Instytut Muzeów, to: Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, Muzeum Fotografii w Krakowie, Pałac Krzysztofory - oddział Muzeum Krakowa, Apteka pod Łabędziem - oddział Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Muzeum Bursztynu - oddział Muzeum Gdańska.
Biorący udział w konferencji przedstawiciele władz Białegostoku i regionu podkreślali jak ważne jest goszczenie tego typu wydarzenia w mieście. "21-25 maja święto muzealnictwa w naszym mieście" - mówił prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski. Wyraził radość, że do miasta przyjedzie wielu gości, odbędzie się dużo spotkań różnego rodzaju, gdzie będzie można wymieniać się doświadczenia, a także - jak podkreślił - będzie to świetna promocja białostockiego muzeum i miasta.
Wicemarszałek województwa podlaskiego Wiesława Burnos, podkreśliła, że forum będzie okazją do opowiedzenia m.in. o powstającym w regionie muzeum bł. ks. Jerzego Popiełuszki (będzie oddziałem podlegającego pod samorząd Muzeum Podlaskiego - PAP). Muzeum ma powstać w 2027 roku w rodzinnej wsi duchownego w Okopach k. Suchowoli; obecnie trwa przetarg na jego budowę, która będzie finansowana ze środków unijnych, ministerstwa kultury i budżetu województwa podlaskiego.
Poseł PO, a także przewodniczący rady Muzeum Pamięci Sybiru Krzysztof Truskolaski przypomniał o staraniach o nagrodę Rady Europy dla tego muzeum, które rozpoczęły się dwa lata temu, a w ubiegłym roku w kwietniu nastąpiło jej wręczenie. Dodał, że dzięki temu wyróżnieniu, teraz - gdy białostockiego muzeum jest gospodarzem EMYA - "będziemy mogli pokazać całej Europie nasze województwo". (PAP)
swi/ dki/
