Agata Hofelmajer-Roś, Szymon Szul, Michał Pabiś-Orzeszyna, Ewa Ciszewska, Społeczne światy Studia Małych Form Filmowych „Se-Ma-For” w Łodzi, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Historii Studia Małych Form Filmowych Se-ma-for w Łodzi, z którego wyszły znane animacje o Misiu Uszatku, kocie Filemonie czy pingwinie Pik-Poku, poświęcona jest monografia wydana właśnie przez Uniwersytet Łódzki. Z jej autorami będzie można się spotkać 29 maja w Muzeum Kinematografii w Łodzi.
Publikacja "Społeczne światy Studia Małych Form Filmowych Se-ma-for w Łodzi" powstała dzięki pracy grupy badaczy z UŁ: dr Ewy Ciszewskiej, Agaty Hofelmajer-Roś, dr. Michała Pabisia-Orzeszyny i Szymona Szula. Monografię wyróżnia transdyscyplinarny charakter, wykorzystane w niej zostały bowiem metodologie stosowane w filmoznawstwie, socjologii i historii.
Zdaniem dr Ciszewskiej z Katedry Filmu i Mediów Audiowizualnych UŁ książka to opowieść o wielkim sukcesie polskiego kina i polskiej animacji. Autorzy przedstawili historię studia przez pryzmat kilku elementów kluczowych dla działalności wytwórni, czyli architektury, sprzętu, ale przede wszystkim ludzkich biografii. Przeprowadzili 40 wywiadów z ludźmi, którzy przez lata budowali pozycję i sukces Se-ma-fora.
"Rozmawialiśmy z uczestnikami ówczesnego życia filmowego, pracownikami różnych szczebli reprezentującymi czasami zawody, o kulisach pracy których wiemy niewiele, jak faziści, animatorzy, kreślarze. Zależało nam, żeby dotrzeć do osób, które często były schowane na drugim planie. Dzięki ich opowieściom odkryliśmy, że Se-ma-for był skomplikowanym światem, gdzie przenikały się interesy bardzo wielu grup ludzi tworzących filmy" - wyjaśniła badaczka.
W latach 70. XX wieku Se-ma-for produkował około 50 dzieł filmowych rocznie. Oznacza to jedną premierę filmu lub serialu tygodniowo. W szczytowych okresach lat 70. czy 80. w wytwórni pracowało 120-150 osób.
"Zastanawiało nas to, jak wyglądała praca w tak złożonym środowisku. Dotarliśmy do olbrzymich ilości danych, które rzucają światło na to, jak to było możliwe, iż w latach 70. i 80. taki twór jak Se-ma-for funkcjonował" - dodał dr Pabiś-Orzeszyna z Katedry Filmu i Mediów Audiowizualnych UŁ.
Monografia ukazała się nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego. Interesujące kulisy powstawania tej publikacji będzie można poznać 29 maja o godz. 17 w Muzeum Kinematografii w Łodzi (plac Zwycięstwa 1), gdzie odbędzie się spotkanie z autorami, które poprowadzi dr Emil Sowiński.
Studio Małych Form Filmowych Se-ma-for zostało założone w Łodzi w 1947 roku. W latach 1990-1999 wytwórnia działała pod nazwą Studio Filmowe Semafor. W grudniu 1999 roku powstała spółka Se-Ma-for Produkcja Filmowa, kontynuująca tradycję zlikwidowanego w tym samym roku studia państwowego.
Studio zajmowało się głównie produkcją animowanych filmów lalkowych, rysunkowych i eksperymentalnych dla dzieci, ale produkowało również filmy dla dorosłych. To tu powstały znane dobranocki "Zaczarowany ołówek", "Miś Uszatek", "Przygód kilka wróbla Ćwirka", "Miś Colargol", "Pingwin Pik-Pok", "Przygody kota Filemona", "Plastusiowy pamiętnik".
Przez ponad 70 lat w Se-ma-forze powstało ponad 1,4 tys. filmów, w tym około 800 lalkowych, które zdobyły na świecie ponad 300 nagród i wyróżnień, na czele z Oscarem za film "Tango" Zbigniewa Rybczyńskiego w roku 1983. Spółka Se-ma-for otrzymała Oscara 25 lat później za produkcję filmu "Piotrus i wilk" w reż. Suzie Templeton. Oprócz wielu reżyserów i animatorów ze studiem współpracowali czołowi polscy kompozytorzy, m.in. Krzysztof Penderecki, Krzysztof Komeda, Michał Urbaniak, Jerzy Matuszkiewicz, Jan Kanty Pawluśkiewicz.(PAP)
agm/ miś/
