
Połowa sierpnia to tradycyjnie czas prawosławnych pieszych pielgrzymek na św. Górę Grabarkę koło Siemiatycz (Podlaskie) do najważniejszego w kraju cerkiewnego sanktuarium. 18-19 sierpnia odbędą się tam uroczystości Przemienienia Pańskiego; to główne święto na Grabarce.
Jako pierwsi w tym roku, we wtorek (12 sierpnia) przed południem, wyruszyli na Grabarkę pątnicy z Sokółki.
Pielgrzymka, która wyruszyła z sokólskiej parafii pw. św. Aleksandra Newskiego potrwa sześć dni, liczy ok. stu osób, kolejni jej uczestnicy będą dołączać na trasie, która w tym roku ma 155 km. To też najdłuższa piesza pielgrzymka na Grabarkę.
W tym roku jej trasa wiedzie przez miejscowości rzadziej odwiedzane przez pątników z Sokólszczyzny. Uczestnicy tej pielgrzymki, która ma 34. edycję, idą trasą m.in. przez Gródek, Juszkowy Gród, Nową Łukę, Hajnówkę, Dubicze Cerkiewne, Kleszczele i Żerczyce; odwiedzają każdą cerkiew po drodze.
Najwięcej osób wyruszy do prawosławnego sanktuarium na Grabarce w pieszych pielgrzymkach w dniach 13-15 sierpnia. Będzie to m.in. grupa z Jabłecznej (Lubelskie), gdzie jest prawosławny klasztor św. Onufrego oraz pielgrzymka z Warszawy, która startuje zawsze z Wołomina.
Najliczniejsza będzie tradycyjnie pielgrzymka z Białegostoku, która rozpoczyna się w najbliższy piątek. Tego dnia rozpoczną się też pielgrzymki z Bielska Podlaskiego i Hajnówki. Oddzielną grupą będą żołnierze i funkcjonariusze innych służb mundurowych, których - licząca kilkanaście kilometrów - pielgrzymka tradycyjnie odbędzie się 18 sierpnia i wyruszy z Siemiatycz; jej organizatorem jest Prawosławny Ordynariat Polowy Wojska Polskiego.
Święta Góra Grabarka, z małą cerkwią i założonym w 1947 r. żeńskim klasztorem, uważana jest za najważniejsze cerkiewne sanktuarium w Polsce. Dla prawosławnych w kraju ma takie znaczenie, jak Częstochowa dla katolików.
Tradycja pielgrzymowania w to miejsce sięga 1710 r. Wówczas jeden z okolicznych mieszkańców doznał objawienia, że wszyscy, którzy tam dotrą i napiją się wody ze źródła, zostaną uratowani od panującej epidemii cholery. Kiedy nastąpiły cudowne uzdrowienia, zbudowano tam kaplicę, a potem cerkiew. Od tamtej pory datuje się też zwyczaj ustawiania na wzgórzu drewnianych krzyży. Wśród drzew stoją ich obecnie tysiące. Krzyż ustawia każda grupa pielgrzymia, wiele osób zostawia też własne, niesione w różnych prywatnych intencjach.
Najliczniejsze pielgrzymki zaczęły przybywać na Grabarkę po II wojnie światowej, gdy główne sanktuaria prawosławne (Poczajów, Żyrowice) znalazły się w granicach dawnego Związku Radzieckiego.
Tysiące wiernych i hierarchów z całego świata gromadzą rokrocznie dwudniowe uroczystości Przemienienia Pańskiego.
W tym roku podczas tych obchodów polska Cerkiew chce szczególnie upamiętnić jubileusz 1700 lat od pierwszego powszechnego soboru w 325 r. w Nicei w Bitynii (obecnie Turcja).
Dokładnych danych co do liczby prawosławnych w Polsce nie ma. Hierarchowie Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego szacują, że wiernych jest ok. 500 tys. W Narodowym Spisie Powszechnym przeprowadzonym w 2021 r. przynależność do Kościoła prawosławnego w Polsce zadeklarowało (pytanie o wyznanie było dobrowolne, można było odmówić na nie odpowiedzi) niecałe 151,7 tys. osób.(PAP)
rof/ jann/