Z okazji 160. rocznicy uzyskania przez Katowice praw miejskich IPN wydał historyczno-edukacyjny przewodnik po tym mieście. Opisuje on 19 miejsc, osadzając je w okresie powstań śląskich i plebiscytu.
Książka autorstwa Aleksandry Korol-Chudy nosi tytuł: „Katowice w centrum powstań śląskich i plebiscytu 1919-1922. Przewodnik historyczno-edukacyjny”. To kolejna pozycja z serii edukacyjnych broszur wydawanych przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN w Katowicach, które w przystępny sposób przybliżają wybrane tematy z historii regionalnej.
Najnowsza publikacja ukazuje śródmieście Katowic, przedstawia najważniejsze fakty z okresu powstań śląskich i plebiscytu, a następnie włączenia części Śląska do Polski, osadzając je w topografii współczesnego miasta.
- Dzięki bardzo bogatej warstwie ikonograficznej oraz wielu nowym ustaleniom, opartym na przeprowadzonych kwerendach źródłowych w archiwach, bibliotekach czy prasie, jest to bogate kompendium wiedzy o tym, co wydarzyło się przed stu laty na terenie miasta – opisywała Korol-Chudy.
Jak zaznaczają przedstawiciele IPN, książka wykorzystuje mniej lub bardziej znane ciekawostki historyczne, może więc być alternatywnym przewodnikiem po mieście, który można wykorzystać zarówno w czasie spacerów, jak i w nauce historii.
W latach 1919-22 decydowała się sprawa przynależności państwowej Górnego Śląska, należącego wcześniej do państwa niemieckiego. Odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 r. wzmogło działający tam polski ruch narodowy, zwalczany przez niemiecką administrację i wojsko. Walka o wpływy narodowe skutkowała m.in. trzema powstaniami śląskimi w latach 1919-21.
Zorganizowany w celu wyznaczenia nowych granic plebiscyt na Śląsku odbył się 20 marca 1921 r. W głosowaniu dopuszczono udział osób, które wcześniej wyemigrowały ze Śląska. Głosujący za przynależnością do Polski okazali się mniejszością i stanowili 40,3 proc.
Komisja Plebiscytowa zdecydowała o przyznaniu prawie całego obszaru Niemcom. Jednak po III powstaniu śląskim zdecydowano o korzystniejszym dla Polski podziale Górnego Śląska. Z obszaru plebiscytowego do Polski przyłączono 29 proc. obszaru i 46 proc. ludności. W Polsce znalazły się m.in. Katowice, Świętochłowice, Królewska Huta (obecny Chorzów), Rybnik, Lubliniec, Tarnowskie Góry i Pszczyna.(PAP)
kon/ miś/
