Duchowny wspierający strajkujących w Hucie Stalowa Wola w 1988 r. bp Jan Niemiec, twórcy Prywatnego Muzeum Podkarpackich Pól Bitewnych w Krośnie i raper Tadeusz Polkowski uhonorowani zostali w Rzeszowie nagrodami IPN "Świadek historii".
We wtorek wieczorem nagrodami wyróżnieni zostali również pomysłodawca współpracy między Instytutem Pamięci Narodowej a Zakładem Karnym w Rzeszowie kpt. Dariusz Fudali, popularyzator dziejów Armii Krajowej Stanisław Pomprowicz oraz lokalne Stowarzyszenie Społeczno–Kulturalne "Rędziny" w Tuszymie k. Mielca.
Obecny na uroczystości prezes IPN Łukasz Kamiński powiedział, że "świadek historii to jest termin, który możemy rozumieć w dwóch podstawowych znaczeniach. Pierwsze to jest to najbardziej dosłowne znaczenie; oznacza osobę, która uczestniczyła w ważnych wydarzeniach historycznych i dzisiaj o nich świadczy, relacjonując swoje życie. Ale świadkiem historii jest także ten, kto swoją działalnością świadczy o tym, że historia, nasza wspólna narodowa pamięć, jest niezwykle ważnym elementem zarówno naszej teraźniejszości, jak i jest fundamentem przyszłości naszego narodu" – podkreślił.
Zauważył, że "świadkami historii możemy, a chyba powinniśmy być wszyscy".
Obecny biskup pomocniczy diecezji kamieniecko-podolskiej na Ukrainie Jan Niemiec w 1980 r. był współzałożycielem Niezależnego Zrzeszenia Studentów w rzeszowskiej Wyższej Szkole Pedagogicznej. W latach 80. był inwigilowany i represjonowany. Będąc wikariuszem stalowowolskiej parafii Matki Bożej Królowej Polski m.in. w 1988 r. wspierał strajkujących o przywrócenie działalności NSZZ "Solidarność" pracowników Huty Stalowa Wola.
Z kolei Dorota i Piotr Kiełtykowie oraz Lesław Wilk w 2013 r. w Krośnie utworzyli Prywatne Muzeum Podkarpackich Pól Bitewnych. Zgromadzone w nim eksponaty przypominają walki toczone w południowo-wschodniej Polsce podczas obu wojen światowych. "Eksponaty są depozytami właścicieli, a zarazem organizatorów placówki. Zbieraliśmy je przez ponad 30 lat w różnych miejscach Podkarpacia" – zauważył jego współzałożyciel Lesław Wilk.
Inny laureat, 33-letni raper Tadeusz Polkowski był pomysłodawcą i głównym wykonawcą m.in. koncertu w Filharmonii Podkarpackiej z okazji uroczystości odsłonięcia pomnika płk. Łukasza Cieplińskiego w Rzeszowie.
Dariusz Fudali, wychowawca w zakładzie karnym, jest autorem programu resocjalizacyjnego w ramach którego odbywają się spotkania historyków z IPN z osadzonymi. Od 2007 r. odbyło się ponad 150 wykładów, prelekcji, pokazów filmowych; zaprezentowano kilkanaście wystaw o tematyce historycznej.
Kolejnym wyróżnionym został 90-letni Stanisław Pomprowicz. Wydał kilkanaście książek i kilkaset artykułów związanych z dziejami AK w regionie; jest m.in. autorem cyklu artykułów o placówkach Inspektoratu ZWZ-AK Jasło.
We wtorek nagrodę odebrało również Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne "Redziny" z Tuszymy k. Mielca. Jego członkowie upamiętniają ważne wydarzenia z naszej historii np. zorganizowali uroczystość posadzenia Dębów Pamięci i przypomnieli o zamordowanych w Katyniu i Twerze mieszkańcach swojej gminy. Od 10 lat opiekują się też cmentarzem wojennym z czasów I wojny światowej.
Nagroda ma charakter honorowy. Jest w kształcie kwadratu, w kolorze złotym, wykonanego z metalu.
W 2009 r. została zainicjowana w Białymstoku jako lokalna odmiana ogólnopolskiej nagrody IPN "Kustosz pamięci narodowej". W swoich regionach przyznają ją także m.in. oddziały IPN w Krakowie, Białymstoku i Poznaniu.
W Rzeszowie, w 2012 r. pierwszym jej laureatem był emerytowany metropolita przemyski abp Ignacy Tokarczuk, który w latach swej posługi biskupiej uważany był przez władze PRL za jednego z głównych przeciwników ustroju komunistycznego.(PAP)
kyc/ dym/
