Jutrznie zostały odprawione w środę przed świtem w kościołach ewangelicko-augsburskich na Śląsku Cieszyńskim, gdzie mieszka większość polskich luteran. To nabożeństwo, które pełni identyczną rolę, jak katolicka pasterka.
Rzecznik Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego ks. Wojciech Pracki podkreślił, są nabożeństwa jutrzenne są ważnym elementem tradycji luteran na Śląsku Cieszyńskim. Odbywają się w pierwszy dzień świąt zazwyczaj o godzinie piątej rano. Tak było m.in. w Bielsku-Białej, Cieszynie i Jaworzu. Jak wyjaśnił biskup diecezji cieszyńskiej Kościoła Paweł Anweiler nabożeństwa odprawiane są o brzasku, gdyż mają przypomnieć, że światło Jezusa Chrystusa, narodzonego, by zbawić ludzi, rozjaśniło mrok.
Liturgia ma podniosły charakter. Podczas nabożeństw czytane są proroctwa starotestamentowe z Ksiąg Izajasza i Micheasza oraz fragmenty Ewangelii św. Łukasza lub św. Mateusza. Rozbrzmiewają kolędy śpiewane przez chóry i wiernych. „Polskim luteranom nieobce jest kolędowanie, przy czym warto zaznaczyć, że oprócz tradycyjnych polskich kolęd śpiewane są także typowo ewangelickie: +Dziateczki, Dziateczki+ oraz +Cudowna różdżka wzrosła+” – dodał ks. Pracki.
Niektóre parafie organizują także wigilijne nabożeństwa wieczorne o godzinie 22. Poza Śląskiem Cieszyńskim w wigilię Narodzenia Pańskiego odprawia się głównie nabożeństwa popołudniowe, a w trakcie świąt – przedpołudniowe.
Jutrznie nawiązują do historii pastuszków, którzy zauważyli na polach betlejemskich wielką jasność, gdy aniołowie głosili wieść o narodzeniu Jezusa. Trudno współcześnie wskazać moment, w którym zrodziła się ta tradycja. Z pewnością odbywały się już w czasie, gdy w 1781 roku wydany został przez cesarza Austrii Józefa II tzw. Patent Tolerancyjny. Praktycznie kończył on w Cesarstwie Austriackim okres kontrreformacji. Zezwolono wtedy protestantom organizować się w parafie i budować domy modlitw.
Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce liczy 70 tys. wiernych. Diecezja cieszyńska jest największa. Na jej terenie mieszka około 38 tys. luteran. Reformacja na Śląsk Cieszyński dotarła wkrótce po wystąpieniu Marcina Lutra w 1517 roku. 40 lat później książę cieszyński Wacław III Adam po raz pierwszy zezwolił na objęcie wolnej parafii – w Puńcowie - przez ewangelickiego kapłana. (PAP)
szf/ bos/
