Barokowy ogród w Białej Podlaskiej, dawny zespół klasztorny w Lublinie, prezbiterium kościoła w Kraśniku i pałac w Cieleśnicy – uznano za najlepiej odnowione zabytki w Lubelskiem w konkursie o Laur Konserwatorski. W piątek wręczono nagrody.
Konkurs organizowany jest od 15 lat przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Patronuje mu Generalny Konserwator Zabytków. Przyznawane w nim wyróżnienia - Laury Konserwatorskie - są równorzędne i nie łączą się z korzyściami materialnymi. Dotychczas przyznano 52 takie Laury.
„Staramy się wyróżniać realizacje wyjątkowe, wyróżniające się złożonością prac, skomplikowaniem pod względem konserwatorskim, albo akcje ratowania obiektów, które od wielu lat stały, niszczały i czekały na lepsze czasy” - powiedziała wojewódzki konserwator zabytków w Lublinie Halina Landecka.
W tegorocznej edycji przyznano cztery Laury Konserwatorskie. Do konkursu zgłoszono siedem odnowionych w 2013 r. roku zabytków.
Laur otrzymała gmina Biała Podlaska za odtworzenie barokowego ogrodu na terenie tamtejszego zespołu zamkowego. Zamek w Białej Podlaskiej wzniesiony w XVII w. przez Aleksandra Ludwika Radziwiłła uchodzi za jedno z czołowych dzieł tzw. stylu Wazów. Tamtejszy ogród, po wielu przekształceniach, określany w spisach inwentarzowych jako włoski, przetrwał do lat 30. XX w. Potem uległ zniszczeniu, a na początku XXI w. kiedy zaniedbany zespół zamkowy nabył Powiatowy Związek Samorządowy cześć ogrodu zaadaptowano na park a część zamieniono na sad. Prace rewaloryzacyjne wykonane w latach 2012-2013 polegały na odtworzeniu formy i nasadzeń dawnego ogrodu; wyremontowano też dziedziniec, zbudowano ozdobne ogrodzenia, fontannę, odnowiono kaplicę zamkową.
W tegorocznym konkursie nagrodzona została też gmina Lublin za konserwację i restaurację powizytkowskiego zespołu klasztornego w Lublinie, który został zaadaptowany na potrzeby miejskiego Centrum Kultury.
Siedziba Zgromadzenia Sióstr Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, zwanych w Polsce wizytkami, powstała w XVIII w. Swoją pierwotną funkcję budynek utracił na początku XIX w. W czasie wojen napoleońskich mieścił się tu lazaret wojskowy, a siostry przeniesiono w inne miejsce. Potem była tu cerkiew parafialna. Po II wojnie światowej budynek przeznaczony został na cele kulturalne. Kolejne funkcje budynku pociągały za sobą przebudowy i zmiany w układzie wnętrz i wyposażenia.
Renowacja dawnego klasztoru polegała na przywróceniu pierwotnej formy jednego z najcenniejszych zabytków Lublina. Odtworzono tradycyjny układ komunikacyjny wokół wirydarza, bryłę dawnego kościoła, którego wnętrze jest teraz salą teatralną, przywrócono historyczną formę dachu klasztoru, zlikwidowano wiele wtórnych historycznych podziałów budynku.
Kolejny Laur przyznano parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kraśniku za konserwację prezbiterium kościoła. Świątynia wzniesiona w XV w. była potem wielokrotnie przebudowywana. W 1657 r. została zniszczona podczas najazdu szwedzkiego, a potem odbudowana i wyposażona w stylu barokowym.
Podczas renowacji m.in. usunięto cementowe tynki ze ścian i odrestaurowano zabytkowy gotycki mur kościoła. Odnowiono gotyckie sklepienia, pokryte późniejszymi barokowymi dekoracjami. Renowacji poddano też ołtarz i zabytkowe zdobione meble - stalle i ławy.
Czwarty laur otrzymali Barbara i Dariusz Chwesiukowie za remont i konserwację pałacu w Cieleśnicy. Klasycystyczny pałac zbudowany w latach 1832-35 otoczony parkiem wielokrotnie zmieniał właścicieli. W 1944 r. został przejęty przez państwo, jego wyposażenie wywieziono, a budynek w 1950 r. przekazano PGR w Roskoszy na biura. Było tam też przedszkole i ośrodek zdrowia. Kupiony w 2009 r. przez Chwesiuków pałac był remontowany przez trzy lata. Został zaadaptowany na hotel, ale prace przeprowadzono z poszanowaniem zabytkowego charakteru obiektu. Utrzymano historyczne rozplanowanie wnętrza, poddano konserwacji wszystkie zachowane elementy elewacji, a także zabytkowe drzwi, kominki, klatki schodowe, natomiast niezachowane fragmenty odtworzono w klasycystycznym stylu.(PAP)
ren/ abe/
