Towarzystwo Naukowe Płockie (TNP), dzięki finansowemu wsparciu Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych, przeprowadzi konserwację i digitalizację 21. cennych archiwaliów, dotyczących historii północnego Mazowsza z okresu I wojny światowej i lat powojennych.
Będzie to kontynuacja prac rozpoczętych w 2015 r., a dotyczących zabezpieczenia i udostępnienia w formie cyfrowej bogatego archiwum mazowieckich regionalistów: Tadeusza Świeckiego i Franciszka Wybulta. Obaj przekazali swe zbiory do biblioteki TNP w 1932 r.
TNP to najstarsza tego typu instytucja w Polsce, działająca od 1820 r. Prowadzi badania regionalne, seminaria, a także wykłady i odczytu oraz wystawy. Od 20014 r. jest organizacją pożytku publicznego. W ramach konkursu Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych „Wspieranie działań archiwalnych 2016” na zabezpieczanie, a następnie udostępnienie materiałów archiwalnych w formie cyfrowej TNP otrzymało dofinansowanie w kwocie ponad 14 tys. zł.
„Projekt dotyczy konserwacji i digitalizacji 21. jednostek pochodzących z archiwum dwóch wybitnych mazowieckich regionalistów, działaczy społecznych i publicystów: Tadeusza Świeckiego i Franciszka Wybulta. Archiwalia te, obejmujące w sumie 95 jednostek, mają ogromną wartość historyczną i badawczą” – powiedziała PAP dr Grażyna Szumlicka-Rychlik, kustosz i dyrektor biblioteki TNP.
„Projekt dotyczy konserwacji i digitalizacji 21. jednostek pochodzących z archiwum dwóch wybitnych mazowieckich regionalistów, działaczy społecznych i publicystów: Tadeusza Świeckiego i Franciszka Wybulta. Archiwalia te, obejmujące w sumie 95 jednostek, mają ogromną wartość historyczną i badawczą” – powiedziała PAP dr Grażyna Szumlicka-Rychlik, kustosz i dyrektor biblioteki TNP.
Podkreśliła, że dzięki dotacji z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2015 r. udało się przeprowadzić konserwację, a następnie digitalizację pierwszych 23. jednostek z tego zbioru. Przypomniała też, że archiwum Świeckiego i Wybulta było podstawą do opracowania przez obu tych autorów monumentalnej monografii „Mazowsze płockie w czasie wojny światowej i powstania państwa polskiego”, która została wydana w Toruniu w 1932 r.
„Wśród 21. jednostek archiwalnych, które obecnie zostaną poddane konserwacji i utrwaleniu w formie cyfrowej przeważa dokumentacja Rad Opiekuńczych z terenu północnego Mazowsza, czyli organizacji społecznych tworzonych od 1916 r. na terenach okupowanych wówczas przez Niemców, które zajmowały się opieką nad uchodźcami, w tym dziećmi oraz sprawami pomocowy żywnościowej. Są też akta urzędowe i towarzystw rolniczych” – wyjaśniła Szumlicka-Rychlik.
Odnowione i digitalizowane zabytki archiwalne TNP są systematycznie udostępniane poprzez Płocką Bibliotekę Cyfrową, a za jej pośrednictwem także poprzez europeana.eu - Europejską Bibliotekę Cyfrową. Jak podkreśliła Szumlicka-Rychlik, cyfrowa forma udostępniania ułatwia badaczom bezpośrednie dotarcie do konkretnych materiałów archiwalnych. Dodała, że archiwalia ze zbiorów po digitalizacji są również dostępne w formie cyfrowej w multimedialnej bibliotece TNP.
W konkursie „Wspieranie działań archiwalnych 2016” Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych w Warszawie wpłynęły 82 wnioski. Ostatecznie dotacje w wysokości od 7 tys. do ponad 100 tys. zł przyznano dla 24. projektów zgłoszonych przez organizacje pozarządowe, posiadające materiały archiwalne. Są to w większości tzw. archiwa społeczne, czyli zbiory dokumentujące życie społeczne, kulturalne i naukowe.
Należąca do TNP Biblioteka im. Zielińskich jest jedną z siedmiu najstarszych w kraju. Wchodząc w skład 55 placówek tworzących Narodowy Zasób Biblioteczny, posiada status biblioteki naukowej. Jej księgozbiór liczy ponad 403 680 jednostek. Do kolekcji specjalnej należy tam ok. 16 tys. zabytkowych woluminów, z czego w formie cyfrowej zapisano dotychczas 8700 różnego rodzaju wydawnictw. W zbiorze specjalnym Biblioteki im. Zielińskich znajdują się m.in.: „Boska Komedia” Dantego Alighieri (1487 r.), „Kronika świata” Wernera Rolewincka (1492 r.) oraz pierwsze wydanie z 1543 r. „De revolutionibus orbium coelestium” Mikołaja Kopernika z 1543 r. (PAP)
mb/ pz/
