W Bieżuniu powstanie skansen zabudowy miejskiej z początku XX wieku

Muzeum Małego Miasta w Bieżuniu to jedyna w Polsce tego typu placówka, prezentująca życie codzienne i rozwój typowego małego miasta.

Jak poinformował w środę PAP Jerzy Piotrowski, kierownik bieżuńskiego muzeum, projekt utworzenia skansenu in situ, czyli bez potrzeby przenoszenia obiektów architektonicznych, ma być realizowany przy wsparciu funduszy unijnych i samorządu Mazowsza. Wstępny koszt przedsięwzięcia szacowany jest na ok. 5,6 mln zł. Do końca października ma powstać aktualizacja dokumentacji, która określi zakres niezbędnych remontów i renowacji poszczególnych budynków tworzących skansen. Będzie ona konieczna m.in. w ramach procedury ubiegania się o dofinansowanie ze środków unijnych obecnej perspektywy 2014-20.

„Plany są takie by skansen powstał w ciągu dwóch lat, biorąc pod uwagę zakres prac budowalnych i remontowych, myślę, że nie wcześniej niż w 2018 r. Będzie to w sumie pięć obiektów, w tym obecna siedziba muzeum oraz budynki położone nieopodal, a wśród nich drewniany dom i spichlerz przekazane naszemu muzeum w darowiźnie jeszcze w latach 70. XX wieku przez Stefana Gołębiowskiego, bieżuńskiego poetę i tłumacza dzieł Horacego” – wyjaśnił Piotrowski.

W ramach projektu w obecnej siedzibie Muzeum Małego Miasta Bieżunia, mieszczącej się w budynku dawnego szpitala, który pod koniec XVIII wieku ufundowała Konstancja Zamoyska, zorganizowana zostanie ekspozycja poświęcona lecznictwu na Mazowszu. „Będzie to odnowiona aranżacja gabinetu i wnętrz mieszkalnych lekarza z małego miasteczka mazowieckiego” – zapowiedział Piotrowski. Dodał, iż nową aranżację otrzyma także znajdująca się tam stała wystawa „Bieżuń i jego mieszkańcy w dawnych latach”, która ukazuje najważniejsze wydarzenia z liczącej ponad 600 lat historii miasta, w tym dokumenty archiwalne.

„W położonym nieopodal drewnianym budynku powstanie stała wystawa, upamiętniająca postać i dorobek zmarłego w 1991 r. Stefana Gołębiowskiego. Znajdzie się tam również jego biblioteka z bardzo bogatym księgozbiorem, liczącym prawie 9 tys. woluminów. W tym samym budynku chcemy stworzyć też ekspozycję poświęconą ostatniemu burmistrzowi Bieżunia z XIX wieku Józefowi Blochowi. Będzie to rekonstrukcja jego gabinetu. W sąsiednim spichlerzu planujemy z kolei ekspozycję prezentującą różnego rodzaju zawody, typowe dla małomiasteczkowego rzemiosła. W innym budynku, tym razem murowanym, znajdą się specjalistyczne pracownie muzealne oraz sklep z pamiątkami” – powiedział Piotrowski. Dodał, że częścią skansenu ma być także ogród z odmianami starych drzew owocowych, znajdujący się na jednej z posesji.

Muzeum Małego Miasta w Bieżuniu jest oddziałem Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu. Placówka powstała w 1974 r. Od 1993 r. siedzibą muzeum jest budynek dawnego szpitala, który powstał w XVIII wieku i działał do 1922 r. Znajdująca się tam wystawa „Gabinet lekarza z małego miasteczka” prezentuje meble z lat 20. XX wieku z gabinetu lekarskiego, a także jego wyposażenie, w tym oryginalne zestawy narzędzi i sprzętów medycznych oraz biblioteczkę lekarską. Częścią ekspozycji jest wystrój mieszkania z przełomu XIX i XX wieku, w tym sypialni z kompletem mebli wykonanych z topoli czeczoty, a także salonik, typowy dla domu z epoki w niewielkim miasteczku.

Bieżuń otrzymał prawa miejskie w 1406 r. od księcia mazowieckiego Ziemowita. Był siedzibą rodów Sierpskich, a następnie Zamoyskich. Tam właśnie urodził się Andrzej Zamoyski (1716-92), prawnik i kanclerz wielki koronny w latach 1764–67. W zbiorach tamtejszego muzeum znajduje się „Kodeks Praw” z 1778 r. opracowany przez Andrzeja Zamoyskiego. Bieżuń dwukrotnie tracił swe prawa miejskie: w XVII wieku po całkowitym zniszczeniu podczas wojen szwedzkich - odzyskał je z początkiem XVIII stulecia, a także w XIX wieku na mocy carskiego „ukazu” po Powstaniu Styczniowym - ostatnim burmistrzem w latach 1865-69 był Józef Bloch. Prawa miejskie przywrócono Bieżuniowi dopiero w 1994 r. (PAP)

mb/ pz/